Biznesplan to jeden z podstawowych etapów, którego przygotowanie jest w interesie przyszłego przedsiębiorcy. To nie tylko zgromadzenie najważniejszych informacji i danych o przedsięwzięciu, ale również dokument umożliwiający uzyskanie dotacji na otwarcie własnej działalności gospodarczej. Sprawdzamy, czym dokładnie jest biznesplan, co zawiera i jak go przygotować.

Biznesplan

Pomysł na biznes to dopiero początek. Sukces całego przedsięwzięcia zależy od odpowiedniego przygotowania. Każdy przedsiębiorca myślący o własnej działalności powinien zdecydować się na stworzenie biznesplanu, czyli podstawy jego przyszłych działań. Wszelkie cele, dane i analizy w nim zawarte pozwalają udoskonalić projekt i zwiększyć jego szanse powodzenia. Co to jest biznesplan? Kto powinien go przygotować? W jakim celu tworzy się biznesplan? Co powinien zawierać? Jak napisać biznesplan krok po kroku?

Biznesplan – co to jest?

Biznesplan stanowi pewien fundament prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Dokument ten zawiera wszystkie niezbędne informacje o projekcie – od samego pomysłu, po realizację planów i wizje dotyczące przyszłości. To opracowanie planu inwestycyjnego, biorące pod uwagę kwestie finansowe i sprzedażowe.

Biznesplan opisuje wszystkie potrzeby firmy oraz sposoby ich zaspokojenia. Tak naprawdę to dzięki niemu można zweryfikować sens podjęcia danego projektu – czy jego realizacja jest możliwa, czy ma szansę zaistnieć, czy przyszły przedsiębiorca ma odpowiednie kompetencje i fundusze, aby odnieść sukces.

W biznesplanie stosuje się szeroką perspektywę opisową, a więc analizę biznesu pod różnym kątem – rynkowym, finansowym, czy marketingowym. Na podstawie takich danych podejmuje się dalsze decyzje biznesowe. Co więcej, informacje w nim zawarte muszą być jak najbardziej aktualne, ponieważ sytuacja na rynku zmienia się bardzo dynamicznie.

Funkcje biznesplanu

Najważniejszym zadaniem biznesplanu jest stworzenie strategii, planu działania, a więc wyznaczenie głównych celów i sposobów ich realizacji. Oprócz tego ma on szereg cennych dla przedsiębiorcy funkcji. Jest to:

1) oszacowanie potencjalnych zysków i powodzenia biznesu,

2) określenie mocnych i słabych stron przedsięwzięcia,

3) ułatwienie podejmowania dobrych decyzji na podstawie rzeczywistych danych (dostarczają je analizy finansowe, czy analizy marketingowe)

4) przekonanie inwestorów do ulokowania swoich środków w nowym biznesie,

5) uporządkowanie planu działania, zwiększające szansę na sukces.

Biznesplan – dla kogo?

Biznesplan przyda się każdemu przyszłemu przedsiębiorcy, aby mógł on zweryfikować potencjał swojej firmy i oszacować szansę powodzenia. Może on skorzystać z gotowych wzorów, zainspirować się szablonem istniejących biznesplanów lub stworzyć biznesplan od zera według własnych potrzeb. Ważne, aby wszystkie informacje były jasne i zrozumiałe – przedsiębiorca będzie wracał do biznesplanu za każdym razem, gdy będzie podejmować ważne decyzje.

Biznesplan jest niezbędny również w sytuacji, gdy przedsiębiorca korzysta ze wsparcia finansowego instytucji zewnętrznej. Należy tworzyć biznesplan, kiedy przyszły właściciel firmy:

1) pozyskuje środki na otworzenie własnej działalności gospodarczej z urzędu pracy – instytucja ta może mieć swój wzór biznesplanu, który należy wykorzystać;

2) stara się o otrzymanie kredytu inwestycyjnego, ponieważ na podstawie biznesplanu bank analizuje oczekiwane zyski i ryzyko podjęte w związku inwestycją.

