Czym są środki ochrony indywidualnej i w jakiego rodzaju pracy należy je stosować? W tym tekście wytłumaczymy Wam, jak przepisy regulują tę kwestię, co wchodzi w skład środków ochrony indywidualnej i jak mają one chronić pracowników różnych branż przed potencjalnym zagrożeniem.
Co to są środki ochrony indywidualnej i zbiorowej?
Środki ochrony indywidualnej – definicja
Czym są środki ochrony indywidualnej i zbiorowej? Według przepisów BHP środków ochrony indywidualnej pracodawca jest zobowiązany zapewnić organizację pracy i stanowisk pracy w sposób zabezpieczający pracowników przed zagrożeniami, wypadkami oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych dla zdrowia i uciążliwości.
W praktyce oznacza to konieczność (w miarę ekonomicznych i technicznych możliwości firmy) eliminacji zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników. Odbywa się to najczęściej przy pomocy stosowania technologii, urządzeń, materiałów i substancji, które nie powodują takiego ryzyka.
SPRAWDŹ TEŻ: Szatnie pracownicze – rodzaje, rozporządzenie, wymagania
Jeśli z racji rodzaju wykonywanych obowiązków taka forma zapobiegania zagrożeniom nie jest możliwa do wprowadzenia, pracodawca powinien zastosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, ograniczające ryzyko zawodowe. Pracodawca powinien przy tym również zapewnić pierwszeństwo stosowania środków ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej.
ZOBACZ TEŻ: Szafki dla pracowników – wymiary, przepisy BHP
Środki ochrony indywidualnej – definicja
Co to są środki ochrony indywidualnej? Są nimi wszystkie sprzęty, przeznaczone do używania lub noszenia przez pracownika, a także każde wyposażenie dodatkowe, które ma go ochronić przed ryzykiem wypadku w pracy.
Środki ochrony indywidualnej – przepisy
Zgodnie z zapisami dyrektywy 89/656/EWG środki ochrony indywidualnej zapewniają podstawowe bezpieczeństwo w takich miejscach pracy jak np. hala przemysłowa, produkcyjna czy na budowie.
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: Podstawowe zasady BHP
Rozporządzenie o środkach ochronnych
Jak dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju prowadzonej przez nas firmy? Informacje określające zasady doboru środków ochrony indywidualnej zawierają odpowiednie przepisy Kodeksu pracy oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z późniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650). Konkretne środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze są przydzielane pracownikom z uwzględnieniem charakteru zajmowanego stanowiska. Aby więc prawidłowo je dobrać, dobrze szczegółowo zapoznać się z przepisami, które pomogą nam dokonać realistycznej identyfikacji zagrożeń związanych z pracą na danym stanowisku.
Rodzaje środków ochrony indywidualnej
Zgodnie z przepisami, środki ochrony indywidualnej możemy podzielić na kilka różnych rodzajów.
Środki ochrony indywidualnej – przykłady
Do środków ochrony indywidualnej zaliczamy:
- środki ochrony kończyn – np. obuwie ochronne, ochraniacze stóp, rękawice ochronne;
- środki ochrony głowy – np. hełmy;
- środki ochrony twarzy i oczu – np. okulary ochronne, gogle ochronne, przyłbice, maski spawalnicze;
- środki ochrony indywidualnej przed hałasem – np. wkładki przeciwhałasowe, hełmy przeciwhałasowe czy nauszniki;
- środki ochrony układu oddechowego – np. maski i filtry;
- środki ochrony indywidualnej przed upadkiem z wysokości – np. szelki, pasy bezpieczeństwa, amortyzatory czy linki podtrzymujące;
- środki ochrony izolujące całe ciało – np. kombinezony gazoszczelne;
- specjalna odzież ochronna (osłaniająca brzuch oraz klatkę piersiową) – np. fartuchy chroniące przed promieniowaniem.
