Coraz większymi krokami zbliża się kolejne, coroczne rozliczenie podatku dochodowego. Przepisy w ramach których osoby fizyczne (i niektórzy przedsiębiorcy) oddają część zarobionych przez siebie pieniędzy bardzo rzadko podlegają aktualizacji, w przeciwieństwie do poziomu inflacji oraz niezależnych od rządu czynników gospodarczych. Fakt ten sprawia, że drugi próg podatkowy już od kilku lat spędza sen z powiek wielu uczciwie pracujących Polaków.
Czym jest drugi próg podatkowy i jakie są inne progi podatkowe na skali podatkowej? Jak ominąć drugi próg podatkowy? Jaka jest stawka podatku dochodowego przy drugim progu podatkowym i od jakiej kwoty dochodu on obowiązuje? O czym pamiętać przy rozliczaniu podatku dochodowego, by jak najbardziej uszczuplić należny podatek? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym materiale.
Drugi próg podatkowy – co to jest?
Drugi próg podatkowy to jeden ze stałych elementów polskiego systemu podatkowego. Dotyczy on wyłącznie podatku dochodowego w przypadku osób fizycznych i niektórych przedsiębiorców, którzy rozliczają się z Urzędem Skarbowym na zasadach ogólnych (czyli wedle skali podatkowej).
Podstawę opodatkowania przy podatku dochodowym, zgodnie z jego nazwą, stanowi oczywiście dochód podatnika osiągnięty w danym roku podatkowym. Wysokość dochodu określa próg podatkowy, wedle którego podatnik będzie zobowiązany rozliczyć się z fiskusem. O ile pierwszy próg podatkowy nie wydaje się być szczególnie destrukcyjny dla portfela, wynosząc jedynie 12% od dochodu, o tyle drugi próg podatkowy jest już o wiele groźniejszy.
Stawka podatku przy dla drugiego progu podatkowego to aż 32% dochodu, przy czym odlicza się go wyłącznie od „nadwyżki” dochodów powyżej 120 000 złotych rocznie. Z tego powodu coraz więcej osób zastanawia się nad tym, jak ominąć drugi próg podatkowy.
Naturalnie, przy podatku dochodowym od osób fizycznych skorzystać można z rozlicznych ulg podatkowych i odliczeń, bez względu na to do którego progu podatkowego się zaliczamy. Wymienić można chociażby kwotę zmniejszającą podatek czy aktualną wysokość kwoty wolnej od podatku. O wszystkich metodach z których jako podatnik możesz skorzystać przeczytasz niżej.
Pozostałe progi podatkowe
Sam termin „drugi próg podatkowy” daje nam jasno do zrozumienia, że w polskim systemie istnieją jeszcze inne progi podatkowe, na które warto zwrócić baczniejszą uwagę. Zdecydowana większość podatników rozliczających się na zasadach ogólnych zalicza się do pierwszego progu podatkowego. Pierwszy próg podatkowy w 2024 roku dotyczy wszystkich podatników, bez względu na ich dochód – muszą oni odprowadzić do Urzędu Skarbowego 12% uzyskanych w roku podatkowym dochodów.
Jeśli zaś chodzi o trzeci próg podatkowy (i zarazem ostatni), to przeznaczony jest on dla najzamożniejszych Polaków, dotycząc wyłącznie tych z nich, którzy zarabiają więcej niż 1 000 000 rocznie. Oprócz właściwych dla drugiego progu podatkowego 32% podatku od „nadwyżki” powyżej 120 000 złotych rocznie, są oni dodatkowo obowiązani do zapłacenia 4% podatku dochodowego od „nadwyżki” powyżej 1 000 000 złotych rocznie – jest to tak zwany „podatek solidarnościowy”, pokrywający wsparcie państwowe dla osób niepełnosprawnych w zakresie społecznym, zdrowotnym i zawodowym.
Od jakiej kwoty obowiązuje drugi próg podatkowy?
Jak już wspomnieliśmy wyżej, drugi próg podatkowy obowiązuje wyłącznie dla zarobków wyższych niż 120 000 złotych w skali roku (średnio 10 000 złotych dochodu miesięcznie), a stawka podatku dochodowego w takim przypadku wynosi aż 32%.
