Wszyscy chcielibyśmy cieszyć się stabilną posadą w dobrej firmie, do pracy w której zachęci nas nie tylko serdeczna atmosfera, ale również wysokie zarobki. Niestety, nie zawsze będzie to możliwe. Mediana wynagrodzeń na poszczególnych stanowiskach potrafi różnić się od siebie nawet o kilkanaście tysięcy złotych. Kto zarabia najmniej w Polsce?
Jakich informacji dostarcza nam w tym zakresie Główny Urząd Statystyczny? W jakich zawodach warto szukać zatrudnienia, a jakie najlepiej omijać? Ile wynosi średnie wynagrodzenie w Polsce? Jak zmieniała się sytuacja w tej materii na przestrzeni lat i co przyniesie nam przyszłość? Gdzie najlepiej szukać pracy? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Analiza rynku pracy w Polsce – gdzie najłatwiej o pracę?
Rynek pracy w Polsce z roku na rok doznaje coraz to bardziej dynamicznych przemian. Zmienia się nie tylko struktura zatrudnienia, a więc lista zawodów deficytowych i nadwyżkowych, ale także wysokość zarobków w poszczególnych profesjach. Warto kompleksowo zapoznać się ze stanem lokalnej gospodarki, by obrać jak najcelniejszą strategię dla swojej ścieżki kariery. Dobrze jest również mieć pojęcie o wysokości wynagrodzeń w poszczególnych sektorach, by nie zdziwić się, że firmy które „na pewno” oferują godziwe wynagrodzenie, poczęstują Cię wyłącznie wypłatą oscylującą w granicach wynagrodzenia minimalnego.
Jeśli zaś chodzi o zawody deficytowe w Polsce, to godnym wymienienia w pierwszej kolejności będzie branża transportowa (wraz z logistyką i spedycją) oraz sektor budowlany. By pracować w obu branżach zwykle nie jest potrzebne wykształcenie wyższe (o ile nie mówimy o stanowisku kierowniczym), choć niezbędne będą umiejętności techniczne, zależne od wykonywanej pracy. Najłatwiej zatrudnienie zdobędzie kierowca samochodu ciężarowego (przede wszystkim kierowca międzynarodowy), magazynier, dostawca, betoniarz, zbrojarz, brukarz czy dekarz – a i tak jest to tylko wierzchołek góry lodowej.
Na brak zatrudnienia nie mogą narzekać także osoby o wykształceniu wyższym, które swoją karierę chciałyby wiązać z medycyną, edukacją czy finansami. Poszukiwani są lekarze wszelkich specjalizacji, pielęgniarki, nauczyciele (przede wszystkim nauczyciele przedmiotów zawodowych), a także księgowi czy pracownicy bankowości. W bardzo dobrej sytuacji znajduje się również branża IT, stanowiąca jeden z najszybciej rozwijających się sektorów polskiej gospodarki. Programista (różne języki), grafik komputerowy, analityk IT, specjalista ds. SEO czy copywriter, to tylko niektóre z profesji, na które odnotowujemy teraz w naszym kraju spory popyt.
Pracownicy wykonujący swoją pracę w handlu czy gastronomii, również są przez przedsiębiorców pożądani, choć w ich przypadku sytuacja może być różna, uzależniając się od miasta i sezonu. Dla przykładu, kelner, barman, kucharz czy pomoc kuchenna, dużo prędzej otrzymają zatrudnienie latem w miejscowościach nadmorskich, aniżeli zimą w miastach nieatrakcyjnych turystycznie.
Praca zdalna – dla kogo?
Praca zdalna cieszy się coraz większym uznaniem w oczach Polaków – zarówno pracowników, jak i pracodawców. Dzięki wygodzie jaką daje ona osobom zatrudnionym, wzrasta również ich produktywność, co nie omija czujnych oczu przedsiębiorców. Starają się więc oni umożliwiać pracę w trybie „home office” wszędzie tam, gdzie tylko zakres obowiązków pozwoli pracownikowi na rzetelne wykonywanie swoich zadań.
