Stopa zwrotu to pojęcie, które wskazuje na opłacalność inwestycji w danym okresie. Dla inwestora jest to ważna wskazówka, dzięki której może określić, czy podjęte przez niego przedsięwzięcie jest korzystne dla finansów. Jak sprawdzić, czy inwestycja przynosi zyski? Wyjaśniamy!
Inwestycja a stopa zwrotu
Inwestowanie jest najbardziej opłacalne, gdy przynosi zysk. Każdemu inwestorowi zależy, by był on jak najwyższy. Można go osiągnąć po różnym czasie i z różnym efektem. By określić rentowność inwestycji, potrzebne jest obliczenie stopy zwrotu. Dzięki temu wskaźnikowi łatwo uzyskać informację na temat tego, jaki procent środków został odzyskany z podjętego przedsięwzięcia finansowego, czyli po prostu, czy osiągnęliśmy zysk. Biorąc pod uwagę roczną stopę zwrotu, można określić, czy podejmowane przez inwestora, długofalowe przedsięwzięcia są opłacane i czy jest sens dalej prowadzić inwestycję. W zależności od tego, czego dotyczyć ma wskaźnik, stosuje się odpowiednie wzory. Czym jest stopa zwrotu? Jakie ma rodzaje? W jaki sposób wykonać obliczenia stopy zwrotu? Na te pytania odpowiadamy w poniższym artykule.
Stopa zwrotu – co to jest?
Stopa zwrotu jest miarą zyskowności inwestycji w danym okresie. Wskaźnik ten ma formę procentową, co ułatwia wybór tego przedsięwzięcia, które przynosi największy zysk. Wynik wskazuje, jak zmieniła się wartość inwestycji. W ogólnym znaczeniu stopa zwrotu oznacza zwrot z inwestycji, biorąc pod uwagę koszty poniesione przez inwestora. Wysokość uzyskanego dochodu wskazuje m.in. logarytmiczna stopa zwrotu. W zależności od przyjętego w obliczeniach zakresu czasowego, jak i czynników związanych z inwestycją oraz konkretnym rynkiem, stopa zwrotu jest obliczana na różne sposoby.
Wartości stopy zwrotu z inwestycji
Wartość stopy zwrotu jest wyrażana w procentach, jednak wynik może dotyczyć zarówno skali dodatniej, jak i ujemnej. W takim przypadku:
dodatnia stopa zwrotu – informuje o tym, że inwestycja w danym okresie przyniosła zyski;
ujemna stopa zwrotu – wskazuje na brak korzyści, czyli inwestycja przynosi straty;
stopa zwrotu na poziomie zero – taki wynik oznacza, że nie zmieniła się wartość inwestycji względem poprzedniego okresu.
Stopa zwrotu funduszu określa wartość inwestycji również w określonym czasie – może być to dzień, miesiąc lub rok.
Jakie są rodzaje stóp zwrotu?
Jeśli chodzi o rodzaje stóp zwrotu, podział zakłada różne czynniki np. charakter inwestycji czy czas uwzględniony w obliczeniach. Ważne jest, aby określić dokładnie cel, który chcemy wliczyć za pomocą stopy zwrotu. Innych informacji dostarczy nam bowiem miesięczna stopa zwrotu, a innych wskaźnik całkowity dla inwestycji.
Rodzaje stóp zwrotu – które są najważniejsze dla inwestora?
Przy ocenie wyników inwestycji warto znać różne rodzaje stóp zwrotu, które mogą dostarczyć pełniejszego obrazu zyskowności inwestycji. Nominalna stopa zwrotu to wskaźnik, który nie uwzględnia inflacji, podczas gdy realna stopa zwrotu koryguje wynik o wskaźnik inflacji, ukazując rzeczywistą siłę nabywczą osiągniętych zysków. Istnieje również podział na stopy zwrotu brutto i netto – pierwsza z nich uwzględnia wszystkie przychody przed opodatkowaniem, natomiast druga pokazuje zyski po odjęciu podatków i innych kosztów. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla właściwej analizy opłacalności inwestycji.
Stopy zwrotu ze względu na czas
W podstawowych rodzajach stóp zwrotu znajdziemy pojęcia takie jak:
miesięczna stopa zwrotu – wskazuje stopę zwrotu z inwestycji w fundusz w wyznaczonych miesiącach;
roczna stopa zwrotu – bierze pod uwagę zwrot osiągnięty z inwestycji w konkretnym roku;
dwuletnia stopa zwrotu – uwzględnia zwrot dotyczący inwestycji z okresu dwóch lat;
trzyletnia stopa zwrotu – wskaźnik dotyczy okresu wyznaczonych 36 miesięcy;
całkowita stopa zwrotu – taką stopę zwrotu oblicza się w celu określenia zyskowności inwestycji od jej początku do zakończenia, szczególnie w przypadku papierów wartościowych;
stopa zwrotu Year To Date – wskaźnik zwrotu z inwestycji obliczany za okres od początku danego roku kalendarzowego do dnia obecnego.
Szukasz zatrudnienia we Wrocławiu? Oferty pracy czekają na GoWork.pl!
Stopy zwrotu z podziałem na uwzględniane czynniki
Stopy zwrotu mogą przyjmować także inne wymiary. Kolejny podział dotyczy wskaźników uwzględniających wysokość wkładu czy poniesione koszty, a więc wzajemne relacje występujące między stopami. W takiej grupie znajduje się:
nominalna stopa zwrotu – określa oprocentowanie bez uwzględnienia liczby kapitalizacji odsetek w roku;
realna stopa zwrotu – jest wskaźnikiem w wysokości nominalnej stopy zwrotu, która jest pomniejszona o oczekiwaną stopę inflacji;
efektywna roczna stopa zwrotu (rzeczywista) – to najbardziej miarodajny wynik, a więc faktycznie uzyskiwana stopa procentowa uwzględniająca kapitalizację odsetek.