PRZECZYTAJ TEŻ: Odzież robocza: Przepisy BHP
Podział środków ochrony indywidualnej
Wymienione powyżej grupy odzieży ochronnej oraz sprzętów stosuje się podczas pracy w różnych, ryzykownych warunkach. Rodzaj tych, jakie powinniśmy wybrać dla swoich pracowników uzależniony jest zatem od występujących w danym środowisku pracy czynników szkodliwych i niebezpiecznych. Przykładowymi środkami ochrony indywidualnej na budowie będą więc hełmy, okulary ochronne, nauszniki, rękawice, a także obuwie ochronne.
Środki ochrony osobistej – co do nich nie należy?
Skoro wymieniliśmy już, na czym polega podział środków ochrony indywidualnej, warto zaznaczyć również, co do nich nie należy. Nie każdy rodzaj noszonej odzieży w pracy stanowi bowiem indywidualny środek ochrony!
Szukasz pracy w Szczecinie? Sprawdź najlepsze oferty na GoWork.pl!
Do środków ochrony indywidualnej nie należą:
- mundur, który nie jest specjalnie przeznaczony do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika;
- ochrona indywidualna używana przez wojsko, policję i inne służby utrzymania porządku publicznego;
- wyposażenie stosowane przez służby ratownicze;
- wyposażenie sportowe;
- ochrona indywidualna stosowana na podstawie przepisów Prawa o ruchu drogowym;
- środki służące do samoobrony lub do odstraszania – np. paralizator czy gaz pieprzowy;
- przenośne urządzenia do wykrywania oraz sygnalizowania zagrożeń i naruszania porządku publicznego.
Powyższe przykłady nie stanowią zatem środków ochrony indywidualnej.
Kiedy stosujemy środki ochrony indywidualnej?
Podsumowując, zastosowanie środków ochrony indywidualnej w miejscu pracy będzie konieczne w sytuacjach, w których nie da się uniknąć czy wyeliminować potencjalnych zagrożeń związanych z pracą na danym stanowisku. Jeśli także i środki ochrony zbiorowej nie pomogą zminimalizować tego ryzyka, pracodawca będzie musiał samodzielnie dokonać decyzji o wprowadzeniu środków ochrony osobistej. Nie ma bowiem takiego przymusu.
Aby móc wprowadzić taką decyzję w życie, niezbędne będzie dokonanie wspomnianej na początku oceny ryzyka w zakładzie pracy, a także wybór odpowiednich do niej środków ochrony indywidualnej. Bezpieczeństwo jest bardzo ważne!
Środki ochrony indywidualnej: ich znaczenie i zasady stosowania w miejscu pracy
Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa pracowników w różnych branżach. Ich stosowanie powinno być zgodne z przepisami BHP oraz dostosowane do specyfiki wykonywanej pracy. Ważne jest, aby pracodawcy regularnie przeprowadzali szkolenia dotyczące prawidłowego używania ŚOI, aby zapewnić ich skuteczność. Wśród najpopularniejszych ŚOI znajdują się kaski, rękawice, gogle ochronne i maski, a ich dobór powinien opierać się na ocenach ryzyka. Dodatkowo, regularna kontrola stanu technicznego i konserwacja ŚOI są niezbędne, aby zapewnić ich skuteczność. Pracownicy powinni być także świadomi, że niewłaściwe używanie ŚOI może prowadzić do poważnych wypadków. Warto również podkreślić znaczenie kultury bezpieczeństwa w miejscu pracy, gdzie każdy pracownik ma obowiązek dbać o swoje bezpieczeństwo i zdrowie.
Jakie branże są zobowiązane do stosowania środków ochrony indywidualnej?
Środki ochrony indywidualnej są niezbędne w wielu sektorach, takich jak:
- Budownictwo,
- Przemysł chemiczny,
- Praca na wysokościach,
- Służba zdrowia.
Kto odpowiada za zapewnienie środków ochrony pracownikom?
Zgodnie z przepisami BHP, obowiązek zapewnienia środków ochrony indywidualnej spoczywa na pracodawcy. Powinien on także regularnie sprawdzać ich stan techniczny i wymieniać zużyte elementy.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_7746446_zamkn%C3%A4%E2%80%A6%C3%A4%E2%80%A1-zestaw-narz%C3%A4%E2%84%A2dzi-bezpiecze%C3%A5%E2%80%9Estwa.html