Trzeba w tym kontekście mieć na uwadze, że praca zdalna nie jest już zarezerwowana wyłącznie dla branży IT czy marketingu. Choć to rzesze programistów będą korzystać z niej przede wszystkim, razem z takimi zawodami jak grafik komputerowy, specjalista ds. SEO czy copywriter, to zatrudnienie w tym trybie często dotyczy księgowych czy pracowników biurowych i administracji – przykładem może być HR Business Partner.
Doskonałą alternatywę dla wielu stanowić może praca hybrydowa. Z tego rozwiązania korzystają na przykład osoby zatrudnione w branży ubezpieczeniowej, których obowiązki z jednej strony wymagają utrzymywania bezpośrednich kontaktów z klientami i pracy w terenie, a z drugiej – część zadań bez problemu może zostać wykonana w trybie zdalnym na komputerze.
Praca dodatkowa – czego się spodziewać?
Choć rozwój kariery zawodowej stanowi priorytet dla większości z nas, o tyle koszty życia w pewnych sytuacjach mogą okazać się na tyle wysokie, że nie pozostanie nam nic innego, jak tylko rozejrzeć się za pracą dodatkową – w takiej sytuacji znajdują się zwykle emeryci i studenci. Inni z nas pracę dorywczą traktują raczej jako możliwość naprawienia chwilowych problemów.
O pracę tymczasową mogą starać się zarówno kobiety jak i mężczyźni, choć zauważyć trzeba, że zdecydowana większość możliwości to prace proste, fizyczne (na przykład w budownictwie) i wcale nie są to najlepiej płatne zawody. Co więcej, o stabilnym zatrudnieniu można co najwyżej pomarzyć – umowa o pracę w przypadku współpracy z agencją zatrudnienia niemal zawsze zostanie zastąpiona umową zlecenie. Z tego powodu wiele osób, zamiast kontynuować pracę w Polsce, próbuje szukać szczęścia za granicą – na przykład w Wielkiej Brytanii.
Wśród profesji najczęściej obieranych przez pracowników tymczasowych, wyróżnia się przede wszystkim takie zawody, jak pracownik produkcji, pracownik fast-food, magazynier, kurier miejski, kasjer-sprzedawca, ochroniarz czy stróż nocny. Ostatnie dwa zawody szczególnie często wybierane są właśnie przez seniorów, których wiek w pewnym stopniu uszczupla ich możliwości. Kobiety ponadto często wybierają pracę przy opiece nad dziećmi.
Kto w Polsce zarabia najmniej?
Już w 2020 roku Główny Urząd Statystyczny, za pośrednictwem Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń alarmował o ciężkiej sytuacji osób zatrudnionych w niektórych zawodach. W większości przypadków raport dotyczył zatrudnienia w firmach prywatnych – zarówno wielkich przedsiębiorstwach, jak i firmach zatrudniających mniej pracowników. W jakich zawodach można było liczyć wyłącznie na najniższe zarobki? Czy sytuacja ta znacząco zmieniła się wraz z upływem lat? Czy w którejkolwiek z profesji doszło do podwyżki wynagrodzenia?
Wiele osób zadaje sobie również pytanie, co można byłoby zrobić w danym kraju, by poprawić sytuację najgorzej zarabiających osób. W jakich warunkach dany zawód mógłby normalnie funkcjonować, a człowiek uczciwie pracujący mógł liczyć na godziwe wynagrodzenie, które pozwoli mu na szczęśliwe życie. Choć do rozważań tych bardzo często wkrada się szeroko pojęty determinizm, to jednak honorowana jest zasada „vox populi, vox Dei” – żywo artykułowane niezadowolenie społeczeństwa doprowadza do powolnej, choć widocznej, pozytywnej zmiany w sytuacji zatrudnionych.
