Wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej potocznie zwane Brexitem skomplikowało sytuację osób, które marzyły o karierze zawodowej w tym regionie. Obecnie znalezienie pracy nie jest już takie proste, ponieważ wymaga spełnienia określonych formalności. Sprawdzamy, co zrobić, aby legalnie pracować w Wielkiej Brytanii.
Chcesz pracować w Wielkiej Brytanii? Musisz się do tego przygotować. Sama znajomość języka angielskiego nie wystarczy, by podjąć zatrudnienie w tym państwie. Zanim uzyskasz perspektywę wysokiej pensji, sprawdź możliwości, jakie mają osoby planujące wyjazd w celach zarobkowych. Kiedy wjazd do Wielkiej Brytanii jest możliwy? Kto może się starać o zatrudnienie? Jakie pozwolenia są potrzebne do pracy w Wielkiej Brytanii?
Jak wygląda przyjazd do UK po Brexicie?
Sytuację związaną z rynkiem pracy i Wielką Brytanią można podzielić na okres przed i po Brexicie. Przed tym procesem wyjazd do Anglii w celach zarobkowych był stosunkowo łatwy przez tanie połączenia lotnicze. Dodatkowo to kraj, w którym dotychczas oferty pracy były łatwo dostępne dla kandydatów o różnych kwalifikacjach, dlatego każdy mógł znaleźć tam coś dla siebie. Istotnym elementem przyciągającym przyjezdnych do Wielkiej Brytanii były jednak atrakcyjne zarobki, znacznie wyższe niż w Polsce.
Okres po Brexicie nie jest już tak swobodny. Choć zarobki w Wielkiej Brytanii nadal są niezwykle atrakcyjne, ponieważ średnie wynagrodzenie w 2022 roku wyniosło tam 2041 funtów, czyli obecnie ponad 11 tys. zł, sam wjazd w celu zatrudnienia jest procesem niezwykle złożonym.
Gdy po 1 stycznia 2021 roku Brexit zaczął obowiązywać, osoby, które podróżowały na Wyspy, nie mogły tego robić tylko na podstawie dowodu osobistego. Od tego momentu również od obywateli państw UE wymagany jest paszport, choć dotyczy to sytuacji krótkiego przyjazdu w celach turystycznych. Osoby, które chcą pracować w Wielkiej Brytanii, muszą uzyskać wizę.
Kto może się starać o pracę w Wielkiej Brytanii?
Prawo do pracy mogą uzyskać w pierwszej kolejności ci, którzy posiadają status osoby osiedlonej (Settled status). Aby go uzyskać, należy potwierdzić, że dana osoba przebywała na terenie Wielkiej Brytanii przez 5 lat, a jednocześnie spełnia wymogi formalne.
Jeśli okres ten jest krótszy niż 5 lat, można starać się o uzyskanie pre-settled status (status osoby tymczasowo osiedlonej). Dzięki niemu uzyskuje się pozwolenie na przebywanie w UK przez kolejne 5 lat, aby uzyskanie prawa do stałego pobytu było możliwe. O taki status można się starać, gdy dołącza się do bliskiego członka rodziny, ubiega o status dla własnego dziecka lub jest się członkiem rodziny obywatela Wielkiej Brytanii.
Uzyskiwany status osoby osiedlonej lub tymczasowo osiedlonej uprawnia nie tylko do pracy na terenie Wielkiej Brytanii, ale również do usług NHS, podjęcia studiów czy pobierania zasiłków i innych świadczeń socjalnych.
Podjęcie pracy w Wielkiej Brytanii nie obejdzie się również bez wizy i weryfikacji opartej na punktowym systemie imigracyjnym.
Szukasz pracy w Katowicach? Sprawdź już teraz najnowsze ogłoszenia w serwisie GoWork.pl!
