Utrata pracy to jedno z najbardziej stresujących doświadczeń, szczególnie gdy wiąże się z problemami finansowymi, takimi jak utrzymywanie rodziny czy spłacanie kredytu. Samo zwolnienie to dopiero początek trudnego okresu, ponieważ trzeba jeszcze skupić się na poszukiwaniu nowej pracy. Aby zminimalizować negatywne skutki dla zwalnianych pracowników stosuje się w takich przypadkach outplacement.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_73816952_finansowy-manager-tle-biznesowych-spotka%C5%84-partner%C3%B3w-biznesowych.html
Coraz więcej pracodawców oferuje tzw. outplacement, który jest programem pomagającym zwolnionym pracownikom w przejściu na rynek pracy i zdobyciu nowej pracy. W tym artykule dowiesz się, czym dokładnie jest outplacement, jak przebiega proces oraz jakie daje korzyści.
Outplacement – co to jest? Definicja
Outplacement to program wsparcia, który pomaga pracownikom przechodzącym przez proces zwolnienia lub restrukturyzacji. Jego głównym celem jest zminimalizowanie stresu i negatywnych skutków związanych z utratą pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.
Statystyki pokazują, że średni czas poszukiwania pracy w Polsce wynosi ponad 12 miesięcy, a aż 97% zwolnionych pracowników oczekuje wsparcia od swojego pracodawcy w przypadku redukcji etatów. Właśnie dlatego wiele firm decyduje się na wdrożenie outplacementu, który łagodzi negatywne efekty tego procesu.
Outplacement, nazywany także „zwolnieniami monitorowanymi”, to system, w którym pracodawca podejmuje działania mające na celu pomoc pracownikowi w znalezieniu nowego zatrudnienia lub założeniu własnej firmy.
Programy te stały się popularne w Polsce w latach 90. XX wieku, a ich rosnąca popularność od początku XXI wieku pokazuje, jak ważne jest to wsparcie dla pracowników w trudnych chwilach. Na początku 2000 roku tylko 2% pracodawców korzystało z takich programów, a obecnie szacuje się, że obejmują one ponad 40% firm.
Na konieczność wsparcia w ponownym odnalezieniu się na rynku pracy wskazywał szczególnie Bernard Haldane, czyli autor metody System to Indetify Motivated Skills (System Identyfikacji Umiejętności Motywacyjnych). Miała ona zidentyfikować zainteresowania i mocne strony, co ułatwiało znalezienie satysfakcjonującej pracy.
Proces outplacementu
Outplacement to kompleksowy proces, który wykorzystuje różne narzędzia i techniki, by pomóc pracownikom znaleźć nowe zatrudnienie lub założyć własną działalność. Programy te obejmują różnorodne formy wsparcia, zarówno w zakresie doradztwa zawodowego, jak i psychologicznego.
W ramach outplacementu najczęściej oferowane są:
1) Doradztwo zawodowe – konsultacje pomagające określić ścieżkę kariery, przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych i pomoc w tworzeniu dokumentów aplikacyjnych, takich jak CV czy list motywacyjny.
2) Wsparcie psychologiczne – pomoc w radzeniu sobie ze stresem związanym z utratą pracy, zwiększenie pewności siebie i motywacja do dalszego działania.
3) Rozwijanie umiejętności – szkolenia podnoszące kompetencje zawodowe, np. kursy związane z nowymi technologiami, które mogą zwiększyć szanse na znalezienie pracy.
4) Pomoc przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej – wsparcie w założeniu firmy, w tym doradztwo w zakresie biznesplanu, finansowania oraz rejestracji działalności.
Outplacement dzieli się na dwa główne typy:
Outplacement indywidualny – skierowany głównie do pracowników z wyższych szczebli, takich jak kadra zarządzająca oraz kluczowi specjaliści. Daje on możliwość indywidualnej pracy z doradcą, co pozwala lepiej dopasować program do potrzeb uczestnika.
Outplacement grupowy – przeznaczony dla większej liczby pracowników, którzy zostali zwolnieni w ramach jednej redukcji etatów. W tym przypadku pracownicy często korzystają z ogólnych szkoleń i doradztwa.
Ponadto, program może mieć charakter wewnętrzny, gdy realizowany jest przez pracowników firmy, lub zewnętrzny, gdy firma korzysta z usług specjalistycznej agencji outplacementowej.
Outplacement może być również zorientowany na wynik (czyli pomoc w znalezieniu nowej pracy) lub na proces (np. poprzez oferowanie szkoleń i konsultacji). W przypadku asystującego outplacementu, pracodawca pomaga pracownikowi przejść przez proces rekrutacyjny, oferując mu wsparcie na każdym etapie szukania nowego zatrudnienia.
Outplacement to skuteczny sposób na wsparcie pracowników, którzy stracili pracę, zapewniając im szansę na szybkie znalezienie nowego zatrudnienia lub rozwój własnej firmy.
