Darowizna to forma nieodpłatnego przekazania składnika majątku między osobami. Proces ten wiąże się jednak z obowiązkiem podatkowym w postaci podatku od spadków i darowizn. Wysokość tego podatku może sięgać od 3% do 20%, co często zniechęca do korzystania z tej formy przekazywania majątku. Kluczowe znaczenie ma tutaj przynależność do poszczególnych grup podatkowych oraz kwoty wolne od podatku, które mogą wpłynąć na to, czy konieczne będzie odprowadzenie podatku.

darowizna 100 tysięcy od rodziców

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_115476339_br%C4%85zowa-koperta-z-banknotami-500-z%C5%82-na-tle-banknot%C3%B3w.html

Czym jest darowizna od rodziców?

Darowizna to czynność prawna, która polega na nieodpłatnym przekazaniu składnika majątku przez darczyńcę na rzecz obdarowanego. Definicję tej czynności można znaleźć w art. 888 Kodeksu cywilnego.

W praktyce darowizna jest jedną z najpopularniejszych form przekazywania majątku w rodzinie, szczególnie między rodzicami a dziećmi. Daje to okazje to ominięcia konieczności zapłaty podatku. Darowizna w najbliższej rodzinie po prostu się opłaca, jednak przy zachowaniu odpowiednich formalności.

Przedmiotem darowizny mogą być różne składniki majątku, w tym:

1) Środki pieniężne, które stanowią najczęściej przekazywany rodzaj darowizn.

2) Nieruchomości, takie jak mieszkania, domy czy działki budowlane.

3) Rzeczy ruchome, w tym samochody, sprzęt elektroniczny czy biżuteria.

Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, każda darowizna, niezależnie od tego, czy chodzi o darowiznę pieniężną, czy rzeczową wiąże się z obowiązkiem podatkowym, który obciąża obdarowanego. To, czy podatek będzie musiał zostać zapłacony, zależy od stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a obdarowanym oraz od wartości darowizny.

W przypadku darowizn od rodziców na rzecz dzieci ustawodawca przewidział jednak specjalne zwolnienia. Oznacza to, że jeśli spełnione zostaną określone warunki, darowizna może być zwolniona z podatku.

Ważnym elementem darowizny jest jej dokumentacja, szczególnie jeśli ma ona formę środków pieniężnych lub składników majątku o wysokiej wartości. Poprawne udokumentowanie darowizny jest kluczowe, aby skorzystać z przysługujących ulg podatkowych.

Dzięki temu darowizny między rodzicami a dziećmi mogą być efektywnym sposobem przekazywania majątku bez konieczności ponoszenia wysokich kosztów podatkowych.

Darowizna a grupy podatkowe

Polskie prawo dzieli obdarowanych na trzy grupy podatkowe, które różnią się zakresem pokrewieństwa z darczyńcą i wysokością kwot wolnych od podatku.

Grupa I:

1) Obejmuje najbliższą rodzinę, w tym małżonka, dzieci, wnuki, rodziców, dziadków, pasierbów, teściów, rodzeństwo, ojczyma i macochę.

2) Od 1 lipca 2023 roku kwota wolna od podatku dla tej grupy wynosi 36 120 zł.

3) Osoby w tej grupie mają najkorzystniejsze warunki podatkowe, co czyni darowizny między nimi bardziej opłacalnymi.

Grupa II:

1) W jej skład wchodzą dalsi krewni, tacy jak zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców czy małżonkowie rodzeństwa małżonków.

2) W przypadku tej grupy kwota wolna od podatku wynosi 27 090 zł.

3) Choć stawki podatkowe są wyższe niż w grupie I, korzystanie z tej formy darowizny nadal jest mniej kosztowne niż dla grupy III.

Grupa III:

1) Dotyczy osób niespokrewnionych, które nie należą do wcześniejszych grup.

2) Kwota wolna od podatku wynosi tutaj zaledwie 5 733 zł.

3) Osoby w tej grupie ponoszą największe koszty podatkowe, co znacznie ogranicza opłacalność darowizn.

W ramach grupy I wyróżnia się grupę 0, obejmującą najbliższych krewnych, takich jak małżonek, dzieci, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, ojczym i macocha. Członkowie zerowej grupy podatkowej mogą skorzystać z pełnego zwolnienia z podatku, o ile spełnią wymagane formalności.

Darowizna a kwota wolna od podatku

Kwota wolna od podatku odgrywa kluczową rolę w ustaleniu, czy darowizna podlega opodatkowaniu.

1) Osoby należące do grupy 0, które otrzymują darowizny do wysokości 36 120 zł w ciągu pięciu lat, są całkowicie zwolnione z obowiązku podatkowego.

2) Przekroczenie tego limitu wymaga zgłoszenia darowizny do właściwego urzędu skarbowego, aby uniknąć opodatkowania.

3) Dla pozostałych grup podatkowych kwoty wolne są niższe (27 090 zł dla grupy II i 5 733 zł dla grupy III), a przekroczenie tych limitów oznacza konieczność zapłaty podatku.

Zgłoszenie darowizny w terminie jest kluczowe, aby skorzystać z preferencyjnych warunków. Nawet niewielkie opóźnienie może prowadzić do naliczenia podatku od darowizny na zasadach ogólnych.

