Wielu Polaków chętnie korzysta z obligacji, by pomnażać swoje oszczędności. Jedną z opcji, jaką mają do wyboru są obligacje zerokuponowe. Do kogo są one skierowane i czym się charakteryzują? Dowiedzmy się na ich temat czegoś więcej!
Czym są obligacje zerokuponowe?
Zacznijmy od definicji. Obligacjami zerokupowanymi określa się szczególny typ dłużnych papierów wartościowych. W momencie ich zakupu mają ustalone przez emitenta dyskonto. W związku z tym inwestor płaci za papier wartościowy niższą cenę od wartości nominalnej, którą uzyskuje w dniu wykupu obligacji.
Nazwa obligacji zerokuponowych wskazuje, że nie mają one kuponów, co oznacza, że emitent nie wypłaca odsetek po każdym okresie kapitalizacji.
Co najważniejsze, owe dłużne papiery wartościowe pozwalają na inwestowanie kapitału bez ponoszenia wysokiego ryzyka inwestycyjnego. Uważa się, że obligacje są jednym z najbezpieczniejszych instrumentów finansowych, służących do zabezpieczenia swojego majątku.
Na rynku finansowym istnieją różnego rodzaju obligacje emitowane przez różne podmioty, w tym Skarb Państwa (obligacje skarbowe), przedsiębiorstwa (obligacje korporacyjne) oraz jednostki samorządów terytorialnych (obligacje komunalne).
Obligacje zerokuponowe – zasady działania
Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych obligacji bez odsetek, zerokuponowe obligacje skarbowe są emitowane z dyskontem od swojej wartości nominalnej.
Zatem przy zakupie obligacji zerokuponowej płacimy cenę emisyjną, niższą od ceny nominalnej owego papieru wartościowego. Zysk czerpiemy z różnicy pomiędzy ceną wykupu obligacji a ceną nominalną. Inaczej mówiąc, sprzedaż następuje po cenie zdyskontowanej, a wykup po cenie nominalnej, bez odsetek.
Obligacje zerokuponowe – charakterystyka
Obligacje zerokuponowe wyróżniają się trzema podstawowymi elementami:
brakiem oprocentowania,
zakupem z dyskontem,
najczęściej dwuletnim wykupem.
Najbardziej znaczącą cechą jest z pewnością to, że kupuje się je taniej niż wynika to z wartości nominalnej obligacji. Poza tym występują one dosyć rzadko. Gdzie możemy je spotkać?
Najpopularniejsza jest zerokuponowa obligacja skarbowa. Natomiast w przypadku obligacji korporacyjnych, tutaj w ogóle nie występują obligacje nieoprocentowane.
Skarb Państwa emituje je od czasu do czasu. Przykładem mogą być obligacje zerokuponowe o 2-letnim okresie wykupu, które są emitowane z dyskontem, a ich rentowność obliczana jest na bazie konwencji ACT/ACT.
Jakie są zalety obligacji zerokuponowych?
Zastanówmy się teraz nad tym, jakie mamy zalety omawianych przez nas papierów wartościowych. Przede wszystkim należy tutaj wymienić:
Transparentność – już na samym początku wiemy, ile możemy zarobić na tej inwestycji i nie potrzebujemy do tego skomplikowanych obliczeń;
Korzyści podatkowe – obowiązek zapłacenia podatku następuje w chwili wykupu obligacji przez emitenta, a podstawą uiszczenia podatku staje się różnica między ceną emisji i wykupu.
Jakie są wady obligacji zerokuponowych?
Jak każde przedsięwzięcie finansowe, również tutaj mamy do czynienia z pewnymi wadami. Wśród nich wyszczególnić trzeba:
Ryzyko podejmowane przy inwestycji. Czego one dotyczy? Przede wszystkim niewypłacalności emitenta, która może spowodować, że inwestor nie odzyska swojego kapitału wpłaconego właśnie na rzecz emitenta;
Ryzyko związane ze zmiennością sytuacji makroekonomicznej w kraju. Mamy tu na myśli zmiany w zakresie inflacji i stóp procentowych, które mogą doprowadzić do ograniczenia naszych ewentualnych zysków.
Obligacje zerokuponowe – dla kogo?
Jeśli zastanawiamy się nad tego rodzaju obligacjami, musimy przeanalizować do jakich głównie inwestorów są one skierowane. Na przykład, nie poleca się ich osobom, które oczekują regularnych wypłat z zysku.
Jednak jeśli bierzemy pod uwagę dłuższy horyzont inwestycyjny i możemy zmniejszyć ryzyko związane z inwestycją w obligacje zerokuponowe (poprzez zakup papierów dłużnych skarbowych), to może być świetne rozwiązanie dla nas!
Jak wygląda oprocentowanie obligacji zerokuponowych?
Wspomnieliśmy o tym już powyżej, że obligacje zerokuponowe nie są oprocentowane i nie mają kuponów dla obligatariuszy. Zarobek pochodzi wyłącznie z zysku na umorzeniu obligacji. Nie będą tu więc występowały bieżące wypłaty odsetek, ale zysk na tej inwestycji jest raczej pewny. Otrzymamy bowiem jednorazową nadwyżkę wynikającą z dyskonta ustalonego podczas emisji papieru wartościowego przez emitenta.