Biznesplan może być przygotowywany również dla różnych fundacji, inwestorów, czy organizacji publicznych i rządowych.

Zobacz również:

Tworzenie biznesplanu

Jak stworzyć biznesplan? To cały proces, który wymaga dobrego przygotowania. Nie może być tu przypadku. Niezbędne jest zebranie danych i odpowiednie ich usystematyzowanie. Najlepiej zrobić to w poszczególnych etapach i krokach. Najpierw zająć się ogólnym zarysem biznesu, aby później przejść do szczegółowych kwestii i na tej podstawie stworzyć dobry biznesplan, który przybliża przedsiębiorcę do prowadzenia dobrze prosperującej firmy.

Od czego zacząć?

Zanim przyszły przedsiębiorca zacznie określać strategię, snuć plany i obliczać koszty, niezbędne jest przemyślenie całego procesu. Warto w tym przypadku zadać sobie kilka pytań. Będą stanowić one wstęp do kolejnego etapu tworzącego ramy późniejszego biznesplanu. Oto przykładowe pytania:

1) Co sprawia Ci przyjemność?

2) Co chcesz osiągnąć w życiu?

3) W jakiej dziedzinie czujesz się dobrze?

4) Czym ma się zajmować Twój biznes – świadczyć usługi, sprzedawać towar czy produkować?

5) Jaki zasięg ma mieć firma – lokalny, czy ogólnopolski, a może międzynarodowy?

6) Jakie chcesz osiągnąć zyski z inwestycji?

7) Czy masz innowacyjne pomysły na produkty, czy usługi, które umożliwią wyróżnienie się na tle konkurencji?

8) Jakie masz cele biznesowe?

Udzielając odpowiedzi na ostatnie pytanie, należy skorzystać z metody SMART. Zgodnie z taką zasadą, wybrane cele powinny być konkretne, mierzalne, osiągalne i określone w czasie. Warto też powyższe ustalenia skonsultować z inną osobą. Będzie ona w stanie podejść inaczej do pomysłu – wskazać na korzyści lub ewentualne zagrożenia.

Koniecznie przeczytaj: Nisza rynkowa – pomysł na biznes i przewagę konkurencyjną

Jak-napisać-biznesplan

Ramy biznesplanu

W kolejnym kroku należy uszeregować i zebrać najważniejsze informacje. Na ich podstawie tworzony będzie właściwy, oficjalny biznesplan. Poniżej wymieniamy poszczególne etapy.

Przedmiot działalności – określenie produktu lub usługi

Tutaj przyszły przedsiębiorca powinien zawrzeć opis produktu, czy usługi, na który chce się zdecydować. Nie powinno w nim zabraknąć informacji o cechach przedmiotu działalności oraz o tym, czym można wyróżnić się od konkurencyjnych biznesów. Warto oszacować potencjalny popyt na daną usługę lub produktów, a także sposób dotarcia do klientów. Istotne będą też informacje o cenie, kosztach np. wytworzenia danego produktu, czy o posiadanych prawach autorskich lub patentach.

Określenie grupy odbiorców towarów lub usług

Konieczne jest przeanalizowanie profilu potencjalnego odbiorcy. Należy wskazać, czy będzie to osoba fizyczna, czy firma. Do określenia grupy docelowej niezbędne będą informacje jej cechach, a więc o wieku, zarobkach, miejscu zamieszkania, a nawet ulubionym hobby. Wszystko to ma dla przedsiębiorcy duże znaczenie.

Plan sprzedaży

To wstępne oszacowanie, ile produktów lub usług pomysłodawca chce sprzedać w ciągu określonego czasu np. kilku miesięcy, czy roku. Trzeba wziąć tu pod uwagę profil potencjalnego klienta opisany wcześniej, szacowany popyt oraz określone ceny produktu lub usługi.

Na postawie powyższych informacji tworzy się tabelkę z układem rozpisanym na konkretny okres np. miesiąc. Wymienia się tam liczbę i rodzaj sprzedanych produktów lub świadczonych usług oraz potencjalny zysk.