Trzeba jednak pamiętać, że tak wysokie opodatkowanie nie dotyczy całości dochodu osiągniętego przez podatnika, a wyłącznie „nadwyżki” dochodów osiągniętych w danym roku podatkowym. Dla przykładu, jeżeli Twoje łączne dochody stanowiące podstawę opodatkowania w ciągu roku wyniosłyby 150 000 złotych, to drugi próg podatkowy dotyczy wyłącznie 30 000 złotych – pozostała część dochodu opodatkowana jest stawką przewidzianą dla pierwszego progu podatkowego, a więc 12%.
Jak ominąć drugi próg podatkowy?
Z uwagi na gargantuiczne obciążenie fiskalne idące za zarabianiem nieco więcej niż średnia krajowa, ominięcie drugiego progu podatkowego stało się w ostatnich latach priorytetową kwestią dla wielu Polaków. Z legalnego punktu widzenia istnieją dwie możliwości z których możesz skorzystać – jest to wspólne rozliczenie z małżonkiem i praca na podstawie umowy B2B.
Praca na umowie B2B
Skala podatkowa co do zasady obejmuje wszystkie osoby fizyczne oraz część przedsiębiorców, którzy wybrali rozliczenie na zasadach ogólnych. Niemniej, jeżeli zdecydujemy się na założenie firmy i opodatkowanie podatkiem liniowym, wynoszącym 19% dochodu bez względu na jego wysokość, to drugi próg podatkowy w sposób naturalny nas ominie. Wówczas możemy podjąć współpracę z pracodawcą na podstawie umowy B2B.
Warto jednak pamiętać, że jednoosobowa działalność gospodarcza tego rodzaju we współczesnym systemie prawnym nie jest mile widziana przez rządzących. Po raz kolejny trwają dyskusje nad tym, w jaki sposób można by zdelegalizować pracę na podstawie kontraktów B2B – jedną z recept ma stanowić tzw. „test przedsiębiorcy„, nad którego wprowadzeniem pieczę trzyma sama Unia Europejska.
Wspólne rozliczenie małżonków
Dużo prostszą metodę dla ominięcia drugiego progu podatkowego stanowi wspólne rozliczenie z małżonkiem. Jeżeli się na to zdecydujemy, to wówczas poziom dochodu niezbędnego dla wejścia w drugi próg podatkowy będzie sumować się z dochodem naszego partnera lub partnerki, wynosząc 240 000 złotych rocznie.
Oczywiście, zsumowaniu ulegną również łączne dochody pary, jednak nadal jest to bardzo dobre rozwiązanie w sytuacji, w której wyłącznie jedna z osób w małżeństwie zarabia na tyle dużo, by obawiać obciążeń fiskalnych związanych z drugim progiem podatkowym.
Rozliczenie PIT – jak zapłacić mniejszy podatek dochodowy?
Aby obliczyć podatek dochodowy w sposób dla siebie najkorzystniejszy, powinniśmy pamiętać o tym, że skorzystać możemy z rozmaitych ulg – zarówno indywidualnych, jak i tych obligatoryjnie przewidzianych prawem. Rzecz ta dotyczy przede wszystkim skali podatkowej, ale ma zastosowanie również w przypadku dochodów rozliczanych na podstawie podatku liniowego.
Wymienić w tej materii należy przede wszystkim kwotę zmniejszającą podatek dochodowy czy kwotę wolną od podatku. Obowiązujące prawo udostępnia podatnikom także szereg ulg i rozliczeń, z których możemy korzystać przy spełnieniu odpowiednich warunków. Ponadto, jeżeli niekoniecznie chcemy otrzymywać większy zwrot podatku, a zależałoby nam na otrzymywaniu większej wypłaty w ciągu miesiąca, to możemy złożyć na ręce naszego pracodawcy formularz PIT-2.
Kwota zmniejszająca podatek dochodowy
Kwota zmniejszająca podatek dochodowy jest przy podatku dochodowym od osób fizycznych kwestią obligatoryjną, którą Urząd Skarbowy doliczać będzie przy każdym rozliczeniu automatycznie. Wysokość kwoty zmniejszającej podatek wynosi procent tożsamy z wysokością podatku przy pierwszym progu podatkowym, odliczany od wysokości kwoty wolnej od podatku.
Wynika stąd zatem, że w kwota zmniejszająca podatek dochodowy w 2024 roku wyniesie 12% z sumy 30 000 złotych, co daje nam 3 600 złotych. Właśnie o taką kwotę będziemy mogli pomniejszyć naszą podstawę opodatkowania.
