Świadczenie przedemerytalne to forma wsparcia finansowego, która przysługuje osobom w określonych sytuacjach życiowych, takich jak utrata pracy z przyczyn niezależnych od pracownika. W 2023 i 2024 roku jego wysokość oraz zasady przyznawania są regulowane przez przepisy, które warto poznać, by móc z nich skorzystać. W tym artykule przybliżymy, komu przysługuje to świadczenie, jakie są warunki jego otrzymania oraz ile wynosi w latach 2023 i 2024.
Komu przysługuje świadczenie przedemerytalne?
Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobom, które spełnią określone warunki, wynikające z rozumienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wśród najważniejszych kryteriów znajdują się:
- Rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niezależnych od pracownika – najczęściej z powodu niewypłacalności pracodawcy, likwidacji zakładu pracy lub redukcji etatów.
- Okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn – w przypadku pracowników, którzy utracili pracę po wielu latach zatrudnienia.
- Pobieranie zasiłku dla bezrobotnych przez co najmniej 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o świadczenie.
Osoby zainteresowane uzyskaniem świadczenia muszą być zarejestrowane we właściwym powiatowym urzędzie pracy oraz przedłożyć odpowiednią dokumentację, w tym potwierdzenie dnia rozwiązania stosunku pracy.
Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2023 i 2024 roku?
W 2023 roku świadczenie przedemerytalne wynosiło 1 470,12 zł brutto miesięcznie, zgodnie z rozporządzeniem o waloryzacji. Od marca 2024 roku, po uwzględnieniu waloryzacji, kwota świadczenia wzrosła do 1 588,52 zł brutto miesięcznie. Warto pamiętać, że świadczenie podlega opodatkowaniu i składkom na ubezpieczenia zdrowotne, co wpływa na kwotę netto otrzymywaną przez beneficjenta.
Waloryzacja, przeprowadzana w marcu każdego roku, opiera się na wskaźniku inflacji oraz wzroście wynagrodzeń w gospodarce narodowej. Dzięki temu kwota świadczenia uwzględnia zmieniające się realia ekonomiczne.
Jakie są warunki przyznania świadczenia przedemerytalnego?
Przyznanie świadczenia przedemerytalnego wymaga spełnienia kilku kluczowych warunków, takich jak:
- Okres uprawniający do emerytury – świadczenie przysługuje osobom, które osiągnęły wymagany staż pracy (np. 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn).
- Rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, takich jak likwidacja firmy czy redukcja zatrudnienia.
- Pobieranie zasiłku dla bezrobotnych przez minimum 6 miesięcy, pod warunkiem aktywnej rejestracji w urzędzie pracy (osoba taka nie może w okresie pobierania zasiłku odmówić bez przyczyny podjęcia innej pracy).
- Brak możliwości podjęcia innej pracy zarobkowej z tytułu niezdolności lub wynikający z sytuacji na rynku pracy dla okresu poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy.
W przypadku niejasności lub problemów z uzyskaniem świadczenia, warto zwrócić się o pomoc do powiatowego urzędu pracy lub specjalistów ds. prawa pracy.
Jak złożyć wniosek o świadczenie przedemerytalne?
Aby złożyć wniosek o świadczenie przedemerytalne, należy zgromadzić odpowiednie dokumenty i dostarczyć je do właściwego urzędu pracy. Wymagane dokumenty to m.in.:
- Potwierdzenie okresu zatrudnienia, w tym zaświadczenie od ostatniego pracodawcy,
- Dokumenty potwierdzające przyczyny rozwiązania stosunku pracy, np. wypowiedzenie umowy o pracę,
- Zaświadczenie o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych przez co najmniej 6 miesięcy.
Wniosek o świadczenie można złożyć osobiście w urzędzie pracy lub za pośrednictwem platformy elektronicznej, co jest wygodnym rozwiązaniem dla osób preferujących zdalne załatwianie formalności.
Czy można dorabiać podczas pobierania świadczenia?
W okresie pobierania świadczenia przedemerytalnego istnieje możliwość podjęcia dodatkowej pracy, jednak zarobki nie mogą przekroczyć ustalonego przez ZUS progu. W przypadku jego przekroczenia świadczenie może zostać zmniejszone lub zawieszone. Warto monitorować limity dorabiania, które zmieniają się co roku w wyniku waloryzacji.
Świadczenie przedemerytalne jest istotnym wsparciem dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji zawodowej przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Znajomość zasad jego przyznawania i korzystania pozwala na efektywne planowanie finansowe oraz uniknięcie potencjalnych problemów formalnych.
Warunki nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego
Aby otrzymać świadczenie przedemerytalne, konieczne jest spełnienie zarówno warunków ogólnych, jak i indywidualnych. Kluczowym wymogiem jest pozostawanie bezrobotnym przez okres co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych. W tym okresie urząd pracy musi potwierdzić, że wnioskodawca nie odmówił przyjęcia pracy zarobkowej bez uzasadnionej przyczyny. Złożenie wniosku w ciągu 30 dni od dnia rozwiązania stosunku pracy lub zakończenia pobierania zasiłku jest również niezbędne.
Prawo do świadczenia przedemerytalnego mają osoby, które utraciły pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy, takich jak likwidacja, niewypłacalność lub redukcje etatów. W takim przypadku istotne jest wykazanie okresu uprawniającego do emerytury, wynoszącego co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Oprócz tego wnioskodawca musi przedłożyć dokumenty potwierdzające zatrudnienie u ostatniego pracodawcy, w tym zaświadczenie o przyczynach rozwiązania umowy.
Jakie okresy są uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczenia?
Przy ustalaniu prawa do świadczenia przedemerytalnego okres uprawniający do emerytury obejmuje m.in. okresy składkowe oraz nieskładkowe, o których mowa w przepisach emerytalnych. Ważne jest, aby okresy nieskładkowe nie przekraczały jednej trzeciej udokumentowanych okresów składkowych. Ponadto uwzględnia się okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego, o ile uzupełniają one brakujące składki.
Istotnym elementem jest także możliwość zaliczenia okresów ubezpieczenia za granicą. Dotyczy to państw, z którymi Polska ma podpisane dwustronne umowy w zakresie zabezpieczenia społecznego, lub krajów należących do Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dzięki temu osoby, które pracowały za granicą, mają większą szansę na spełnienie wymogów stażu pracy.
Jakie konsekwencje niesie niespełnienie warunków?
Nieprzestrzeganie terminów lub brak wymaganych dokumentów może skutkować odmową przyznania świadczenia. W szczególnych przypadkach możliwe jest jednak złożenie wniosku o przywrócenie terminu. Dotyczy to np. osób, które z uzasadnionych przyczyn nie mogły złożyć dokumentów w odpowiednim czasie. W przypadku odmowy świadczenia, wnioskodawca ma prawo odwołać się od decyzji w trybie administracyjnym.
Ważnym elementem przyznawania świadczenia jest przestrzeganie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą konieczne jest wykazanie, że wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne zostały opłacone. Okresy, za które składki nie zostały uiszczone, nie są wliczane do stażu pracy, co może wpłynąć na decyzję o przyznaniu świadczenia.
Dzięki spełnieniu powyższych warunków osoby w trudnej sytuacji życiowej mogą uzyskać pomoc finansową i zabezpieczyć swoje podstawowe potrzeby w okresie poprzedzającym nabycie prawa do emerytury.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_55723821_starszy-m%C4%99%C5%BCczyzna-w-koszuli-w-paski-i-okulary-patrz%C4%85c-na-kamery.html
