Mija kolejny miesiąc pandemii. Eksperci z Międzynarodowej Organizacji Pracy obliczyli, że obecnie 81% pracowników doświadcza problemów związanych z ograniczeniem czasu pracy lub całkowitą jej utratą. 436 milionów przedsiębiorców z całego świata związanych jest z sektorem najbardziej zagrożonym konsekwencjami wynikającymi z lockdownu, z czego 389 milionów stanowią przedsiębiorcy samozatrudnieni. Jak wygląda sytuacja w Polsce? Jakie zmiany zaszły na przestrzeni ostatnich dwóch miesięcy?
Sytuacja pracowników
Na początku kwietnia przeprowadziliśmy badanie na grupie 17,7 tysiąca użytkowników portalu GoWork.pl. Wyniki wskazują, że 63,3% ankietowanych żywi obawę przed utratą pracy. 58% osób zgodziłaby się na obniżenie wynagrodzenia, jeśli przyczyniłoby się to do uniknięcia zwolnień lub bankructwa firmy, czego z kolei obawia się 45% respondentów.
Według raportu „Sytuacja finansowa pracowników w Polsce 2020″ przygotowanego przez firmę Symmetrical, 27% Polaków nie posiada żadnych oszczędności. W przypadku utraty pracy, pozostaliby bez środków do życia. Kolejne 9% byłoby w stanie przetrwać zaledwie 2 tygodnie. Co więcej, 57% badanych dysponuje zasobami umożliwiającymi robienie jedynie podstawowych, codziennych zakupów. Nie dziwi więc fakt, że 40% przebadanych osób odczuwa stres w związku z aktualną sytuacją finansową. Z drugiej strony, 43% Polaków posiada oszczędności wystarczające na okres od 1 do 3 miesięcy, natomiast pozostałe 21% dysponuje zasobami umożliwiającymi normalne funkcjonowanie przez więcej niż 3 miesiące.
Sytuacja w biznesie
Kolejne badanie przeprowadzone zostało przez firmę Devire. Z raportu „Wpływ koronawirusa na polskie przedsiębiorstwa” dowiadujemy się, że 65% firm umożliwiło pracownikom wykonywanie pracy w trybie zdalnym – wcześniej 27% z nich w ogóle nie oferowało takiej możliwości. W przypadku pozostałych 35%, przyczyny uniemożliwiające wysłanie pracowników na home office wynikały najczęściej ze specyfiki wykonywanych obowiązków (83%) i braku dostępności sprzętu, który pracownicy mogliby zabrać do domu (30%).
Kolejnym zagadnieniem przedstawionym w raporcie są przewidywania dotyczące przyszłych losów organizacji. 69% przedsiębiorców spodziewa się negatywnych skutków kryzysu dla swojego biznesu. Najbardziej obawia się ich branża transportowa, spedycyjna i logistyczna – 100% biorących udział w badaniu przedstawicieli tych sektorów potwierdziło, że spodziewa się problemów. Nie mniej jednak 80% wszystkich przebadanych przedsiębiorców wyraża przekonanie, że zdołają przetrwać pandemię. Jedynie 3% z nich twierdzi, że ich firmy upadną.
Istotnym problemem okazuje się kwestia redukcji etatów – aż 45% firm zakłada, że takie rozwiązanie może okazać się konieczne. Dotyczy to przede wszystkim firm z branży produkcyjnej (80%), lotniczej (80%) oraz handlowej i gastronomicznej (po 59%).
Sytuacja na rynku rekrutacji
Firma Grant Thornton opublikowała ostatnio nową edycję raportu „Rynek pracy w czasie COVID-19″. Według omawianych w nim analiz, w marcu 2020 r. liczba ogłoszeń rekrutacyjnych była mniejsza o 7,5% w porównaniu do marca 2019 roku. Natomiast w kwietniu 2020 roku spadek ten wyniósł już 24,4% w stosunku do kwietnia 2019 roku.
Zmienił się także stosunek liczby publikowanych ogłoszeń na stanowiska pracy fizycznej w porównaniu do liczby ogłoszeń na stanowiska pracy umysłowej. Wcześniej zapotrzebowanie na pracowników fizycznych dotyczyło 28% publikowanych ogłoszeń, obecnie 53%. Z kolei pracy umysłowej dotyczyło wcześniej 72% ogłoszeń, obecnie zaś 47%.
Dobra wiadomość jest taka, że obecnie już 35% pracodawców oferuje możliwość zdalnego udziału w procesie rekrutacji.
Z tego samego raportu dowiadujemy się również o zmniejszeniu liczby oferowanych benefitów. W kwietniu 2019 roku było to średnio 5,9 benefitów, w marcu 2020 roku 5,8, natomiast w kwietniu 2020 roku już 4,9. Największe spadki dotyczyły najbardziej popularnych benefitów, takich jak wysokie wynagrodzenie, szkolenia, pakiet medyczny i sportowy. Niewielki wzrost odnotowano natomiast w przypadku możliwości pracy zdalnej.
Sytuacja obcokrajowców pracujących w Polsce
Agencja EWL S.A. przygotowała raport „Pracownik zagraniczny w dobie pandemii”, który pokazuje, że pogłoski na temat masowego powrotu pracowników do krajów pochodzenia, są nieprawdziwe. Okazuje się bowiem, że 85% z nich decyduje się zostać w Polsce pomimo panującej pandemii – 72% z nich nie odczuwa zagrożenia. Głównym wymienianym powodem pozostania w naszym kraju jest możliwość zarabiania pieniędzy (55% wskazań). Mimo to, ich sytuacja nie jest łatwa. 61% z nich doświadczyło zmniejszenia wymiaru pracy, co wiąże się z uzyskiwaniem mniejszych zarobków, a w 27% przypadków także koniecznością przebranżowienia się.
Sytuacja pracy zdalnej
Według danych prezentowanych przez spółkę BIG InfoMonitor, praca zdalna cieszy się wyjątkową sympatią. Docenia ją 82% osób – 72% badanych czuje się dzięki niej bardziej bezpiecznie. Jedynie 13% respondentów nie jest zadowolonych z konieczności pracowania poza biurem.
W kontekście przyszłości po pandemii, wnioski warte szczególnej uwagi pochodzą z raportu przygotowanego przez firmę Grafton Recruitment we współpracy z CBRE. 64% pracowników deklaruje, chciałoby w przyszłości móc częściej pracować z domu. Mniej liczna grupa (18%) deklaruje, że nie skorzystałaby z takiej możliwości. Są takie osoby, dla których praca zdalna stanowi doskonałe środowisko – 22% uczestników badania twierdzi, że na home office pracuje wydajniej. 44% uważa, że efektywność pracy zdalnej jest taka sama, jak w przypadku pracy stacjonarnej, zaś 25% doświadcza trudności z utrzymaniem wydajności w warunkach domowych.
Bez wątpienia ostatnie dwa miesiące były wyjątkowo trudne dla biznesu, co przełożyło się także na problemy pracowników. Wyłaniają się jednak nowe możliwości i procedury – takie, jak praca i rekrutacja w trybie zdalnym. Najbliższy czas pokaże, na ile udało nam się zaadaptować do tak zwanej „nowej normalności”. Żywimy nadzieję, że każdy zdoła znaleźć dla siebie coś pozytywnego w tej sytuacji – na przykład szansę na rozwój w nieznanych dotąd obszarach.