Co ważne, prowizja, która została pobrana przy zakupie obligacji zerokuponowej nie stanowi kosztu uzyskania przychodu. Nie ma więc znaczenia, kiedy dokonamy zakupu takiej obligacji, zwłaszcza jeśli chodzi o rynek wtórny.
Wycena obligacji zerokuponowej
Co zrobić, by wycenić obligację zerokuponową? Należy zdyskontować jej wartość nominalną wypłacaną posiadaczowi za wskazaną liczbę lat na moment bieżący. Owa cena obligacji wynika z ilorazu wartości nominalnej obligacji, sumy „1” oraz wymaganej rocznej stopy dochodu podniesionej do potęgi odpowiadającej okresowi do wykupu obligacji w latach.
Tym sposobem możemy wyliczyć także stopę zwrotu obligacji zerokuponowej.
Wszystkie rodzaje obligacji
W tym miejscu warto przypomnieć, jakie mamy pozostałe rodzaje obligacji i w jaki sposób je dzielimy. Obligacje działają jako dłużne instrumenty finansowe. Po ich wypuszczeniu na rynek oraz pozyskaniu chętnych na ich nabycie, emitent staje się dłużnikiem obligatariusza.
Ze względu na rodzaj emitenta wyróżniamy:
Obligacje skarbowe, uważane za jedne z najbezpieczniejszych. Emitowane są zarówno te krótkoterminowe (trzymiesięczne), jak i długoterminowe (do 12 lat). W sprzedaży są także obligacje rodzinne przeznaczone dla beneficjentów programu Rodzina 500+.
Obligacje komunalne emitowane przez jednostki samorządu terytorialnego.
Obligacje korporacyjne lub komercyjne. Są emitowane przez spółki z o.o., akcyjne lub komandytowo-akcyjne. Pozwalają na uzyskanie większego zysku przy zachowaniu większego ryzyka.
Ze względu na termin wykupu wyróżniamy:
obligacje krótkoterminowe (do 1 roku),
obligacje średnioterminowe (od 1 roku do 5 lat),
obligacje długoterminowe (powyżej 5 lat),
obligacje wieczyste (ich nabywca otrzymuje rentę wieczystą).
Mamy również podział ze względu na zasady związane z naliczaniem odsetek, który przedstawia się następująco:
obligacje o stałym oprocentowaniu,
obligacje o zmiennym oprocentowaniu,
obligacje o zerowym oprocentowaniu.
Natomiast ze względu na wartość nominalną i oprocentowanie wyszczególniamy:
obligacje kuponowe,
obligacje zerokuponowe.
Obligacje kuponowe: zasady działania
Obligacje kuponowe działają na innych zasadach: obligatariusz kupuje obligacje po cenie emisyjnej równej ich wartości nominalnej, a przez cały okres posiadania obligacji otrzymuje od emitenta bieżące wypłaty odsetek. Są one wypłacane w wysokości oraz w terminach ustalonych w warunkach emisji obligacji.
Obligatariusz w terminie zapadalności odzyskuje dokładnie taką samą kwotę, jaką zainwestował.
Czy obligacje są dobrą alternatywą dla oszczędzania na lokatach?
Przy obecnej sytuacji ekonomicznej i szalejącej inflacji można śmiało stwierdzić, że utrzymywanie środków na lokacie to już nie inwestycja, a generowanie strat. Nic dziwnego, że tak wiele osób szuka alternatywy.
Natomiast obligacje są uważane za bezpieczny sposób inwestycji i są aktualnie oprocentowane na wyższym poziomie.
Jeśli jesteśmy początkujący i mało rozeznani w tym temacie, możemy skupić się przede wszystkim na obligacjach indeksowanych inflacją lub obligacjach krótkoterminowych, które pozwolą nam niejako „wejść do gry”.
Dla tych bardziej wprawionych, wskazówką niech będzie to, że potencjalny zysk jest najczęściej uzależniony od skali ponoszonego ryzyka. Warto mieć tutaj na uwadze nie tylko inflację, ale też tzw. podatek Belki.
Czy warto inwestować w obligacje zerokuponowe? Kluczowe zalety i ryzyka
Obligacje zerokuponowe to specyficzny rodzaj papierów wartościowych, które nie wypłacają odsetek w trakcie trwania inwestycji, ale są sprzedawane z dyskontem, co pozwala na osiągnięcie zysku przy wykupie. Ich główną zaletą jest przewidywalność oraz brak podatku od odsetek w trakcie trwania inwestycji. Jednak inwestorzy powinni być świadomi ryzyka związanego z wahaniami wartości rynkowej obligacji, zwłaszcza w kontekście zmieniających się stóp procentowych.
Jak dobrać odpowiednie obligacje do swojego portfela inwestycyjnego?
Wybór odpowiednich obligacji zerokuponowych powinien być uzależniony od horyzontu inwestycyjnego, akceptowanego poziomu ryzyka oraz ogólnej strategii finansowej inwestora. Warto analizować rating emitenta oraz warunki wykupu obligacji, aby uniknąć potencjalnych strat związanych z niewypłacalnością instytucji emitującej. Dobrze zdywersyfikowany portfel inwestycyjny powinien obejmować różne klasy aktywów, aby minimalizować ryzyko i maksymalizować zyski.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_100055387_r%C4%99ka-kobiety-oszcz%C4%99dzaj%C4%85cej-monet%C4%99.html