Które usługi są najgorzej wyceniane na rodzimym rynku? Czy przeważają wyłącznie prace proste, czy znajdą się tu również takie, które wymagają specjalistycznych umiejętności? Na jakie pensje mogą liczyć pracownicy najgorzej opłacanych sektorów? Na wszystkie te pytania odpowie poniższa lista – oto najgorzej płatne zawody w Polsce:
Robotnicy leśni i pokrewni
Jak wynika z opracowanego przez GUS raportu, pracownicy wykonujący prace proste przy obróbce drewna, nie mogą liczyć na wysokie zarobki. Średnie wynagrodzenie robotników leśnych i zawodów im pokrewnych, w roku 2020 wynosiło zaledwie 2 600 złotych brutto w skali miesiąca.
W roku 2023 ich sytuacja jest na pozór lepsza – wynagrodzenia urosły do 3 490 złotych brutto, jednak wciąż mówimy wyłącznie o ustawowym wynagrodzeniu minimalnym.
Fryzjerzy i kosmetyczki
Jak wskazują dane, sytuacja niektórych pracowników zatrudnionych przy bezpośredniej obsłudze klientów, również nie należy do najprostszych – mowa tu przede wszystkim o fryzjerkach i kosmetyczkach, które w roku 2020, podobnie jak robotnicy leśni, nie mogły liczyć na zarobki przekraczające płacę minimalną.
Po trzech latach możemy z dumą powiedzieć, że poprawa jest zauważalna. Mediana wynagrodzeń na stanowisku fryzjera wynosi 4 390 złotych brutto w skali miesiąca – w przypadku kosmetyczki nadal jednak będziemy mówić wyłącznie o płacy minimalnej, czyli 3 490 złotych brutto miesięcznie.
Kelnerzy i barmani
Zdobycie pracy w charakterze kelnera czy barmana, de facto nie należy do najtrudniejszych – szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że na najlepszych pracowników czekać będzie perspektywa awansu i rozwój kariery na przykład jako manager. Co więcej, przedsiębiorcy w tym sektorze poszukują kandydatów również wśród uczniów i studentów, zapewniając im zatrudnienie w formie pracy dodatkowej. W jaki sposób przekłada się to na płace?
Jeszcze w 2020 roku, kelnerzy i barmani mogli liczyć na wynagrodzenie oscylujące wokół kwoty 2 704 złotych brutto miesięcznie. Dzisiaj, w roku 2023, sytuacja wygląda nieco lepiej. Jak pokazują ogólnodostępne dane, mediana zarobków na stanowisku kelnera, wynosi 3 760 złotych brutto miesięcznie – z kolei barman zarabia średnio 4 690 złotych brutto w skali miesiąca.
Pracownicy usług ochrony
Zatrudnienie w charakterze ochroniarza nigdy nie uchodziło za dobrze płatną pracę. Osoba odpowiedzialna za szeroko pojętą ochronę mienia, mogła trzy lata temu liczyć maksymalnie na zarobki rzędu 2 827 złotych brutto miesięcznie. Rzut oka na bardziej aktualne dane pokazuje, że podwyżki wynagrodzenia są dość wyraźne – w przypadku ochroniarza będzie to 3 650 złotych brutto, zaś gdy idzie o stróża nocnego, pensje wyniosą 3 600 złotych brutto.
Warto jednak podkreślić fakt, że mediana zarobków to nie wszystko, na co należy zwrócić uwagę analizując rynkową pozycję rzeczonego sektora – równie istotną problematyką jest w tej materii podstawa zatrudnienia. Nader często umowa o pracę jest wypierana przez umowy cywilnoprawne – głównie umowa zlecenie – co powoduje, że realne płace mogą być niższe.
Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów włókienniczych, futrzarskich i skórzanych
Sytuacja w przemyśle i produkcji na ogół uchodziła za stabilną, a niektórzy technicy i rzemieślnicy mogli liczyć na relatywnie wysokie wynagrodzenia. Niestety, nie jest tak w przypadku sektora włókienniczego i futrzarskiego – specjaliści w zakresie obsługi właściwych dla sektora maszyn i urządzeń, mogli w 2020 roku liczyć wyłącznie na pensje rzędu 2 969 złotych brutto w skali miesiąca.
