Choć zarobki Polaków to kwestia niezwykle dynamiczna, która stale podlega ciągłym zmianom, warto na bieżąco śledzić kwestię wynagrodzeń w naszym kraju. Sprawdzamy, w jakich regionach można uzyskać dobre pensje, a gdzie pracownicy muszą liczyć się ze słabszymi stawkami.
Podstawą rozważań na temat zarobków w Polsce są oczywiście dane GUS. Regularne informacje o tym, ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw, wskazuje kierunek zmian i daje pole do analizy stawek względem ostatnich lat. Ile obecnie wynoszą zarobki w województwach? Jak zmienia się wartość średniej krajowej w różnych regionach?
Przeciętne wynagrodzenie brutto według GUS
Zakres zarobków w poszczególnych regionach Polski można określić, biorąc pod uwagę dane przygotowane przez Główny Urząd Statystyczny. Dotyczą one przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej. Co to oznacza? Według definicji GUS jest to:
„Stosunek sumy wynagrodzeń osobowych brutto, honorariów wypłaconych niektórym grupom pracowników za prace wynikające z umowy o pracę, wypłat z tytułu udziału w zysku do podziału lub z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach oraz dodatkowych wynagrodzeń rocznych dla pracowników jednostek sfery budżetowej do przeciętnej liczby zatrudnionych w danym okresie; po wyeliminowaniu osób wykonujących pracę nakładczą oraz zatrudnionych za granicą”.
Informacja związana ze średnimi zarobkami publikowana jest w formie obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorach przedsiębiorstw w danym miesiącu.
Warto jednak wziąć pod uwagę, że przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw jest określane przez GUS na podstawie podmiotów gospodarki narodowej o liczbie pracujących 10 i więcej osób, prowadzących wybraną działalność gospodarczą. Statystyki te nie uwzględniają więc pensji, które oferowane są w mikrofirmach zatrudniających mniej niż 9 osób. Według GUS pod koniec 2021 roku wśród przedsiębiorstw aż 97% z nich było mikrofirmami (ponad 2,2 mln).
Zarobki w poszczególnych województwach
Płaca minimalna ze względu na wysoką inflację jest ostatnio podwyższana w dwóch turach w ciągu roku. Ze względu na presję płacową, jak i ogólne zmiany zachodzące w gospodarce narodowej coraz wyższe kwoty dotyczą więc średniej pensji zarówno dla całego kraju, jak i konkretnych województw.
Jeśli chodzi o pierwszy kwartał 2023 roku, w publikacji GUS „Zatrudnienie i wynagrodzenia w gospodarce narodowej w pierwszym kwartale 2023 r.” na poniższej grafice przedstawiono następujące dane o średnim wynagrodzeniu w województwach.
Jak widać, początek roku 2023 obrazuje dość zróżnicowany podział zarobków. Prawie połowa kraju uzyskuje wynagrodzenie powyżej 7 tys. zł, podczas gdy w pozostałych regionach stawki utrzymują się w okolicach 6 tys. Co ciekawe, mimo że to w Warszawie uzyskano najwyższe kwoty wynagrodzenia, województwo mazowieckie było nieco słabiej opłacane niż województwo małopolskie, dolnośląskie i pomorskie.
Gdzie zarabia się najwięcej?
Sytuacja w wynagrodzeniach uzyskiwanych w całym kraju stale się zmienia, dlatego sprawdzamy, jak według GUS prezentuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w lipcu, które podał serwis wynagrodzenia.pl. Warto dodać, że w tym czasie średnia krajowa wyniosła 7 485 zł brutto.
Gdzie można było zarobić najwięcej? Tylko w dwóch województwach uzyskano kwotę powyżej 8 tys. zł. Taką średnią pensję odnotowano w województwie mazowieckim (8 504 zł) i na dolnym śląsku (8 349 zł). Nieco mniejsze, lecz nadal wynagrodzenia powyżej średniej krajowej dotyczyły trzech województw. Było to województwo małopolskie (7 829 zł), śląskie (7 733 zł) oraz pomorskie (7 587 zł).
Gdzie zarabia się najmniej?