Outplacement – rodzaje wsparcia
Outplacement to kompleksowy proces wspierający pracowników, którzy utracili zatrudnienie. Celem tego programu jest pomóc im jak najszybciej wrócić na rynek pracy, zapewniając wsparcie na każdym etapie poszukiwań.
Istnieją różne rodzaje outplacementu, które różnią się w zależności od tego, czy są realizowane wewnętrznie, czy zewnętrznie, oraz od liczby objętych nim pracowników. W zależności od potrzeb firmy i pracowników, programy te mogą przybierać różne formy i zakresy.
Outplacement wewnętrzny
Outplacement wewnętrzny to program realizowany przez samą firmę, który ma na celu wsparcie zwolnionych pracowników. Jego główną zaletą jest lepsza znajomość pracowników i ich umiejętności przez firmę, co pozwala na dopasowanie wsparcia do indywidualnych potrzeb.
Programy takie są również tańsze, ponieważ korzystają z wewnętrznych zasobów firmy. Dodatkowo, pracownicy, którzy są już dobrze znani pracodawcom, mogą łatwiej przejść przez proces zmiany kariery, korzystając z bezpośredniego wsparcia w firmie.
Niemniej jednak, jedną z trudności jest bariera psychologiczna. Zwolnieni pracownicy mogą czuć się niekomfortowo rozmawiając o swoich obawach z byłymi współpracownikami, co może utrudnić proces wsparcia. Mimo to, outplacement wewnętrzny może być efektywnym rozwiązaniem, jeśli jest odpowiednio zaplanowany i dostosowany do sytuacji pracowników.
Outplacement zewnętrzny
Outplacement zewnętrzny to rozwiązanie, w którym firma korzysta z usług specjalistycznych agencji lub firm zewnętrznych zajmujących się zwolnieniami monitorowanymi. Dzięki temu, organizacja zyskuje dostęp do wiedzy ekspertów z różnych dziedzin, co sprawia, że program staje się bardziej kompleksowy.
Zewnętrzni doradcy mogą zaoferować szeroki wachlarz usług, które mogą obejmować m.in. doradztwo zawodowe, pomoc w tworzeniu dokumentów aplikacyjnych, a także kompleksowe przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych.
Choć outplacement zewnętrzny jest bardziej kosztowny od wewnętrznego, daje firmie pewność, że proces będzie realizowany przez specjalistów. Dodatkowo, dla pracowników jest to bardziej neutralne rozwiązanie, ponieważ nie muszą oni współpracować z byłymi kolegami z pracy, co może ułatwić przejście przez ten trudny okres.
Outplacement indywidualny
Outplacement indywidualny skierowany jest do kluczowych pracowników firmy. Odbiorcą może być kadra zarządzająca czy specjaliści, którzy mają szczególne znaczenie dla organizacji. W ramach outplacementu indywidualnego programu pracownicy otrzymują dedykowanego konsultanta, który skupia się na ich indywidualnych potrzebach i pomaga w przygotowaniu do kolejnego etapu kariery zawodowej.
Program indywidualny pozwala na dopasowanie działań do specyficznych celów i oczekiwań pracownika. W jego ramach mogą być realizowane następujące usługi:
1) Identyfikacja mocnych stron pracownika – pomogą określić, które umiejętności należy szczególnie podkreślić w CV i podczas rozmów kwalifikacyjnych.
2) Tworzenie profesjonalnego CV – wsparcie w przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych, które wyróżnią kandydata na tle innych.
3) Wspólne opracowanie strategii poszukiwania pracy i promocji zatrudnienia – pomoc w określeniu celu zawodowego oraz sposobu poszukiwania ofert.
4) Budowanie profilu zawodowego – doradztwo w zakresie tworzenia profesjonalnych profili na platformach takich jak LinkedIn.
5) Symulacje rozmów kwalifikacyjnych – przygotowanie do spotkań z potencjalnymi pracodawcami, zarówno w języku polskim, jak i obcym.
6) Przygotowanie do negocjacji warunków zatrudnienia – wsparcie w zakresie ustalania wynagrodzenia oraz warunków pracy.
7) Konsultacje z psychologiem – pomoc w zarządzaniu stresem i przygotowanie do zmiany kariery.
Program outplacementu indywidualnego jest najbardziej efektywny, gdyż skupia się na osobistych potrzebach pracownika, oferując kompleksowe wsparcie, które pomaga mu nie tylko znaleźć nową pracę, ale także lepiej odnaleźć się na rynku pracy.
Outplacement grupowy
Outplacement grupowy to program aktywizacji zawodowej skierowany do większej liczby pracowników, którzy stracili pracę w wyniku redukcji etatów. W tym przypadku wsparcie jest realizowane w formie warsztatów, które pomagają pracownikom w określeniu celów zawodowych, identyfikowaniu swoich umiejętności oraz nauce tworzenia dokumentów aplikacyjnych, takich jak CV i list motywacyjny. Warsztaty te są prowadzone przez specjalistów, którzy pomagają w opracowaniu strategii poszukiwania pracy.