Badanie konkurencji

Krokiem, bez którego nie obejdzie się dobre przygotowanie do prowadzenia własnej działalności, jest badanie rynku. Konieczne jest przyjrzenie się konkurencji. Trzeba poznać jej profil i wskazać na działania, jakie podejmują sklepy czy firmy nie tylko z tej samej branży, ale również spełniające podobne potrzeby klienta, co nasz nowy biznes.

Dobrze jest dokładnie poznać oferowany asortyment lub usługi konkurencji i sprawdzić, czym można byłoby się wyróżnić – jak zbudować przewagę. Wartościowe będą też informacje o opiniach względem podobnych firm, czy powodach zamknięcia biznesów, które przestały funkcjonować.

Określenie partnerów biznesowych

Ważnym etapem w przygotowaniu dobrego biznesplanu jest wybór partnerów biznesowych, a więc dostawców, pośredników i kontrahentów. Czasami to właśnie od tych osób zależy, czy biznes ma szansę na szybki i skuteczny rozwój.

Prowadzenie działalności gospodarczej oferującej produkty lub usługi wiąże się z potrzebą nawiązania współpracy przykładowo z hurtowniami, firmami kurierskimi, czy platformami sprzedażowymi. Ich wybór musi być przemyślany – najlepiej zebrać oferty różnych podmiotów i przeanalizować, która z nich jest najkorzystniejsza dla przyszłego przedsiębiorcy.

Przed podpisaniem umowy trzeba też dokładnie przeczytać każdy zapis. Może się bowiem okazać, że dostawca, czy kontrahent umieści w dokumencie warunki, czy kary, które w razie problemów byłyby bardzo niekorzystne dla prowadzącego biznes.

Analiza finansowa – koszty

Dane, które dostarczy analiza finansowa, pozwolą nie tylko oszacować szansę powodzenia przyszłego biznesu, ale również kwoty, o które należy starać się w przypadku dofinansowania czy kredytu.

W planowaniu nowego biznesu trzeba wziąć pod uwagę koszty początkowe, z którymi ma do czynienia praktycznie każdy przedsiębiorca. To przykładowo wynajem lokalu, zakup sprzętu czy towaru. Najlepiej podzielić te wartości na stałe i zmienne, a następnie oszacować każdy z nich biorąc pod uwagę przyszły biznes.

W analizie kosztów konieczne jest uwzględnienie zdobycie odpowiednich kwalifikacji. Rejestracja niektórych działalności wymaga dysponowania stosownymi kompetencjami. W razie ich braku w koszty trzeba wliczyć kwotę zdobycia wymaganych certyfikatów, licencji, czy pozwoleń.

Jeśli chodzi o koszty stałe, to najczęściej opłaty za:

1) wynajem biura, powierzchni handlowej, magazynu itp.;

2) media (energię elektryczną, gaz, wodę);

3) zakup towarów i materiałów (w produkcji);

4) zakup sprzętu (komputery, telefony, drukarki, maszyny);

5) zatrudnienie pracownika (wynagrodzenie, składki);

6) niezbędne składki ZUS;

7) księgowość;

8) paliwo;

9) ubezpieczenie;

10) prowadzoną strategię marketingową (koszty reklamy i promocji).

Do kosztów stałych mogą wliczać się również kwoty rat kredytu lub pożyczki.

Trzeba wziąć pod uwagę również koszty zmienne, które zależą od rodzaju działalności gospodarczej i mogą pojawić się w trakcie jej prowadzenia. Są nimi opłaty za:

1) przesyłki pocztowe i kurierskie;

2) naprawę awarii sprzętu lub pojazdów – zakup nowych części i opłacenie usług naprawczych;

3) obsługę prawną;

4) dodatkowe certyfikaty, czy zaświadczenia.

Źródła finansowania działalności

Po określeniu kosztów, z jakimi musi mierzyć się przyszły przedsiębiorca, konieczne jest określenie źródła finansowania jego działalności. Do wyboru jest wiele możliwości. Jest to:

1) gotówka – środki własne;

2) kredyt;

3) pożyczka;

4) dofinansowanie z urzędu pracy;

5) dotacje z UE.

