Eksport to jeden z najważniejszych wskaźników względem gospodarki krajowej. Rozumiany jak transport towarów na rynki zagraniczne, wpływa na kapitał narodowy czy PKB (Produkt Krajowy Brutto – wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych w kraju). Eksport może być również realizowany w różnej skali i z użyciem wielu form. Sprawdź, czym jest eksport i poznaj jego zasady działania.

Eksport to niezwykle ważny sektor, który ma bezpośredni wpływ na bogacenie się kraju. Analizując wywożone towary czy usługi, a także miejsca ich dostarczenia, można określić kierunki i perspektywy rozwoju gospodarczego. Proces wysyłki realizowany jest na różne sposoby – w skali mikro i makro, jako eksport pośredni lub eksport bezpośredni. Dobrze zaplanowany handel zagraniczny może przynosić ogromne zyski. W artykule sprawdzimy definicję pojęcia oraz omówimy podstawowe podziały.

Eksport – definicja

W ogólnym założeniu eksport to wywóz towarów, dóbr materialnych poza teren danego państwa. Według definicji GUS pojęcie oznacza:

„Dostarczanie towarów za granicę niezależnie od sposobu wyprowadzenia z terytorium ekonomicznego kraju”.

Eksportem określa się również pojęcie, które dotyczy sprzedaży towarów i usług wytwarzanych w obrębie kraju podmiotom zagranicznym, czy transferu dóbr (w tym także kapitałów, patentów, znaków towarowych, praw autorskich) za granicę.

Warunki eksportu

Nie każdy wywóz dóbr czy towarów jest nazywany eksportem. Aby się nim stał, musi spełniać określone warunki. Z uwzględnieniem przepisów prawa podatkowego krajów, które wchodzą w skład Unii Europejskiej, o eksporcie mówi się, gdy wytworzony w kraju towar jest:

  • wysłany poza granice Unii Europejskiej,
  • wywieziony w ramach opłacanej dostawy towarów,
  • zarejestrowany przez urząd celny (graniczny dla terytorium wspólnoty europejskiej).

W przypadku spełnienia powyższych warunków będzie to eksport towarów. Jeśli wywiezione rzeczy i dobra nie przekroczyły terytorium Unii Europejskiej, wówczas określenie to dotyczy sprzedaży wewnątrzwspólnotowej lub wysyłkowej.

Eksport opodatkowany czy bez podatku VAT?

Eksport towarów jest opłacalny ze względu na to, że po spełnieniu określonych warunków nie trzeba płacić podatku VAT. Kiedy stawka dla eksportu jest zerowa? Przy uwzględnieniu przepisów prawa podatkowego, zerowa stawka VAT przysługuje dostawcy posiadającemu zaświadczenie (dokument celny) o wysyłce towarów poza terytorium Unii Europejskiej. Dodatkowo wywóz musi być zrealizowany przed upływem okresu złożenia deklaracji VAT. W sytuacji, gdy osoba realizująca eksport towarów nie otrzyma odpowiedniego dokumentu w wymaganym terminie, wtedy musi zapłacić podatek VAT, którego wysokość ustalana jest względem danego państwa i rodzaju towaru.

Formy eksportu

Eksport w podstawowym podziale dzieli się na dwa typy. Biorą one pod uwagę różne kanały i podmioty obrotu towarem poza granicami kraju. Jest to:

Eksport pośredni – w tym przypadku sprzedaż własnych produktów (wywóz towarów, dóbr materialnych) za granicę odbywa się przez niezależnych pośredników. Ta forma handlowa w pewien sposób ma charakter sprzedaży krajowej. O eksporcie pośrednim mówimy wtedy, gdy producent dostarcza towar pośrednikowi, a on go transportuje poza granicę kraju. Jest to wygodna opcja dla przedsiębiorców, którzy dysponują niewielkim kapitałem, ponieważ w przypadku eksportu pośredniego to pośrednik bierze na siebie koszt eksportu i wszelkie ryzyko z tym związane.

Eksport bezpośredni – to model, który przeciwnie do modelu pośredniego, odbywa się bez udziału pośredników. W takiej sytuacji sam producent zajmuje się sprzedażą i wywozem towaru poza teren Unii Europejskiej. To dla przedsiębiorców nieco bardziej skomplikowana forma sprzedaży, ponieważ wiąże się z poniesieniem wielu kosztów i większym ryzykiem handlowym. Aby móc bezpośrednio eksportować towary za granicę trzeba znać specyfikę danego rynku, stworzyć oddzielną filię czy magazyny w danym kraju, jak również zbudować sieć kontaktów, która będzie odpowiedzialna za dalsze rozprowadzanie eksportowanych rzeczy. Jest to rozwiązanie stosowane najczęściej w przypadku dóbr inwestycyjnych.