Jak pokazują dane z roku 2023, specjaliści w rzeczonym fachu mogli liczyć na podwyżki. Warto jednak dodać, że istnieją zauważalne różnice w wysokości wynagrodzenia pomiędzy młodszym specjalistą, a zatrudnionym o większym stażu. Pracownicy wykonujący swoje obowiązki od niedawna, mogą liczyć na zarobki rzędu 4 570 złotych brutto miesięcznie, podczas gdy doświadczeni specjaliści otrzymają nawet 5 120 złotych brutto.
Najlepiej płatne zawody w Polsce
Główny Urząd Statystyczny w ramach Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń, przedstawił również dane opiewające najlepiej płatne zawody. Jak nietrudno się domyślić, raczej nie będą one miały zbyt wiele wspólnego z osobami zatrudnionymi w handlu czy przemyśle – dotyczą one przede wszystkim stanowisk wysokiej klasy specjalistów, ale również stanowisk kierowniczych, takich jak manager.
Kto może liczyć na najwyższe zarobki w Polsce? Poniższy wykaz unaoczni, co dokładnie wynika z podawanych przez GUS danych, oraz jakich specjalistów rynek pracy nagradza szczególnie hojnie. Postaramy się również opisać, w jaki sposób sytuacja niżej wymienionych zmieniała się na przestrzeni ostatnich kilku lat.
Lekarze
Lekarze to jedna z najbardziej zróżnicowanych grup zawodowych pod kątem wysokości zarobków. Ktoś mógłby nawet uznać, że scalenie tak szerokiej grupy w jedną, masywną całość, stanowić może niedopowiedzenie. Inaczej będzie przecież wyglądać mediana wynagrodzeń stomatologów, internistów, psychologów czy chirurgów. Niemniej, możemy domniemywać, że na potrzeby statystyki GUS swoje dane uśrednił, określając miesięczne zarobki lekarzy w 2020 roku na 9 667 złotych brutto.
Ocenia się, że wynagrodzenia lekarzy mogą dziś sięgać nawet kwoty 11 760 złotych brutto w skali miesiąca, przy czym koniecznie trzeba mieć na względzie, że dane te nie obrazują stanu całej służby zdrowia. Dla przykładu, zarobki dentystów wahają się w przedziale od 4 530 złotych brutto do 9 610 złotych brutto, natomiast pensja anestezjologa może sięgać nawet 15 000 złotych brutto miesięcznie.
Przedstawiciele władz publicznych i wyżsi urzędnicy
Nikogo nie zdziwi fakt, że to właśnie w sferze polityki – tak lokalnej, jak i ogólnopolskiej – oglądać można najwyższe zarobki. Jak podaje GUS, uśredniona pensja urzędników to 9 775 złotych brutto miesięcznie, przy czym nie obejmuje ona szeregu diet czy premii uznaniowych i zaniżana jest przez urzędników najniższego szczebla.
Jeśli chcielibyśmy przyjrzeć się zarobkom ministrów czy samego prezydenta, to zauważylibyśmy, że są one sporo wyższe. W przypadku ministra będzie to około 15 000 złotych brutto miesięcznie, zaś w przypadku prezydenta – 25 000 złotych brutto. Pamiętać należy ponadto przy tym o fakcie, że rzeczone wynagrodzenia nie zawierają premii, diet czy dodatków – gdybyśmy mieli je wliczyć, to ostateczna kwota przekroczyłaby wyobrażenia wielu z nas.
Prawnicy
Prawnicy, podobnie zresztą jak lekarze, stanowią dość rozległą grupę zawodową, a ich zarobki będą się od siebie diametralnie różnić w zależności od zawodowego stażu. Dla przykładu, najlepiej zarabiający dziś adwokaci mogą liczyć na pensje dalece przekraczającą 12 000 złotych brutto, zaś osoby pełniące funkcję wyłącznie radców prawnych – średnio 10 000 złotych brutto.
