Metoda sześciu kapeluszy myślowych Edwarda De Bono pomaga kreatywnie podejść do rozwiązywanych problemów. Stosowana z powodzeniem w biznesie przyda się i w życiu prywatnym! Na czym polega metoda sześciu kapeluszy i skąd ta oryginalna nazwa? Sprawdź! Prezentujemy też przykład zastosowania metody 6 kapeluszy.
Metoda sześciu kapeluszy – co to jest?
Metodą sześciu kapeluszy myślowych nazywamy kreatywną metodę rozwiązywania problemów, stosowaną najczęściej w biznesie i przez edukatorów. Oryginalna nazwa bierze się od sześciu metaforycznych „kapeluszy” o różnych kolorach, które symbolizują poszczególne ujęcia danego zjawiska lub problemu, który analizujemy.
Metoda sześciu kapeluszy myślowych Edwarda De Bono uczy, jak zajmować dane stanowisko w sprawie w sposób obiektywny i rzeczowy. Dzięki niej poznacie różne perspektywy, z jakich można oceniać omawiane zagadnienie. Dzięki regularnemu stosowaniu metody będziemy potrafić wyćwiczyć i przyjmować dany styl myślenia o konkretnej sytuacji w dowolnych okolicznościach.
SPRAWDŹ TEŻ: Oferty pracy
Metoda sześciu kapeluszy myślowych Edwarda De Bono – na czym polega?
Na czym polega zastosowanie metody sześciu kapeluszy myślowych? To proste! Wystarczy, że przygotujecie problem, który poddacie analizie oraz kilka kartek papieru. Następnie zapiszcie go i zastanówcie się nad nim, podążając za symboliką kolorów poszczególnych kapeluszy.
Metodę z powodzeniem wykorzystuje się od 1985 roku, kiedy to pierwszy raz pojawiła się w książce maltańskiego psychologa, Edwarda De Bono, o tytule „Sześć kapeluszy myślowych„. Od tamtych czasów stała się bardzo popularna!
Na jakie kolory i sposoby myślenia dzielimy kolejne kapelusze? Jest ich sześć.
Metoda sześciu myślących kapeluszy – symbolika kolorów
Biały kapelusz myślowy – logika
Biały kapelusz symbolizuje logiczne podejście do analizy problemów. Tu liczą się twarde dane – fakty, liczby, zestawienia. Wasz sposób myślenia powinien więc opierać się na nich. Pomóc mogą takie pytania jak to, z jakich elementów składa się analizowany przez nas problem i jakich rezultatów oczekujemy, aby uznać go za rozwiązany.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: Jakim zwierzęciem jesteś w pracy?
Czerwony kapelusz myślowy – uczucia
Czerwony kapelusz jest związany z uczuciami, intuicją i wrażeniami. Tu na analizowany problem powinniście spojrzeć subiektywnie. Zastanówcie się, jakie emocje wywołuje w Was dany problem, a jaki jego rozwiązania. Co podpowiada Wam intuicja, kiedy myślicie o przyczynach i możliwych rozwiązaniach tej sytuacji?
Czarny kapelusz myślowy – pesymizm
Stosując metodę sześciu kapeluszy i zatrzymując się przy czarnym kapeluszu, zamieniamy się w logicznego pesymistę. Waszym celem jest krytyczna ocena analizowanego problemu oraz pomysłów na jego rozwiązanie. Powinniście w tym celu zadawać jak najwięcej pytań i starać się przewidzieć przyszłość. Czy proponowane rozwiązania mają szansę się sprawdzić? Dzięki temu, pomimo pesymizmu, powinniście być w stanie wybrać najbardziej realne rozwiązanie problemu. Uwaga, unikajcie ogólników i pytań retorycznych!
Żółty kapelusz myślowy – optymizm
Przy kapeluszu żółtym swoją perspektywę patrzenia na analizowany problem musicie zmienić na tę optymistyczną. Co to oznacza? Włączcie radość odkrywania i działania, a także ciekawość! Zastanówcie się, kto zyska na rozwiązaniu problemu? Jakie korzyści mogą płynąć z wyzwania, jakie przed Wami postawiono? Optymistyczny sposób myślenia o rozwiązywaniu problemów pozwala przeanalizować również korzyści, jakie niosą one ze sobą. Dzięki temu mamy większą motywację, stajemy się bardziej konstruktywni i mamy więcej pomysłów.