Nic nie stoi na przeszkodzie, by z dobrym biznesplanem otworzyć działalność bez własnych oszczędności. W tym celu w pierwszej kolejności warto postarać się o wsparcie z urzędu pracy lub dotacje.

Kredyty lub pożyczki mogą wiązać się z dużym obciążeniem finansowym. To z kolei nie jest dobre dla młodego biznesu. Pojawiające się problemy z zapłatą rat w przypadku mniejszego powodzenia niż zakładano, może sprawić, że przedsiębiorca wpaść w spiralę zadłużenia i szybko zakończyć swoją przygodę z biznesem.

Może Cię zainteresować także:

Jak napisać dobry biznesplan?

Zebrane wyżej informacje pozwalają w znacznie łatwiejszy sposób przygotować prawidłowy biznesplan. Przyszły przedsiębiorca powinien kilkukrotnie przeczytać swoją analizę, zastanowić się nad ulepszeniem lub ewentualną zmianą różnych kwestii. Ważne jest też oszacowanie ryzyka i próby jego eliminacji już na etapie zbierania najważniejszych danych. Ostateczna wersja, która trafi do inwestora, czy instytucji finansującej musi być idealnie dopracowana.

W dalszym etapie tworzy się harmonogram realizacji określonych wcześniej działań. Musi być on czytelny, prosty oraz zakładać realne terminy wraz z pewnym zapasem czasowym na wypadek nieoczekiwanych komplikacji. W harmonogramie zawarte są przykładowo informacje takie jak:

1) data rozpoczęcia działalności gospodarczej;

2) lista zadań ułożonych według priorytetów;

3) daty rozpoczęcia i zakończenia konkretnych działań;

4) momenty, w których przedsiębiorca dokonuje weryfikacji – sprawdzenia postępów prac, które w przypadku niezrealizowania zakładanego planu działania wymagają zastosowania wcześniej określonego bufora czasowego.

Sprawdź też: Pomysł na biznes w Internecie – sklep internetowy

Biznesplan-krok-po-kroku

Biznesplan krok po kroku

Mamy już podstawową analizę biznesu, który ma realne szanse na zaistnienie. Co dalej? Trzeba je uporządkować w standardowe formuły wykorzystywane w strukturze biznesplanu.

1. Charakterystyka przedsiębiorstwa

Tutaj należy skupić się na całościowym opisie firmy – wskazać pomysł, zakres działania biznesu, szanse na powodzenie. Istotne są główne założenia związane z prowadzeniem działalności i pomysły na realizację zadań. Warto podkreślić również zalety i mocne strony przyszłego biznesu, aby ewentualnie przekonać do finansowania przedsięwzięcia wybrane instytucje. W tej sekcji umieszcza się również wizje krótko i długoterminowego rozwoju swojej firmy.

2. Produkt lub usługi

Należy wymienić rodzaj i wygląd sprzedawanych, czy produkowanych towarów lub oferowanych usług. Ważny będzie też powód, dla którego takie produkty lub usługi będą popularne wśród klientów i czym nowy biznes wyróżni się spośród konkurencji na tym polu. W opisie nie może zabraknąć odniesienia do cen. Powinny one uwzględniać nie tylko koszty produkcji, czy zakupu, ale również potencjalny zarobek przedsiębiorcy.

3. Klienci

Niezbędny jest szczegółowy opis potencjalnego odbiorcy produktu lub usługi. Należy wskazać na jego główne cechy, a także oczekiwania. Można przedstawić, jak nowy biznes spełni potrzeby klientów i dlaczego to właśnie te konkretne produkty lub usługi trafią w gust grupy docelowej.

4. Konkurencja

Podobnie jak w przypadku klientów, istotna z punktu widzenia działalności gospodarczej jest analiza konkurencji. W tym punkcie znajdzie się opis trendów i specyfiki danego rynku. Trzeba wskazać na konkretne działania konkurencji i potencjał, jaki ma nowy biznes w branży na tle podobnych firm.