Mediana zarobków w przypadku prokuratora, wynosi dziś 12 910 złotych brutto w skali miesiąca. W przypadku sędziego, będzie to nawet 15 970 złotych brutto miesięcznie. Wyniki te plasują zatem specjalistów z zakresu prawa na podium najlepiej zarabiających zawodów w Polsce.
Dyrektorzy generalni i zarządzający
Na wysokie wynagrodzenia mogą liczyć również osoby zatrudnione na wysokich stanowiskach kierowniczych, przede wszystkim w sektorze marketingu czy finansowym. Jeszcze w 2020 roku płace dyrektorów generalnych stabilizowały się średnio na poziomie oscylującym wokół 12 000 złotych brutto.
Nietrudno jest dziś zauważyć, że wynagrodzenia dyrektorów znacząco się zwiększyły. Zgodnie z danymi jakie podaje Główny Urząd Statystyczny, dyrektor generalny zarobi dziś średnio nawet 17 000 złotych brutto miesięcznie, a najlepiej opłacani otrzymają pensje nawet przekraczające 27 000 złotych brutto.
Pracownicy branży IT
Sektor IT jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się na całym świecie – nie tylko w Polsce. Z dnia na dzień powstają coraz to nowsze technologie, a specjaliści nieustannie poszerzają zakres swoich kwalifikacji. Trzeba przyznać, że ilość zawodów w IT, w których pracodawcy na pewno oferują godziwe wynagrodzenie, jest ogromna – i to nie tylko w przypadku stanowisk kierowniczych, takich jak manager projektu.
Zgodnie ze statystykami, wystarczyć może już sama znajomość języka JavaScript by zarabiać więcej, niż 20 000 złotych brutto miesięcznie. Dla przykładu, senior DevOps Engineer, może poszczyć się zarobkami nawet rzędu 32 tysięcy złotych miesięcznie – i to nie brutto, a netto.
To właśnie z powodu wysokich zarobków i ogromnej podaży na specjalistów rozmaitej klasy, coraz więcej osób pragnie rozpocząć zawodową karierę w IT. Dotyczy to nie tylko osób młodych, które dopiero starają się o postawienie pierwszych kroków na rynku, ale również osób doświadczonych zawodowo, rozważających przebranżowienie.
Gdzie i jak znaleźć dobrze płatną pracę?
Moglibyśmy wskazać co najmniej trzy sposoby, dzięki którym bez większych problemów uda Ci się zdobyć wartościową, stabilną posadę. Nie da się jednak ukryć, że wyłącznie jedna z metod będzie w stanie pozytywnie zaskoczyć Cię swoją efektywnością. Chodzi oczywiście o internet i wszelkiego typu portale ogłoszeniowe, z których asysty przedsiębiorcy korzystają w pierwszej kolejności.
Naturalnie, nie jest to jedyna możliwość z której możesz skorzystać. Interesujące oferty zatrudnienia możesz znaleźć również w lokalnym urzędzie pracy – jeżeli z kolei zależy Ci na stażu czy pracy tymczasowej, to być może warto będzie zgłosić się do danego pracodawcy osobiście.
Portale ogłoszeniowe
Jak pokazują najrozmaitsze dane, portale ogłoszeniowe, takie, jak na przykład GoWork, cieszą się największym uznaniem w oczach pracodawców poszukujących nowych członków załogi. Ma to związek nie tylko z wygodą obsługi procesu rekrutacji, ale również z jej znacznym przyspieszeniem – nawet o kilka tygodni.
Kandydaci z kolei, mogą w ciągu jednego tylko dnia odpowiedzieć swoim CV nawet na kilkadziesiąt rozmaitych ofert pracy, w pełni dopasowanych do ich oczekiwań. Wynika stąd w linii prostej, że jeżeli chcesz szybko znaleźć stabilne zatrudnienie, to najlepszym co możesz zrobić będzie rzut oka na najnowsze oferty pracy na GoWork – aplikuj szybko, a być może już jutro otrzymasz telefon zapraszający Cię na rozmowę kwalifikacyjną!