Praca w Wielkiej Brytanii – najważniejsze wymagania
Ograniczając wjazd w celach zarobkowych, Wielka Brytania zmieniła swoją politykę zatrudniania pracowników. Wprowadzono pewne bariery, które miały zmniejszyć napływ przypadkowych osób w celu wykonywania pracy przy jednoczesnym umożliwieniu dostępu do brytyjskiego rynku pracy specjalistom, którzy są najbardziej potrzebni. Według Konfederacji ds. Rekrutacji i Zatrudnienia (Recruitment and Employment Confederation), braki kadrowe w UK są szczególnie zauważalne w branży hotelarskiej, gastronomicznej, księgowej, logistycznej, produkcyjnej, inżynieryjnej oraz w opiece zdrowotnej.
Punktowy system imigracyjny
W systemie imigracyjnym kandydatów ubiegających się o wizy ocenia się pod względem posiadanych kwalifikacji i przyznaje określone punkty. Za obowiązkowe kryteria otrzymuje się maksymalnie 50 punktów, ale ubieganie się o pracę wymaga uzyskania 70 punktów. Za podstawę punkty dotyczą:
- ofert pracy, które pochodzą od zatwierdzonego sponsora za 20 punktów;
- pracy na odpowiednim poziomie umiejętności za 20 punktów;
- znajomości języka angielskiego na określonym poziomie za 10 punktów.
Pozostałe kryteria, za które można otrzymać pozostałe 20 punktów, są związane z przewidywanym wynagrodzeniem, poziomem wykształcenia, a także wykazywanym zapotrzebowaniem na pracowników według rodzaju wykonywanej pracy.
Punktowy system imigracyjny oprócz znalezienia samych wykwalifikowanych pracowników wyrównuje szanse względem zatrudnienia w przypadku obywateli państw UE, Szwajcarii, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (strefa wolnego handlu dla państw Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu), jak i wielu innych państw.
Rodzaje wiz pracowniczych
Osoby, które myślą o pracy w Wielkiej Brytanii muszą starać się o uzyskanie wizy pracowniczej w zależności od wykształcenia czy formy zatrudnienia. Są to:
- długoterminowe wizy pracownicze (Skilled Worker visa), czyli wiza dla pracowników wykwalifikowanych – wymagania są tu dość duże, ponieważ dotyczą posiadania potwierdzonej oferty pracy w Wielkiej Brytanii od zatwierdzonego pracodawcy przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, certyfikat potwierdzający posiadanie sponsora, a także wykonywanie odpowiedniego zawodu oraz uzyskanie minimalne wynagrodzenie;
- krótkoterminowe wizy pracownicze, czyli związane z pracą w danym okresie czasu, które mogą występować jako wiza dla pracowników sezonowych (na 6 miesięcy), wiza dla pracowników organizacji charytatywnych (pobyt do 12 miesięcy), wiza dla pracowników religijnych (ważna 24 miesiące) lub wiza dla absolwentów uczelni wyższych (do 2 lat po zakończeniu nauki);
- Health and Care Worker visa, czyli wiza dla pracowników służby zdrowia i opieki – dzięki niej wykwalifikowani specjaliści z dziedziny zdrowia (lekarz, pielęgniarka) mogą uzyskać pracę w Wielkiej Brytanii w ramach NHS, dostawcy usług NHS, a także w przypadku podmiotów świadczących usługi opieki dla osób dorosłych (maksymalnie wydawana na 5 lat).
Przeczytaj również: Wyjazd za granicę do pracy – co musisz wiedzieć, jak się przygotować?
Zatrudnienie pracowników w Wielkiej Brytanii
Praca w Anglii jest możliwa na określonych warunkach. Po Brexicie wymaga się, aby każdy zatrudniony przez brytyjskiego pracodawcę posiadał specjalne pozwolenie na pracę. Aby sprawdzić, czy pracownik ma taki dokument potwierdzający zezwolenie, można wpisać Share Code w rządowym serwisie online.