5. Strategia marketingowa

Sukces biznesu w dużej mierze zależy od przyjętej strategii rozpromowania danego produktu lub usługi. Przedsiębiorca wymienia tutaj także sposób sprzedaży. W tej części należy opisać sposoby promocji i reklamy produktu lub usługi. Na podstawie profilu potencjalnego klienta ustala się najefektywniejsze metody dotarcia do odbiorcy.

6. Kompetencje

Tu przyszły przedsiębiorca opisuje kompetencje, jakimi dysponuje. Warto wspomnieć również o swoim doświadczeniu zawodowym, sukcesach, czy atutach, które mogą przydać się w prowadzeniu biznesu w danej branży. Potrzebny będzie też opis kwalifikacji, które są wymagane do prowadzenia określonego profilu firmy. Można też wskazać, w jaki sposób przedsiębiorca je zdobędzie.

7. Partnerzy biznesowi

W tym kroku należy wymienić listę kontrahentów, dostawców i innych biznesów, z którymi firma nawiąże współpracę. Przydadzą się tu konkretne przykłady potencjalnych partnerów biznesowych, a także umowy, jakie będą obowiązywać w procesie współpracy.

8. Analiza SWOT

To analiza mocnych (np. własne środki na otworzenie biznesu) i słabych stron (brak doświadczenia w prowadzeniu firmy) przedsięwzięcia. Uwzględnia się w niej także szanse (dobra lokalizacja) i zagrożenia (duży koszt wynajmu lokalu) związane z prowadzeniem konkretnej działalności gospodarczej.

9. Analiza finansowa

Na tym etapie przyszły przedsiębiorca dokonuje analizy finansowej, a więc wymienia koszty, przychody i szacowany zysk z działalności. Należy wziąć tu również pod uwagę źródło finansowania działalności, analizę prognozowanego progu rentowności, czy stopę zwrotu zainwestowanego kapitału.

10. Źródła finansowania

Jak wskazaliśmy wyżej, źródeł finansowania jest przynajmniej kilka. W biznesplanie trzeba szczegółowo opisać, na jaką metodę zdecyduje się przyszły przedsiębiorca. Mogą to być jednocześnie środki własne i pożyczka albo tylko jedno z nich. Ważne jest, aby w przypadku kredytu opisać warunki, na jakich został on udzielony oraz sposób regulowania rat.

11. Harmonogram działań

Ten ostatni krok to pewne podsumowanie. Wszystkie działania i strategie powinny być pogrupowane w czasie, a więc w konkretnych datach oraz z uwzględnieniem regularnej weryfikacji postępu prac. Należy też opisać, co zrobi przedsiębiorca, gdy nie uda mu się zrealizować planu – przygotować pewną alternatywę, aby móc już na początku uniknąć dodatkowych kłopotów finansowych i organizacyjnych.

Dlaczego warto stworzyć biznesplan?

Biznesplan jest niezwykle wartościowym dokumentem. Nie tylko przygotowuje do nowego, zawodowego wyzwania, ale również ułatwia podejmowanie decyzji na bieżąco i nadanie kierunku obranym celom. Do korzyści wynikających ze stworzenia biznesplanu można zaliczyć:

1) weryfikację opłacalności podjętego pomysłu i jego szanse na realizację;

2) racjonalne podejście do tworzenia biznesu – przygotowanie planów na podstawie realistycznych danych i porównanie ich z oczekiwaniami przyszłego przedsiębiorcy;

3) biorąc pod uwagę przygotowane w biznesplanie szacunki, łatwiej i szybciej jest wskazać błędy oraz uniknąć kosztownych decyzji;

4) biznesplan to idealny sposób na określenie najbliższych planów, jak i celów, które chcesz osiągnąć w dalszej perspektywie;

5) możliwość otrzymania dofinansowania lub dotacji na otwarcie firmy, jeśli biznesplan będzie wystarczająco dobry i przekonujący względem danych instytucji.

Oceń artykuł
1/5 (1)