Programy outplacementu grupowego często obejmują także wsparcie w zakresie budowania wizerunku w mediach społecznościowych, takich jak LinkedIn, oraz przygotowanie do rozmów kwalifikacyjnych. Uczestnicy mogą korzystać z konsultacji telefonicznych lub mailowych, a także otrzymać materiały szkoleniowe, które pomogą im skuteczniej poszukiwać pracy.
Warto zaznaczyć, że outplacement grupowy ma również swoje zalety z perspektywy pracodawcy. Pomaga utrzymać pozytywny wizerunek firmy, zmniejsza poczucie niepewności wśród pracowników, którzy pozostają w firmie, a także może ograniczyć ryzyko prawne, związane z niezadowoleniem zwolnionych pracowników.
Jak przeprowadzić outplacement?
Aby przeprowadzić skuteczny program outplacementowy, pracodawca powinien zacząć od diagnozy sytuacji. Należy określić potrzeby zwolnionych pracowników oraz zaplanować odpowiednią strategię wsparcia. Następnie, ważne jest, aby pracodawca zapoznał pracowników z planem outplacementowym i przedstawił im szczegóły dotyczące procesu.
Po wdrożeniu programu, firma powinna przeanalizować efektywność działań oraz ocenić, czy program przyniósł oczekiwane rezultaty. Regularna ocena pozwala na dostosowanie działań do zmieniających się potrzeb oraz na optymalizację przyszłych procesów outplacementowych.
Outplacement – korzyści dla pracodawców
Wprowadzenie programu outplacementowego przynosi firmie szereg korzyści. Po pierwsze, zmniejsza ryzyko związane z potencjalnymi procesami sądowymi. Badania pokazują, że firmy, które oferują outplacement, mają dwukrotnie mniej pozwów sądowych od zwolnionych pracowników. Programy te pomagają zmniejszyć poczucie niesprawiedliwości wśród pracowników, co zmniejsza ryzyko wystąpienia roszczeń prawnych.
Firmy, które stosują outplacement, osiągają również wyższe zyski – nawet o 20% wyższe w porównaniu do firm, które nie oferują tego wsparcia. Co więcej, outplacement pomaga również zapobiec przekazywaniu przez zwolnionych pracowników wrażliwych informacji o firmie.
Program ten ma również pozytywny wpływ na wizerunek firmy, zwiększając satysfakcję pozostałych pracowników. Firmy, które oferują wsparcie, są postrzegane jako bardziej odpowiedzialne, co pomaga przyciągnąć nowych, utalentowanych pracowników.
Outplacement – korzyści dla pracowników
Pracownicy, którzy korzystają z programów outplacementowych, otrzymują nieocenione wsparcie, które pomaga im szybciej znaleźć nową pracę. Dzięki programowi czują się doceniani, a zwolnienie przestaje być obarczone poczuciem osobistej porażki. Program pomaga im zrozumieć, że proces zwolnienia był wynikiem czynników, na które nie mieli wpływu.
Nie zawsze stworzenie CV i listu motywacyjnego oraz budowanie relacji zawodowych ułatwia znalezienie nowego zatrudnienia. Wsparcie zwalnianych pracowników przez specjalistów dających cenne wskazówki jest często nieocenione.
Outplacement pozytywnie wpływa również na pracowników, którzy pozostają w firmie, zmniejszając ich poczucie niepewności. Wiedzą oni, że w razie potrzeby mogą liczyć na wsparcie w przypadku kolejnych zwolnień. Programy te pozwalają na lepsze przygotowanie się do zmiany, co czyni proces przejścia na nową drogę zawodową mniej stresującym.
Podsumowanie – outplacement
Outplacement to strategia wspierająca pracowników, którzy zostali zwolnieni z pracy, w znalezieniu nowego zatrudnienia. Proces ten może obejmować szkolenia, doradztwo zawodowe, pomoc w tworzeniu CV oraz wsparcie w rozmowach kwalifikacyjnych. Firmy oferujące programy outplacementowe dbają o pozytywny wizerunek organizacji, ponieważ pokazują, że troszczą się o swoich byłych pracowników nawet po zakończeniu współpracy.
Dla pracowników outplacement jest szansą na szybsze odnalezienie się na rynku pracy i zwiększenie swoich kwalifikacji. Dzięki temu mogą nie tylko szybciej znaleźć nową pracę, ale także dopasować swoją ścieżkę zawodową do aktualnych trendów. Coraz więcej dużych firm decyduje się na wdrażanie tego rodzaju programów, co nie tylko ułatwia transformację zawodową zwolnionych pracowników, ale także minimalizuje negatywne skutki zwolnień grupowych.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_46900737_dw%C3%B3ch-biznesmen%C3%B3w-rozmawia-na-%C5%9Bwie%C5%BCym-powietrzu-podczas-przerwy-na-kaw%C4%99.html