Obecnie zezwolenie na pracę mogą uzyskać osoby, które legalnie mieszkają w Wielkiej Brytanii. Będąc osobą spoza państwa, proces ten jest nieco bardziej skomplikowany. Brytyjski pracodawca może zatrudnić pracownika z zagranicy, jeśli uzyska licencję sponsora. Jest ona wydawana za opłatą przez HMRC na okres 4 lat. Wobec pracodawców starających się o licencję wymaga się:
- siedziby firmy zlokalizowanej na terenie Wielkiej Brytanii;
- stanowiska, które odpowiadać kwalifikacjom potencjalnego pracownika;
- wobec kandydata płynnej komunikacji w języku angielskim.
Obowiązek posiadania pozwolenia na pracę w Anglii dotyczy nie tylko przybyłych pracowników, ale również tych, którzy już tam pracują. Firmy są zobowiązane do regularnej kontroli dokumentów. W sytuacji, gdy okaże się, że pracownik nie ma wymaganego zezwolenia na pracę, według prawa pracodawca niestety musi rozwiązać z nim umowę. Jednocześnie zabronione jest zatrudnianie kandydatów bez takiego pozwolenia na pracę, ponieważ może skutkować to wysoką grzywną, a w skrajnych przypadkach karą więzienia i zamknięciem działalności.
Gdzie szukać pracy w Wielkiej Brytanii?
Tak naprawdę pracę w Anglii należy znaleźć jeszcze przed przyjazdem na miejsce. Staranie się o wizę jest bowiem uzależnione również od certyfikatu o sponsorowaniu przez brytyjskiego pracodawcę. Jak więc mieć cień szansy na zatrudnienie?
Można szukać ofert pracy w Internecie. Umożliwiają to odpowiednie strony z ogłoszeniami oraz platformy społecznościowe. Tam bez problemu znajdziemy oferty także od brytyjskiego pracodawcy. Inną opcją jest skorzystanie z usług agencji pracy w UK. Rejestracja w takim miejscu daje wiele korzyści. Kandydat ma wsparcie przy spełnianiu formalności, a co ważne, zyskuje pewność oferty i bezpieczeństwo zatrudnienia. Jest to bardzo istotne szczególnie w przypadku, kiedy potencjalna praca czeka na nas w innym kraju.
Czy warto wyjechać do pracy w Wielkiej Brytanii?
Praca w Anglii po Brexicie nie jest prosta. Największe szanse na atrakcyjne zarobki mają wybrany specjaliści, których zajęcie znajduje się na liście zawodów kwalifikowanych. Osoby, które nie mają odpowiednich kompetencji oraz nie posługują się w odpowiednim stopniu językiem angielskim, mają nikłe szanse na zatrudnienie.
Mnogość formalności oraz wymagań składnia do tego, by przemyśleć swój wyjazd do Anglii w celach zarobkowych. Podobne stawki można uzyskać w innych krajach, bez potrzeby wyrabiania wizy oraz poddawania się kryteriom punktowym. Co ciekawe, według badania „Migracje zarobkowe Polaków 2023″ od Gi-Group wskazuje, że Wielka Brytania zajmuje trzecie miejsce (11%) pod względem najpopularniejszych kierunków w przypadku wyjazdu do pracy.
Najbardziej opłacalne, a więc wiążące się z najmniejszym kosztem i formalnościami jest podejmowanie pracy sezonowej. Z kolei aby mieć szansę na pracę stałą w Wielkiej Brytanii warto zadbać o uznanie polskiego dyplomu, który jest potwierdzeniem posiadanych kompetencji. Aby to zrobić, należy skontaktować się z odpowiednim urzędem. Główny Wydział Uznawalności Wykształcenia w Wielkiej Brytanii udziela porad w zakresie metody porównania kwalifikacji i kompetencji uzyskanych za granicą względem ram, które stosuje się w Anglii. Proces nostryfikacji polega na przekazaniu kopii matury, dyplomu ukończenia studiów i tłumaczenia uwierzytelnionego do NARIC. Oprócz tego wymagane jest wypełnienie aplikacji online i po wydrukowaniu dołączyć również list intencyjny. Choć wiąże się to z kolejnym kosztem, zwiększy szansę na znalezienie wymarzonego, dobrze płatnego stanowiska w Wielkiej Brytanii.
