Czym jest praca w szczególnych warunkach? Z tego tekstu dowiecie się, jaki ma ona wpływ na otrzymywanie podwyższonych kwot świadczeń emerytalno–rentowych i możliwość wcześniejszej emerytury. Prezentujemy także wykaz zawodów, których dotyczy praca w warunkach szczególnych.
Praca w szczególnych warunkach – co to jest?
Jakie kryteria trzeba spełnić, aby móc powiedzieć, że wykonuje się pracę w szczególnych warunkach? Według definicji tego pojęcia pierwszym warunkiem będzie wykonywanie pracy w środowisku, w którym występują czynniki ryzyka związane z siłami natury lub procesami technologicznymi. Drugie kryterium to duże prawdopodobieństwo, że spowodują one trwałe uszkodzenie zdrowia mimo odpowiednich środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej.
Wykonywanie obowiązków zawodowych tego rodzaju, wymaga od osoby zatrudnionej na danym stanowisku pracy szczególnej sprawności psychofizycznej. Do pracy w szczególnych warunkach zaliczyć możemy stanowiska o znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznym stopniu uciążliwości (na przykład w przemyśle materiałów budowlanych) czy takie, które bezpośrednio zagrażają zdrowiu i życiu zatrudnionego z innych przyczyn – przykładem może być praca w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy w ramach Służby Kontrwywiadu Wojskowego.
To, czym dokładnie są szczególne warunki pracy i jakie stanowiska pracy można za takie uznać (w tym zatrudnienie wymagające od pracownika szczególnej odpowiedzialności za swoje działania), jest dokładnie rozpisane w ramach rozporządzenia Rady Ministrów, traktującego na ten temat.
SPRAWDŹ TEŻ: Praca w warunkach szkodliwych
Jako efekt pracownik jest zmuszony wykonywać swoje obowiązki w warunkach, które mogą negatywnie wpłynąć na jego zdrowie i wydajność. Stąd też prawo takich osób do wcześniejszego przejścia na zasłużoną emeryturę! Praca w szczególnych warunkach i wysokość emerytury to kwestie, które także się łączą. W uzasadnionych przypadkach osoby wykonujące zawody z listy mają prawo do otrzymywania podwyższonych kwot świadczeń emerytalno–rentowych.
Szukasz pracy w Szczecinie? Sprawdź najlepsze oferty na GoWork.pl!
Praca w warunkach szczególnych – jakie czynniki uważamy za szczególne?
W pracy w warunkach szczególnych BHP to nie opcja, a podstawa! Pracodawca musi tu bezwzględnie przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Ryzyko jest zwyczajnie dużo większe, niż w przypadku pozostałych zawodów. Co uznajemy za warunki szczególne i jaki mogą mieć one wpływ na zdrowie? Dzielimy je na dwie grupy:
1. Praca w warunkach szczególnych, determinowanych przez siły natury
praca pod ziemią
praca na wodzie
praca pod wodą
praca w powietrzu
2. Praca w warunkach szczególnych, determinowanych przez procesy technologiczne
praca w gorącym mikroklimacie
praca w zimnym mikroklimacie
praca w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego
bardzo ciężkie prace fizyczne
ZOBACZ TEŻ: Renta inwalidzka – ile wynosi i jak złożyć wniosek?
Co daje praca w szczególnych warunkach?
Choć to możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę jest niewątpliwie największym atutem pracy w warunkach szczególnych, to nie jedyne, co mogą zyskać wykonujące ją osoby. Na co jeszcze można liczyć?
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: BHP w pracy – wszystko, co musisz wiedzieć
Obniżenie wieku emerytalnego
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) zakłada, że osoby wykonujące taki rodzaj pracy mają możliwość otrzymywania standardowej emerytury pomostowej od momentu, w którym skończą 55 lat (kobiety) oraz 60 lat (mężczyźni). Uwaga, jeśli byliśmy zatrudnieni w powietrzu (np. jako ratownik TOPR), lub na wodzie i pod nią, a także w hutnictwie, wiek ten obniża się do 50 lat (kobiety) i 55 lat (mężczyźni).
Możliwość ubiegania się o rekompensatę
Pracownicy, wykonujący pracę w warunkach szczególnych, mogą też ubiegać się o rekompensatę z tego tytułu. Nie uprawnia ona jednak do przejścia na wcześniejszą emeryturę. W tym celu niezbędne jest posiadanie świadectwa lub zaświadczenia z miejsca zatrudnienia z wpisem o pracy w szczególnych warunkach!
Praca w szczególnych warunkach – wykaz zawodów
Wykaz stanowisk pracy w warunkach szczególnych 2021. Wykaz stanowisk pracy w warunkach szczególnych 2020.
W przypadku niektórych zawodów praca w szczególnych warunkach jest dosyć oczywista. Górnicy, hutnicy, ratownicy… Gdzie jednak szukać pełnego wykazu zawodów?
MAMY TEŻ DLA CIEBIE: Wypadek przy pracy – poznaj swoje prawa!
Praca w szczególnych warunkach – wykaz zawodów, składający się z 40 pozycji, znajdziemy w Ustawie o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2008 Nr 237 poz. 165). Spis takich zawodów został również zawarty w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Wymienione w przepisach zawody dzieli się na kilka grup zawodowych. Stąd powstały 2 wykazy zawodów w warunkach szczególnych:
1. Praca w szczególnych warunkach – Wykaz A
górnictwo
energetyka
hutnictwo i przemysł metalowy
chemia
budownictwo i przemysł materiałów budowlanych
leśnictwo
przemysł drzewny i papierniczy
przemysł lekki
gospodarka komunalna
rolnictwo i przemysł rolno – spożywczy
przemysł poligraficzny
służba zdrowia i opieka społeczna
zespoły formujące szkło
prace różne
2. Praca w szczególnych warunkach – Wykaz B
praca na statkach żeglugi powietrznej
praca w portach morskich
prace gorące z hutach żelaza i stali oraz hutach metali niezależnych
prace różne
Komentarze
Ekspert GoWork - Forum
A czy Ty wykonujesz pracę w szczególnych warunkach? Z chęcią dowiemy się, jak wygląda taka praca w praktyce. Daj nam koniecznie znać na naszym Forum! 🙂
KLIKNIJ TUTAJ: Praca w szczególnych warunkach – Forum
Zibi
Dlaczego piszecie ze jest to oczywiste ze praca pod ziemia nalezy do prac wszczególnych warunkach zgodnie z tym wykazem -wyjatkiem jest górnictwo wegla kamiennego które jednak nie zalicza sie w tym ostatnim wykazie wyglada na ze Ci którzy zgineli lub sa kalekami to mieli prace w warunkach sanatoryjnych.