Marzy Ci się założenie własnego biznesu, ale nie masz pomysłu na dobry produkt czy usługę? Dobrym rozwiązaniem może być franczyza, czyli w dużym skrócie: prowadzenie firmy pod szyldem innej marki. Wybierając ten rodzaj działalności, możesz rozwijać się jako przedsiębiorca, a ze strony doświadczonego partnera otrzymujesz wsparcie i wiedzę. Czy jednak franczyza jest dla każdego? Jakie są jej wady i zalety? W artykule wyjaśniamy, co powinieneś wiedzieć o licencji franczyzowej i kto będzie idealnym franczyzobiorcą.
Czym jest franczyza?
Franczyza to dla jednego przedsiębiorcy jeden ze sposobów prowadzenia własnej działalności, ale i okazja do zwiększenia przychodów dla drugiego, większego podmiotu. Opiera się ona na współpracy pomiędzy dwiema odrębnymi firmami. Jedną ze stron jest franczyzodawca – z reguły jest to duże i znane przedsiębiorstwo, które chce poszerzyć działalność o nowe rynki zbytu. Zazwyczaj jest on inicjatorem tego rodzaju systemu. Po drugiej stronie umowy stoi franczyzobiorca, czyli drobny, często początkujący przedsiębiorca.
Franczyzodawca określa obowiązki prowadzenia biznesu zgodne z własnym założeniem. W zamian za część przychodów z prowadzenia działalności, franczyzobiorca otrzymuje możliwość korzystania z:
- know-how;
- znaków handlowych;
- wsparcia technicznego i operacyjnego.
Nie tylko Pizza Hut i Żabka
Franczyza nie bez powodu kojarzona jest przede wszystkim z sieciami barów szybkiej obsługi. McDonalds’s, KFC czy Pizza Hut to najbardziej znane marki, które dokonują ekspansji na nowe rynki właśnie poprzez udzielanie licencji franczyzowej. Jednak franczyza obejmuje nie tylko międzynarodowe korporacje, ale także przedsiębiorstwa działające w obrębie kraju czy bardziej lokalnie.
Do branż, które najczęściej korzystają z franczyzy, należą m.in.:
- restauracje;
- drogerie;
- stacje paliw;
- sklepy spożywcze;
- banki;
- biura nieruchomości;
- kluby fitness.
Zalety i wady franczyzy
Jak każdy inny sposób prowadzenia własnej działalności, również franczyza ma swoje mocne i słabe strony. Z punktu widzenia franczyzobiorcy jest to doskonałe rozwiązanie w sytuacji, gdy nie chcesz tworzyć biznesu od zera. Dzięki umowie franczyzowej nie musisz wydawać ogromnych ilości pieniędzy i nie spędzasz czasu na budowie renomy marki. Co więcej, również doświadczenie w prowadzeniu biznesu nie jest tu obowiązkowe. Nawiązując współpracę z franczyzodawcą, otrzymujesz cały pakiet wsparcia ze strony doświadczonego partnera, łącznie z know-how oraz szkoleniami. Warto wspomnieć również o mniejszym ryzyku, jakim obarczone jest przedsięwzięcie.
Wśród największych wad franczyzy często przywołuje się brak swobody w prowadzeniu biznesu. Franczyzobiorca musi dostosować się do odgórnie ustalonych standardów wystosowanych przez większego partnera. Jest to ściśle kontrolowane przez systematycznie prowadzone nadzory. Brak przystosowania się do zasad może skutkować dotkliwymi karami finansowymi. Jeśli o kosztach już mowa, to kolejną słabością franczyzy są wysokie opłaty, zarówno wstępne, jak i te okresowe. Oprócz tego franczyzobiorca ma oczywiście obowiązek pokrywać bieżące koszty operacyjne. W przypadku tych ostatnich warto szukać atrakcyjnych ofert dla firm, takich jak pakiet tv + internet od UPC.
Jakie cechy i kompetencje powinien posiadać franczyzobiorca?
Franczyza to specyficzny rodzaj prowadzenia biznesu i nie dla każdego będzie on idealny. Jak już wspominaliśmy, franczyzobiorca wcale nie musi być osobą doświadczonym przedsiębiorcą, jednak kompetencje organizacyjne i menadżerskie będą tu bardzo przydatne. Wbrew pozorom kluczowe znaczenie ma tu charakter franczyzobiorcy. Nie każdy jest bowiem gotowy na podporządkowanie się doświadczonemu partnerowi. Jeśli więc cenisz sobie niezależność i nie lubisz, gdy ktoś ingeruje w Twoje działania, być może franczyza nie jest najlepszym rozwiązaniem.
Podsumowując, zanim podejmiesz decyzję o rodzaju działalności, starannie rozważ wady i zalety każdej opcji. Franczyza pozwala rozwinąć skrzydła nawet niedoświadczonym przedsiębiorcom, jednak koszty takiej współpracy dla niektórych mogą przewyższać korzyści. W rozwianiu wątpliwości może pomóc Ci konsultacja z doradcą prawnym.