Sumowanie darowizny – jakie są zasady?

Sumowanie darowizn to mechanizm, który pozwala na określenie, czy wartość darowizn przekazanych przez jedną osobę w ciągu określonego okresu przekroczyła limit zwolnienia podatkowego.

Przepisy nakładają obowiązek zliczania wszystkich darowizn od jednego darczyńcy w roku kalendarzowym oraz w ciągu pięciu lat poprzedzających ten rok.

Najważniejsze zasady dotyczące sumowania darowizn:

1) Zliczanie wartości darowizn:

  • Obdarowany musi sumować wartość wszystkich darowizn otrzymanych od jednego darczyńcy w ciągu pięciu lat poprzedzających rok, w którym otrzymał ostatnią darowiznę.

  • Przekroczenie kwoty wolnej od podatku skutkuje koniecznością zgłoszenia darowizny oraz zapłaty podatku od nadwyżki.

2) Dokumentowanie darowizn:

  • Nawet jeśli wartość pojedynczej darowizny nie przekracza kwoty wolnej od podatku, obdarowany powinien dokumentować otrzymane składniki majątku.

  • Dokumentacja ta może być przydatna w przypadku późniejszego przekroczenia limitu.

3) Limit obowiązujący w momencie ostatniej darowizny:

  • Przy ustalaniu, czy limit został przekroczony, bierze się pod uwagę kwotę wolną od podatku obowiązującą w dniu otrzymania ostatniej darowizny.

4) Brak sumowania darowizn od wielu osób:

  • Osoba obdarowana nie sumuje darowizn otrzymanych od różnych osób, nawet jeśli należą one do tej samej grupy podatkowej.

  • Dzięki temu darowizny od różnych darczyńców, np. rodziców, dziadków czy rodzeństwa, są rozpatrywane oddzielnie.

Darowizna 100 tysięcy od rodziców – czy trzeba zapłacić podatek?

Otrzymanie darowizny o wartości 100 000 zł od rodziców przekracza kwotę wolną od podatku dla grupy 0, która wynosi 36 120 zł. W związku z tym konieczne jest zgłoszenie darowizny w urzędzie skarbowym na formularzu SD-Z2. Na złożenie tego dokumentu podatnik ma 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

W przypadku poprawnego zgłoszenia darowizna jest całkowicie zwolniona z podatku, niezależnie od jej wysokości. Co więcej:

1) Brak ograniczeń kwotowych dla darowizn w grupie 0 pozwala na przekazywanie znacznych majątków bez obciążeń podatkowych.

2) Środki mogą być dowolnie wykorzystywane, np. na inwestycje, zakup nieruchomości czy prowadzenie działalności gospodarczej.

3) Obowiązek zgłoszenia darowizny od rodziców nie pojawia się, kiedy nabycie zrealizowano w umowie zawartej w formie aktu notarialnego.

Jak wygląda zgłoszenie darowizny od rodziców?

Proces zgłoszenia darowizny wymaga odpowiedniego udokumentowania. Konieczne jest przedstawienie jednego z poniższych dokumentów. Dowodem przekazania może być:

1) Potwierdzenie wpłaty na rachunek płatniczy nabywcy.

2) Przekaze pocztowego.

3) Wpłata na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.

Te dokumenty dołącza się do formularza SD-Z2 o otrzymaniu spadku, darowizny lub nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych, który składa się w urzędzie skarbowym. Warto pamiętać, że do kwoty wolnej od podatku wlicza się wszystkie darowizny od tej samej osoby w ciągu ostatnich pięciu lat. Dzięki temu system pozwala na monitorowanie przekazywanych środków.

Przekazanie darowizny a podatki

Darowizny na cele organizacji pożytku publicznego, religijne czy edukacyjne mogą być odliczane od dochodu. Warunkiem jest jednak, aby ich wartość nie przekraczała 6% dochodu podatnika.

Przekazanie darowizny przez przedsiębiorcę może wiązać się z koniecznością zapłaty podatku VAT, jeśli od towarów odliczono wcześniej VAT. W takich przypadkach:

1) Przedsiębiorca musi wykazać darowiznę jako dostawę towarów, zgodnie z ustawą o VAT.

2) Wartość towarów powinna być odpowiednio wykazana w KPiR.

Brak zgłoszenia darowizny – jakie są konsekwencje?

Niezgłoszenie darowizny w terminie 6 miesięcy skutkuje utratą prawa do zwolnienia z podatku. Oznacza to, że:

1) Obdarowany będzie musiał zapłacić podatek od darowizny na zasadach ogólnych.

2) Wyjątkiem jest sytuacja, gdy umowę darowizny sporządził notariusz – wtedy to on odpowiada za jej zgłoszenie.

Jeśli obdarowany dowie się o darowiźnie po upływie terminu, nadal może skorzystać ze zwolnienia, o ile zgłosi ten fakt w ciągu kolejnych 6 miesięcy. Warto jednak pamiętać, że w przypadku przekroczenia terminów nie istnieje możliwość ich przywrócenia ani zastosowania czynnego żalu.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_111035217_makro-pieni%C4%85dze-100-euro-t%C5%82o-z%C5%82ota-moneta-bitcoin-na-dolarach-ameryka%C5%84skich-zielony-koncepcja.html

Oceń artykuł
0/5 (0)