Zielony kapelusz myślowy – możliwości
Zadaniem osoby, która wybiera zielony kapelusz, jest uruchomienie pokładów kreatywności. Musi ona poszukiwać nowych rozwiązań analizowanego problemu. Nie trzeba podawać logicznych argumentów – wystarczy wytyczenie nowych dróg! Nawet najbardziej szalone pomysły mogą okazać się kluczem do sukcesu. Zastanówcie się, jak ten problem rozwiązałby Wasz autorytet? Co powiedziałby na to Wasz pies? Co wyzwanie samo powiedziałoby o sobie, gdyby mogło stanąć obok Was? To najbardziej kreatywny element metody sześciu kapeluszy myślowych Edwarda De Bono.
Niebieski kapelusz myślowy – organizacja
Niebieski kapelusz symbolizuje organizację. Wybierając go, stajemy się bezstronnymi obserwatorami analizowanego problemu. Uporządkować trzeba będzie to, co udało nam się wymyśleć do tej pory, a następnie wyłonić z tego listę priorytetów, wytyczających drogę do celu, czyli rozwiązania problemu. Tu warto też zastanowić się nad tym, który kapelusz sprawił nam największe trudności i do czego poprowadziła Was analiza dokonana z ich udziałem.
ZOBACZ TEŻ: Metoda GDT – co to jest i jak z niej korzystać?
Każdy kolor kapelusza w metodzie sześciu kapeluszy myślowych Edwarda De Bono oznacza więc różne spojrzenie na problem, a także odmienne perspektywy, z jakich można go ocenić.
Metoda sześciu kapeluszy – przykład
A jak wygląda zastosowanie metody sześciu kapeluszy w praktyce? Metoda sześciu kapeluszy – przykład z adopcją kota to prosty sposób, aby zrozumieć działanie tej metody rozwiązywania problemów.
Opis problemu: Pod drzwiami mieszkania znajdujecie kosz z samotnym kotem. Zwierzę wzbudziło Wasze współczucie i nie chcecie tak po prostu oddawać go do schroniska. Czy adopcja to dobre rozwiązanie? Ten problem zanalizujemy za pomocą metody sześciu myślowych kapeluszy Edwarda De Bono:
- Jako pierwszy zakładamy żółty kapelusz. Tu argumentami są te optymistyczne: kot poprawia humor, potrafi się bawić, nie wymaga spacerów. Adopcja będzie mieć swoje plusy!
- Kolejnym kapeluszem, jaki założymy, będzie czarny. Tu z kolei skupimy się na ewentualnych trudnościach. Kot może być agresywny, nie wiemy, czy opieka nad nim nie sprawi nam trudności, a w dodatku może kosztować sporo pieniędzy. Może więc jednak lepiej nie decydować się na adopcję?
- Po poprzedniej analizie problemów uznajemy więc adopcję za rozwiązanie, na które nie powinniśmy się decydować. To oznacza konieczność wymyślenia alternatywnych opcji. Dlatego jako kolejny zakładamy zielony kapelusz. Zgodnie z tą perspektywą znajdujemy je: kotka można oddać do dobrego, sprawdzonego schroniska, lub znaleźć inną osobę, która się nim zajmie.
Dzięki metodzie sześciu kapeluszy udało nam się rozwiązać problem w logiczny, lecz nie pozbawiony emocji sposób. Ten przykład dobrze obrazuje też, jak powinna działać metoda sześciu myślących kapeluszy. Można ich używać w dowolnej kolejności, dowolną ilość razy, byleby na koniec otrzymać konkretne rozwiązanie. Nie musicie także używać wszystkich sześciu! Wystarczą te, na podstawie których uda się opracować dobre wyjście dla wszystkich stron problemu.
Metoda sześciu kapeluszy myślowych – zastosowanie
Metoda sześciu kapeluszy idealnie nadaje się do poprowadzenia spotkania. Posłuży również tym, którzy chcą indywidualnie doszkolić się z zakresu analizy i rozwiązywania problemów. Przyjmując różne perspektywy myślenia i opracowując listę argumentów na ich rzecz, trenujemy nasz obiektywizm. Uczymy się także zadawać pytania i stawiać sobie nowe cele.
To właśnie dlatego metoda sześciu kapeluszy myślowych odnosi tak duże sukcesy w biznesie. Bezstronność i umiejętność analizy problemów pod różnym kątem jest w tej branży kluczowa!
Rozszerzając swój punkt widzenia możemy także wytrenować sposób myślenia, który różni się od naszej naturalnej perspektywy. Metoda sześciu myślących kapeluszy – przykłady zastosowania tej metody to wymienione już przez nas spotkania biznesowe, warsztaty rozwiązywania problemów, biurowe burze mózgów a także priorytetyzacja zadań. Stosując ją regularnie, szybko staniecie się mistrzami analizy i znajdowania nieszablonowych sposobów rozwiązywania problemów i konfliktów!