Stopy zwrotu związane z danymi lub szacunkami
Stopy zwrotu mogą być też określane na podstawie danych lub szacunków. W takim wypadku stosuje się pojęcia takie jak:
oczekiwana stopa zwrotu – dotyczy wyłącznie szacunku, dlatego istnieje ryzyko, że wynik będzie różnić się od stanu faktycznego;
faktyczna stopa zwrotu – to realna wartość, która została obliczona na podstawie aktualnych informacji danych;
historyczna stopa zwrotu – odnosi się do różnych okresów działania inwestycji lub instrumentu finansowego.
Stopa zwrotu względem sposobu jej określania
W przypadku stóp zwrotu mamy do czynienia z wieloma pojęciami, które dotyczą rentowności inwestycji określanej na różne sposoby. Należy do nich:
IRR (Internal Rate of Return), czyli wewnętrzna stopa zwrotu – w tym przypadku bieżąca wartość wydatków jest taka sama jak bieżąca wartość wpływów. Wskaźnik IRR określa realną stopę dochodu z inwestycji;
ROE (Return of equity), czyli wskaźnik rentowności kapitału własnego – stosowany jest w sytuacji, gdy obliczana stopa zwrotu ma znaczenie tylko dla właściciela (w nakładach inwestycyjnych zawarta jest tylko ta część w postaci kapitału własnego);
ROI (Return of investment) – określa kwotę zwrotu z inwestycji względem poniesionych przy niej kosztów (zysk jest dzielony przez koszt), w ujęciu jednorocznym pozwala na zestawienie zysków z osiągniętych z kilku inwestycji o różnym czasie trwania;
SRR (Simple rate of return) – wskaźnik ten wyraża stosunek zysku netto w danym okresie do nakładów inwestycyjnych (dotyczy zysku operacyjnego, czyli przed odjęciem kwoty podatków lub odsetek);
ARR (Accounting rate of return), czyli księgowa stopa zwrotu – to relacja korzyści netto do poniesionych nakładów (wartości korzyści netto, a także samych nakładów są przedstawione jako kategorie księgowe).
Czynniki wpływające na stopę zwrotu – co warto uwzględnić?
Stopa zwrotu z inwestycji nie jest stała i może być kształtowana przez różne czynniki. Inflacja jest jednym z najważniejszych elementów, ponieważ obniża rzeczywistą wartość osiągniętego zysku. Również koszty transakcyjne, takie jak prowizje maklerskie czy opłaty administracyjne, mogą znacząco wpłynąć na ostateczny wynik. Ryzyko związane z inwestycją także odgrywa kluczową rolę – im wyższe ryzyko, tym większa możliwość osiągnięcia wyższej stopy zwrotu, ale również większe ryzyko straty. Dlatego ważne jest, aby inwestorzy dokładnie analizowali te czynniki przed podjęciem decyzji inwestycyjnej.
Jak obliczyć stopę zwrotu?
Jak obliczyć rentowność inwestycji i nominalną stopę zwrotu? Podstawowy wzór bierze pod uwagę porównanie wartości początkowej i końcowej zainwestowanego kapitału. Aby obliczyć stopę zwrotu, należy:
Podzielić liczbę, jaką wskazuje wartość końcowa przez wartość początkową. Od wyniku odejmujemy liczbę 1. Całość mnożymy przez 100%. Wzór ten dotyczy całkowitej stopy zwrotu.
Jeśli chodzi o średnioroczną stopę zwrotu, można zastosować tu wzór:
[(wartość końcowa inwestycji : wartość początkowa)1 : liczba lat – 1]
Wynik należy pomnożyć przez 100%, aby uzyskać poszukiwaną wartość.
Stopa zwrotu a wartości benchmarku
Stopa zwrotu jest również związana z pojęciem benchmarku stosowanego w finansach. Porównania obu wskaźników umożliwia kontrolę nad podjętymi działaniami, aby uzyskać jak największą opłacalność inwestycji. Ustalone przez specjalistów stopy zwrotu inwestycji porównuje się względem wartości benchmarku. W ten sposób określa się, jak dana inwestycja radzi sobie względem porównywalnych inwestycji lub konkretnych wskaźników rynkowych i nakładów inwestycyjnych poniesionych kosztów.
Jak obliczyć stopę zwrotu z inwestycji długoterminowych?
Inwestycje długoterminowe wymagają specjalnych metod obliczania stopy zwrotu, które uwzględniają roczny wzrost wartości inwestycji pozwalają obliczyć realną stopę zwrotu. Jedną z najpopularniejszych metod jest CAGR (Compound Annual Growth Rate), która pokazuje średni roczny wzrost inwestycji przez określony okres czasu (średnia stopa zwrotu). CAGR jest szczególnie przydatny, gdy chcemy ocenić, jak inwestycja rosła w dłuższym okresie, biorąc pod uwagę efekt kapitalizacji (potencjalna stopa zwrotu). Obliczenie CAGR może pomóc inwestorom zrozumieć, jak stabilna była inwestycja i jakie realne zyski przyniosła na przestrzeni lat.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_101283150_b%C5%82yszcz%C4%85ca-z%C5%82ota-moneta-kryptowalutowa-faktom-na-rozmytym-tle-z-pieni%C4%99dzmi-euro.html