Kwota wolna od podatku
Temat kwoty wolnej od podatku jest dość szeroko komentowany w debacie publicznej, głównie za sprawą korzyści, jakie niesie dla najbiedniejszych Polaków – a także za sprawą tego, jak niewiele wynosi. Kwota wolna od podatku to ustawowo określana suma pieniędzy, od której podatku dochodowego nie zapłacimy w ogóle. Choć w programie „100 Konkretów” Donald Tusk obiecał jej dwukrotne zwiększenie, wiemy już, że niestety nic z tego nie będzie.
Kwota wolna od podatku w 2024 roku wynosi 30 000 złotych i właśnie taka suma jest pomijana w trakcie obliczania podstawy opodatkowania. Ciekawą kalkulację stanowi zatem fakt, że podatku dochodowego nie zapłaci więc osoba, której miesięczne dochody w skali roku wyniosły średnio… 2 500 złotych, a więc mniej niż wynosi aktualnie płaca minimalna.
Ulgi podatkowe 2024
Obowiązująca litera prawa pozwala obywatelom na skorzystanie z wielu ulg podatkowych, uzależnionych od ich statusu i działań podejmowanych w roku podatkowym. Ulgi podatkowe w 2024 roku możemy podzielić zatem na kilka kategorii, a są one następujące:
Zdrowie:
Ulga na leki,
Ulga rehabilitacyjna (w tym: ulga na sprzęt rehabilitacyjny i ulga na samochód),
Ulga dla krwiodawców.
Finanse i emerytury:
Wpłaty na IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego)
Zwrot nienależnych świadczeń,
„Ulga na złe długi” (uniknięcie podatku za nieopłacone przez kontrahentów faktury),
Odliczenie straty podatkowej (dla przedsiębiorców),
Ulga na badania i rozwój (dla przedsiębiorców).
Darowizny:
Darowizna na cele kultu religijnego,
Darowizna na cele charytatywno-opiekuńcze,
Darowizna na organizacje pożytku publicznego,
Darowizna na cele edukacji zawodowej,
Darowizna na rzecz walki z COVID-19,
Darowizna w postaci sprzętu komputerowego przekazana placówkom oświatowym lub organizacjom pożytku publicznego.
Inne:
Ulga termomodernizacyjna,
Ulga na Internet.
PIT-2 a podatek dochodowy od osób fizycznych
Przedsiębiorca który zatrudnia nas w swojej firmie, jest zobowiązany prawem do odprowadzania za nas zaliczki na podatek dochodowy. W jej skład wchodzi również kwota zmniejszająca podatek. Niemniej, jeżeli chcemy, możemy złożyć u swojego pracodawcy dobrowolny formularz PIT-2.
W efekcie złożenia takiego formularza, nasz pracodawca będzie odprowadzał do Urzędu Skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy pomniejszoną o wysokość kwoty zmniejszającej podatek. Cała suma, a więc wyżej wzmiankowane 3 600 złotych, zostanie wówczas rozłożona na 12 miesięcy naszej pracy w danej firmie, wobec czego będziemy otrzymywać miesięcznie wypłatę wyższą o 300 złotych.
Trzeba jednak pamiętać, że formularz PIT-2 jest formularzem składanym dobrowolnie i zaniechanie tego czynu nie przynosi żadnych negatywnych konsekwencji, bowiem wyżej wzmiankowana kwota i tak wróci do nas w trakcie corocznego rozliczenia podatku.
Drugi próg podatkowy – podsumowanie
Drugi próg podatkowy to zmora zarówno osób fizycznych, zarabiających nieco więcej niż wynosi średnia krajowa, jak i niektórych przedsiębiorców, którzy zdecydowali się na rozliczenie podatku w ramach skali podatkowej. Zarabianie więcej niż 120 000 złotych rocznie może znacząco podnieść kwotę podatku, jaki przyjdzie nam uiścić na rzecz Urzędu Skarbowego.
Na szczęście istnieją metody, dzięki którym możemy skutecznie ominąć drugi próg podatkowy, o czym warto pamiętać przy okazji nadchodzącego rozliczenia. Najskuteczniejszą z metod w większości przypadków będzie wspólne rozliczenie z małżonkiem, jednak na popularności nadal nie traci jednoosobowa działalność gospodarcza i praca na podstawie kontraktu B2B.