Inne typy eksportu

Poza formą sprzedaży, eksport można podzielić również w inny sposób. Na przykład biorąc pod uwagę zakres działania, można wyróżnić:

Eksport w skali mikro – dotyczy on jednego przedsiębiorstwa, które produkuje towary i usługi, a następnie sprzedaje je na rynku zagranicznym. Określenie związane jest także z eksportem w konkretnym sektorze przedsiębiorstw lub wybranym typie produktu.

Eksport w skali makro – to podejście holistyczne, czyli całościowe. Takie pojęcie oznacza całkowity eksport dla całego kraju. Wskaźnik ten bierze pod uwagę wartość eksportu z konkretnego państwa do wszystkich innych miejsc zlokalizowanych poza granicami Unii Europejskiej.

Kolejnymi kategoriami, których używa się względem eksportu, są dwa typy wskazane w książce „Systemy dystrybucji w eksporcie” autorstwa Anny M. Zarzyckiej. Jest to:

Eksport aktywny – występuje wtedy, gdy producent wytwarzający towary aktywnie działa na rzecz rozwoju eksportu na wybrany rynek, podejmując inicjatywy wysyłki produktu poza granice kraju.

Eksport bierny – inaczej okazjonalny. Mówi się o nim wtedy, kiedy to przedsiębiorstwo zagraniczne inicjuje proces eksportu, czyli szuka w danym kraju towaru, który chce do swojego państwa importować.

Eksport a import

Przeciwieństwem eksportu jest import. Pierwszy z nich dotyczy wywozu poza granice Unii Europejskiej, z kolei drugi to przywóz towarów spoza tego obszaru. Jeśli do kraju sprowadza się dobra z terenów UE, wtedy mamy do czynienia z zakupem wewnątrzwspólnotowym. W eksporcie podnosi się koszty wytwarzania towarów, ale zarabia na rynkach zagranicznych. Z kolei import sprawia, że kraj ogranicza wydatki związane z produkcją. Oba procesy istotnie wpływają na stan gospodarki.

Bilans handlowy w eksporcie

Eksport warunkuje wzrost gospodarczy. Jeśli jego wskaźnik jest wyższy od importu, oznacza to, że rynek konkretnego państwa uzyskuje duże zyski, czyli po prostu bogaci się. Wyższa wartość eksportu nad importem pozwala uzyskać dodatni bilans handlowy (nadwyżka handlowa). W odwrotnej sytuacji, gdy bilans jest ujemny, wtedy pojawia się deficyt.


Znaczenie eksportu dla kraju

Wysokie zyski, które generuje sprzedaż towarów nie na rynku krajowym, a zagranicznym, nie tylko wzbogaca państwo o wartościowy kapitał. Wspieranie eksportu w uzyskaniu wysokich wskaźników podejmując zagraniczne inwestycje, ma ogromne znaczenie – umożliwia zmniejszanie bezrobocia, umocnienie waluty, ale też wpływa na rozwój kanałów marketingowych względem dóbr wytwarzanych w kraju oraz pozwala zacieśnić stosunki międzynarodowe.

Najważniejsze korzyści eksportu dla gospodarki i przedsiębiorstw

Eksport odgrywa kluczową rolę w rozwoju gospodarki, zwiększając przychody firm i przyczyniając się do wzrostu PKB kraju. Korzyści wynikające z eksportu obejmują m.in. dostęp do nowych rynków, zwiększenie skali produkcji, dywersyfikację przychodów oraz poprawę konkurencyjności przedsiębiorstw. Firmy eksportujące swoje produkty mogą również korzystać z różnego rodzaju ulg podatkowych i dofinansowań, co czyni ten model biznesowy jeszcze bardziej atrakcyjnym.

Jak przygotować firmę do eksportu? Kluczowe aspekty

Rozpoczęcie działalności eksportowej wymaga solidnego przygotowania. Przede wszystkim należy przeanalizować potencjalne rynki zbytu, uwzględniając bariery celne, przepisy prawne oraz różnice kulturowe. Istotnym krokiem jest także opracowanie strategii logistycznej oraz wybór odpowiednich metod transportu. Firmy powinny również zwrócić uwagę na zabezpieczenie transakcji, np. poprzez stosowanie akredytyw bankowych lub ubezpieczeń eksportowych.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_127239788_widok-z-g%C3%B3ry-na-du%C5%BCy-statek-kontenerowy-p%C5%82yn%C4%85cy-w-transporcie-morskim-przesy%C5%82ka-z-portu-za%C5%82adunku-do.html

Oceń artykuł
0/5 (0)