Fałszywe dowody osobiste w aplikacji mObywatel stały się poważnym zagrożeniem. Oszuści coraz częściej oferują cyfrowe podróbki, które można kupić w internecie za zaledwie 20 złotych. Problem narasta, a Ministerstwo Cyfryzacji ostrzega przed konsekwencjami i przedstawia sposoby na weryfikację autentyczności dokumentów. Jak nie dać się oszukać? Jakie kary grożą za posługiwanie się fałszywymi e-dokumentami?
Cyfrowe podróbki dowodów osobistych
Dzięki aplikacji mObywatel każdy może okazać dowód osobisty za pomocą smartfona. To duże ułatwienie w codziennym życiu, ale jednocześnie otwiera pole do nadużyć. Cyfrowe podróbki dowodów osobistych stały się nową metodą oszustw, a w sieci pojawiły się oferty sprzedaży fałszywych wersji aplikacji.
Marcin Kostecki ze Stowarzyszenia Demagog przyznaje, że oszuści masowo oferują podrobione mDowody, które są praktycznie nie do odróżnienia „na oko”.
– Nieświadomie trafiłem na oferty sprzedaży tych fałszywek. To niepokojące, że temat stał się tak powszechny, że nawet moi dawni uczniowie słyszeli o mDowodach – mówi Kostecki.
Największym zainteresowaniem podrabiane cyfrowe dokumenty cieszą się wśród osób poniżej 18. roku życia, które chcą ominąć przepisy dotyczące zakupu alkoholu czy tytoniu. Jednak problem nie dotyczy wyłącznie młodzieży – dorosłe osoby również mogą wykorzystywać fałszywe e-dowody do różnego rodzaju oszustw.
Przeczytaj również: Oszustwo na InPost: cyberprzestępcy próbują wyłudzić pieniądze!
Jak odróżnić podróbkę cyfrowego dowodu tożsamości od oryginału?
Weryfikowanie tożsamości na podstawie e-dokumentu wymaga ostrożności. Nie każda animacja czy efekt wizualny gwarantuje autentyczność dokumentu.
– Nawet jeśli widzimy powiewającą flagę czy zmieniający się hologram, nie możemy mieć pewności, że mamy do czynienia z oryginałem – ostrzega Piotr Konieczny z niebezpiecznik.pl.
Podrabianie dokumentu tożsamości lub posługiwanie się fałszywym dowodem jest poważnym przestępstwem. Osoba korzystająca z fałszywego e-dowodu może zostać ukarana grzywną, ograniczeniem wolności lub nawet karą pozbawienia wolności do 5 lat.
– Jeśli ktoś generuje grafikę, pobiera aplikację z nieznanego źródła lub przerabia dokument, to mamy do czynienia z oszustwem, które podlega sankcjom karnym – wyjaśnia Krzysztof Gawkowski, minister cyfryzacji.
Zobacz też: Zastrzeżenie PESEL – jak to zrobić? Jakie są konsekwencje zastrzeżenia numeru PESEL?
Zalecenia Ministerstwa Cyfryzacji w rozpoznawaniu oryginalnego dokumentu
Ministerstwo Cyfryzacji wprowadziło trzy kluczowe metody weryfikacji e-dowodów:
- Metoda wizualna – polega na sprawdzeniu podstawowych elementów dokumentu, np. animacji, kolorów i układu graficznego.
- Metoda funkcjonalna – wykorzystuje dodatkowe opcje aplikacji, np. wyświetlanie danych w czasie rzeczywistym.
- Metoda z kodem QR – najskuteczniejsza i zalecana przez ekspertów. Osoba legitymująca się e-dokumentem musi wygenerować kod QR, który następnie jest skanowany przez instytucję weryfikującą.
– Właśnie ta ostatnia metoda daje pełną pewność, że okazywany dokument jest autentyczny – podkreśla Piotr Konieczny.
Problemem jest jednak brak świadomości społecznej dotyczącej skutecznych metod sprawdzania e-dowodów. Wiele osób wciąż opiera się wyłącznie na ocenie wizualnej, co ułatwia działalność oszustom.
– Musimy edukować społeczeństwo i przyzwyczajać do stosowania kryptograficznych metod weryfikacji, a nie jedynie bazować na „pokazaniu” dokumentu – dodaje Mateusz Chrobok, ekspert ds. cyberbezpieczeństwa.
Może Cię zainteresować: Praca marzeń czy cyberzagrożenie? Fałszywe oferty pracy na LinkedIn
Potrzebne są zabezpieczenia
Aby skutecznie przeciwdziałać nadużyciom, konieczne jest wdrożenie dodatkowych mechanizmów zabezpieczających. Ministerstwo Cyfryzacji zamierza wprowadzić obowiązkową weryfikację za pomocą kodów QR w instytucjach publicznych i firmach.
– Planujemy rekomendować Państwowej Komisji Wyborczej, aby umożliwiła sprawdzanie dokumentów tożsamości za pomocą kodów QR – mówi Gawkowski.
Eksperci są zgodni, że skuteczna ochrona przed cyfrowymi oszustwami wymaga zaawansowanych narzędzi i powszechnego stosowania weryfikatorów tożsamości.
– Musimy doprowadzić do sytuacji, w której korzystanie z systemów weryfikacyjnych stanie się normą. Tylko w ten sposób wyeliminujemy fałszywe e-dowody – podkreśla Chrobok.
Zwiększona liczba przypadków podrabiania dokumentów pokazuje, jak ważna jest świadomość zagrożeń związanych z cyfrową tożsamością. Każdy użytkownik aplikacji mObywatel powinien wiedzieć, jak skutecznie sprawdzić autentyczność e-dowodu i unikać ryzyka oszustwa.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_81429690_w%C5%9Bciek%C5%82y-haker-trzymaj%C4%85cy-telefon-z-czarnym-ekranem-i-koncepcj%C4%85-oprogramowania-ransomware.html