Osobisty kontakt z pracodawcą
W niektórych sytuacjach warto osobiście udać się do siedziby interesującego nas zakładu pracy i złożyć CV na biurku przedsiębiorcy. Rozwiązanie to jest szczególnie popularne w przypadku studentów rozglądających się za stażem zawodowym, czy uczniów, poszukujących pracy na wakacje.
Wadą osobistego kontaktu z pracodawcą jest fakt, że może on w danej chwili w ogóle nie prowadzić rekrutacji na interesujące Cię stanowisko. W takiej sytuacji, jedynym co pozostaje do Twojej dyspozycji będzie postaranie się o to, by podczas rozmowy wypaść jak najlepiej – wówczas będziesz mógł liczyć na to, że Twoja kandydatura zostanie priorytetowo potraktowana podczas najbliższego naboru.
Powiatowy Urząd Pracy
Wizyta w powiatowym urzędzie pracy również w wielu przypadkach stanowić będzie godną rozważenia opcję. Możesz po prostu przejrzeć najnowsze z ofert zatrudnienia jakie się w nim znajdują, wybierając najdogodniejszą dla siebie opcję, lub zarejestrować się jako osoba bezrobotna.
W tym drugim przypadku, nie tylko będziesz mógł liczyć na priorytetowe potraktowanie swojej kandydatury przez urzędników, zawsze chętnych do pomocy petentom, ale również będziesz mógł cieszyć się szeregiem benefitów – miedzy innymi dostępem do państwowej służby zdrowia czy zasiłkiem dla bezrobotnych. Mogą Ci również zostać zaoferowane rozmaite kursy i czy szkolenie zawodowe, które podniosą Twoje kwalifikacje.
Jakich zmian spodziewać się na rynku pracy w najbliższych latach?
Dziennikarze, pisarze i wszelkiej maści myśliciele, prześcigają się w rozważaniach dotyczących najbardziej prawdopodobnych kierunków rozwoju gospodarki – tak światowej, jak i lokalnej. W jakich zawodach będzie się zarabiało najwięcej? Jakie branże uznać należy za najbardziej perspektywiczne?
Jak już wykazaliśmy wyżej, pierwsze miejsce na liście najbardziej perspektywicznych sektorów zajmuje IT i nic nie wskazuje na to, by w ciągu najbliższych lat sytuacja ta miała jakkolwiek ulec zmianom. Ilość dostępnych profesji i wysokość zarobków przyciąga do IT coraz większą rzeszę osób, które marzą o podjęciu stabilnej kariery, pozwalającej na realizację marzeń i rozwój osobisty.
Nie jest też niczym dziwnym, że wielkie pieniądze zawsze można spotkać tam, gdzie jest władza – zarówno rozumiana w sposób dosłowny, jako urzędy natury politycznej, jak i jako wysokie stanowiska kierownicze w rozmaitych przedsiębiorstwach (z naciskiem na branżę IT czy finansową). Choć kariera dyrektora generalnego może nie być usłana różami, to nie ulega żadnej wątpliwości kwestia, że to właśnie te osoby będą w przyszłości zarabiały najwięcej.
Jeżeli natomiast żadna z podpowiadanych wyżej ścieżek rozwoju Ci nie odpowiada, a jednak marzysz o zarabianiu sporych pieniędzy (będąc przy tym osobą ambitną, która łatwo się nie poddaje) to powinieneś rozważyć możliwość założenia własnej działalności gospodarczej. Zarobki polskich przedsiębiorców nie zawsze liczy się w milionach i nierzadko wykonywana przez nich praca jest co najmniej wyczerpująca, jednak nie ma co się oszukiwać – najbogatsi ludzie na świecie nie trudnią się pracą na etacie – to oni właśnie są tymi, którzy te etaty tworzą.