Najniższe stawki dotyczyły kwot poniżej 7 tys. zł. Najbliżej średniej krajowej były regiony:
- łódzkie – 6 876 zł;
- opolskie – 6 884 zł;
- zachodniopomorskie – 6 895 zł;
- lubuskie – 6 704 zł;
- wielkopolskie – 6 644 zł;
- kujawsko-pomorskie – 6 607 zł.
Najniższe kwoty, które uzyskiwały wartości poniżej 6 500 zł, dotyczyły regionów takich jak województwo podlaskie (6 400 zł), świętokrzyskie (6 301 zł), warmińsko-mazurskie (6 275 zł), podkarpackie (6 201 zł) i lubelskie (6 178 zł).
Szukasz pracy w Lublinie? Sprawdź już teraz najlepsze oferty w serwisie GoWork.pl!
Jak zmieniają się zarobki w województwach?
Warto też przyglądnąć się zmianom w wynagrodzeniach, które nastąpiły w ostatnich dwóch latach. Oto wartości przeciętnych miesięcznych pensji wskazanych przez Główny Urząd Statystyczny w województwach:
- mazowieckie – 6735,13 zł w 2021 roku, 7 760 zł w 2022 roku;
- dolnośląskie – 5883,69 zł w 2021 roku, 7 553 zł w 2022 roku;
- małopolskie – 5672,84 zł w 2021 roku, 7 188 zł w 2022 roku;
- pomorskie – 5622,34 zł w 2021 roku, 7 018 zł w 2022 roku;
- śląskie – 5610,85 zł w 2021 roku, 7 203 zł w 2022 roku;
- łódzkie – 5326,06 zł w 2021 roku, 6 388 zł w 2022 roku;
- opolskie – 5210,78 zł w 2021 roku, 6 369 zł w 2022 roku;
- zachodnio-pomorskie – 5202,47 zł w 2021 roku, 6 246 zł w 2022 roku;
- wielkopolskie – 5163,86 zł w 2021 roku, 6 090 zł w 2022 roku;
- podlaskie – 5153,91 zł w 2021 roku, 5 925 zł w 2022 roku;
- lubelskie – 5069,14 zł w 2021 roku, 5 955 zł w 2022 roku;
- kujawsko-pomorskie – 5045,25 zł w 2021 roku, 5 974 zł w 2022 roku;
- lubuskie – 5020,27 zł w 2021 roku, 6 038 zł w 2022 roku;
- świętokrzyskie – 4988,53 zł w 2021 roku, 5 737 zł w 2022 roku;
- podkarpackie – 4960,13 zł w 2021 roku, 5 582 zł w 2022 roku;
- warmińsko-mazurskie – 4884,89 zł w 2021 roku, 5 367 zł w 2022 roku.
Porównując dane z 2021 roku oraz te aktualniejsze, które pochodzą z 2023 roku, można wskazać, że najwyższy wzrost wynagrodzeń odnotowano w województwie dolnośląskim, gdzie przez 2 lata średnia wynagrodzeń jest większa o około 2466 zł. Najmniejsza różnica dotycząca pensji w ostatnich latach nastąpiła w województwie lubelskim, wynosząc zaledwie 1109 zł. W skali ogólnej wynagrodzenia w przeciągu ostatnich dwóch lat wzrastały w województwach średnio o 1 500 zł.
Dlaczego zarobki Polaków w województwach są tak zróżnicowane?
Zarobki w województwach według danych prezentowanych przez Główny Urząd Statystyczny można uznać za stawki orientacyjne. Jak wskazaliśmy wyżej, nie odzwierciedlają pełnego obrazu ze względu na to, że biorą pod uwagę jedynie pensje biznesów zatrudniających 10 lub więcej osób oraz wybrane zakresy działalności.
Nie ulega również wątpliwości, że zarobki w danym województwie determinuje położenie dużych miast, które oferują różne możliwości rozwoju zawodowego w wielu również międzynarodowych firmach. W regionach, które mocno się rozwijają ze względu na liczne inwestycje, a jednocześnie występują w nich największe braki wyspecjalizowanej kadry, presja płacowa wzrasta, mocno podciągając również średnią wynagrodzeń.