Jak odzyskać od pracodawcy zaległy ekwiwalent za urlop wypoczynkowy po ustaniu stosunku pracy?

W świetle Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje coroczny płatny urlop. Zdarzają się jednak sytuacje, w których pracodawca nie tylko nie płaci za urlop wypoczynkowy, ale również latami zalega z wypłatą w sytuacji rozwiązania umowy o pracę, a telefoniczne upomnienia byłego pracownika nie przynoszą skutku. Co w takim przypadku można zrobić?

Ekwiwalent pieniężny za urlop po zakończeniu pracy – kiedy przysługuje?

Pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art. 161 Kodeksu pracy). Zdarza się jednak, że pracownik z różnych względów nie wykorzysta przysługujących mu dni wolnych. Wówczas musi on dopilnować odebrania zaległego urlopu do 30 września następnego roku kalendarzowego (art. 168 Kodeksu pracy). Bywa jednak i tak, że pracownik nie zdąży tego zrobić, gdyż stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu lub wygaśnięciu – wówczas przysługuje mu ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy po ustaniu stosunku pracy na podstawie art. 171 Kodeksu pracy. 

Należy jednak pamiętać, że wszelkie roszczenia ze stosunku pracy przedawniają się z upływem trzech lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne (art. 291 § 1 Kodeksu pracy).

Brak wypłaty wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy po ustaniu stosunku pracy – powszechny problem

Doświadczenia pracowników pokazują, że niektórzy pracodawcy nie chcą zapłacić za urlop wypoczynkowy albo też zwlekają i w konsekwencji nawet przez kilka lat zalegają z wypłatą ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, do którego pracownik nabył prawo w ramach rozwiązania czy wygaśnięcia stosunku pracy. Pracownik jednak nie jest w tej sytuacji bezradny i nie musi czekać w nieskończoność, aż pracodawca w końcu dobrowolnie ureguluje zaległe wynagrodzenie za niewykorzystany urlop wypoczynkowy po ustaniu stosunku pracy.

Jak odzyskać zaległe wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy po zakończeniu pracy? – pytanie do Eksperta GoWork

W wątku z pytaniami do Eksperta GoWork na naszym Forum jeden z użytkowników poruszył następujące zagadnienie:

Witam. Mam pytanie, od dwóch lat mój były pracodawca zapłacił mi tylko 750 zł za zaległy urlop, kiedy w rzeczywistości jest mi winien ponad 2 300. Jak można najszybciej ściągnąć resztę pieniędzy? Co miesiąc dzwonię i upominam się, ale jak widać marne skutki.

Sposoby odzyskania zaległego wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy

We wskazanej powyżej sytuacji zaległej wypłaty ekwiwalentu za urlop po ustaniu stosunku pracy pracownik ma dwie, a nawet trzy drogi:

1. zgłosić się do Państwowej Inspekcji Pracy;
2. wystosować pisemne przedsądowe wezwanie do zapłaty, a jeżeli nie przyniesie ono skutku:
3. wystąpić na drogę sądową z pozwem o zapłatę zaległych należności.

Ad. 1 Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIP (ustawa z dnia z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy), do zadań Państwowej Inspekcji Pracy należy m.in. nadzór i kontrola przestrzegania przepisów prawa pracy przepisów dotyczących m.in. wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy czy urlopów. W razie stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy właściwe organy Państwowej Inspekcji Pracy są uprawnione, na podstawie art. 11 pkt 7 ustawy o PIP, do nakazania pracodawcy wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi (w tym przypadku – do wypłaty ekwiwalentu za zaległy urlop wypoczynkowy). Co istotne, nakazy w tych sprawach podlegają natychmiastowemu wykonaniu.

Wezwanie do zapłaty zaległego ekwiwalentu po ustaniu stosunku pracy

Ad. 2 Pracownik może również równolegle wystosować pisemne przedsądowe wezwanie do zapłaty wynagrodzenia za zaległy urlop wypoczynkowy, w którym wskaże pracodawcy odpowiedni termin na wypełnienie tego zobowiązania wraz ze wzmianką, że po upływie tego terminu pracownik wniesie pozew do sądu o zapłatę. Pismo takie najlepiej jest po pierwsze zachować w jednym egzemplarzu dla siebie, a po drugie nadać za potwierdzeniem odbioru, bowiem w przypadku braku odpowiedzi ze strony pracodawcy, będzie to stanowić dowód w sprawie.

Ad. 3 W przypadku braku odpowiedzi ze strony pracodawcy oraz oczywiście braku wypłaty wynagrodzenia za zaległy urlop wypoczynkowy w terminie określonym w przedsądowym wezwaniu do zapłaty, pracownik może wystąpić do sądu pracy z pozwem o zapłatę.

Odzyskanie zaległego ekwiwalentu za urlop po zakończeniu pracy – najszybszy sposób

Odpowiadając bezpośrednio na pytanie autora, prawdopodobnie najszybszy efekt w postaci odzyskania zaległego wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy może przynieść wystosowanie przedsądowego wezwania do zapłaty, bowiem często podjęcie bardziej „oficjalnych” czynności skutkuje potraktowaniem sprawy poważnie przez pracodawcę. Proces kontroli PIP u pracodawcy, jak również wszczęcie postępowania sądowego, to proces zdecydowanie bardziej czasochłonny, aczkolwiek skuteczny.