Zawieszenie działalności gospodarczej to rozwiązanie dostępne dla przedsiębiorców, którzy tymczasowo chcą przerwać swoją działalność bez konieczności jej całkowitego zamknięcia. To korzystna opcja dla tych, którzy przewidują, że ich firma może funkcjonować w przyszłości, ale obecnie nie przynosi bieżących przychodów. Jak wygląda proces zawieszenia działalności gospodarczej i jakie formalności trzeba spełnić?
Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej – czym jest?
Zawieszenie działalności gospodarczej to rozwiązanie dedykowane przedsiębiorcom wykonującym działalność gospodarczą w formie jednoosobowej, którzy nie zatrudniają pracowników. Dzięki temu mechanizmowi przedsiębiorca może wstrzymać wykonywanie działalności na czas nieokreślony lub określony, minimalnie na 30 dni. Najważniejszą korzyścią z zawieszenia działalności jest brak konieczności opłacania składek ZUS oraz podatku dochodowego. W tym okresie nie ma także obowiązku składania deklaracji do ZUS czy VAT.
Przedsiębiorca jednak nie może w tym czasie prowadzić działań związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej i nie ma prawa uzyskiwać bieżących przychodów z tego tytułu. Może jednak rozliczać koszty związane z utrzymaniem firmy oraz wykonywać działania związane z przygotowaniem do wznowienia działalności. Zawieszenie można traktować jako rodzaj „urlopu” dla firmy, pozwalający na odpoczynek lub reorganizację bez konieczności likwidacji działalności gospodarczej.
W przypadku wykonywania działalności gospodarczej opartej na spółce cywilnej proces ten dochodzi do skutku, kiedy każdy ze wspólników złożony odpowiedni wniosek o zmianę wpisu w CEIDG i wskaże informację o dacie zawieszenia działalności spółki.
Kwestie związane z zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej reguluje Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców w przepisie art. 22.
Jak zawiesić działalność gospodarczą?
Aby dokonać zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, przedsiębiorca musi złożyć odpowiedni wniosek w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Można to zrobić osobiście, składając wniosek w urzędzie gminy lub miasta, ale także elektronicznie za pośrednictwem portalu Biznes.gov.pl.
Podczas składania wniosku należy określić datę rozpoczęcia zawieszenia. Data ta może pokrywać się z dniem złożenia wniosku, ale również być wcześniejsza lub późniejsza. Przedsiębiorcy często decydują się zawiesić działalność pierwszego dnia miesiąca, aby uniknąć konieczności opłacenia składki zdrowotnej, ponieważ jest ona niepodzielna. Jeśli przedsiębiorca prowadził działalność chociażby przez jeden dzień w danym miesiącu, musi zapłacić pełną składkę zdrowotną za ten okres.
Zawieszenie działalności – najważniejsze kwestie
Przy zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać czynności prowadzących do uzyskania bieżących przychodów. Musi także przestrzegać określonych przepisami prawa zasad dotyczących rozliczania kosztów, regulowania zobowiązań oraz prowadzenia dokumentacji księgowej. Wraz z dniem zawieszenia działalności gospodarczej trzeba pamiętać o poniższych kwestiach.
Brak świadczenia pracy
W trwającym zawieszeniu działalności gospodarczej nie może wykonywać czynności zawodowych, które przynoszą bieżące przychody. Dopuszczalne jest jednak osiąganie przychodów finansowych, takich jak odsetki, dywidendy czy sprzedaż składników majątku firmy. Ważne jest, aby te przychody wynikały z czynności dokonanych przed zawieszeniem działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca może rozliczać koszty w określonych przypadkach
Podczas zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo do rozliczania niektórych kosztów. Mogą to być wydatki, które są niezbędne do zabezpieczenia źródła przychodów oraz umożliwienia wznowienia działalności w przyszłości. Przykładowe koszty, które można rozliczać, to:
1) opłaty za najmem lokalu,
2) koszty energii,
3) abonament telefoniczny (bez kosztów rozmów),
4) koszty leasingu.
Nie można natomiast rozliczać takich wydatków jak zakup paliwa czy koszty delegacji.
Możliwość uzyskania należności z tytułu czynności wykonanych przed zawieszeniem
W trakcie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo do otrzymania należności z tytułu czynności wykonanych przed zawieszeniem działalności. Oznacza to, że jeśli kontrahent zalegał z zapłatą faktury i dokonał wpłaty dopiero w czasie zawieszenia, przedsiębiorca może przyjąć płatność. Dodatkowo przedsiębiorca może regulować zobowiązania powstałe w okresie aktywności firmy.
Podejmowanie zatrudnienia na umowie o pracę
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia działalności może podjąć pracę na podstawie umowy o pracę według określonego przepisami prawa pracy. Nie może jednak świadczyć usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, jeżeli ich zakres jest zbieżny z działalnością, którą prowadził w ramach zawieszonej działalności gospodarczej.
Obowiązek prowadzenia dokumentacji księgowej
Pomimo zawieszenia działalności, przedsiębiorca musi nadal prowadzić dokumentację księgową. Dotyczy to zwłaszcza przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych, prowadzących Księgę Przychodów i Rozchodów.
Zwolnienie z obowiązku ustalania i zapłaty zaliczek na podatek dochodowy
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie musi obliczać ani płacić zaliczek na podatek dochodowy. Wyjątkiem są sytuacje, gdy dochodzi do sprzedaży składników majątku, które przedsiębiorca posiadał przed zawieszeniem.
Obowiązek złożenia zeznania rocznego
Pomimo zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma obowiązek złożenia zeznania rocznego. Obowiązek ten istnieje, nawet jeśli zawieszenie trwało przez cały rok podatkowy.
Przedsiębiorca nie podlega pod ubezpieczenie w ZUS
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie podlega obowiązkowi opłacania składek ZUS. Składki zdrowotne i społeczne nie są wymagane. Warto jednak pamiętać, że prawo do świadczeń zdrowotnych w ramach NFZ wygasa po 30 dniach od zawieszenia działalności. Jeśli przedsiębiorca chce nadal korzystać z opieki zdrowotnej, musi przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego lub korzystać z ubezpieczenia członka rodziny.
Ulgi w ZUS – Ulga na Start i ZUS Preferencyjny
Przedsiębiorca korzystający z ulgi na start może ponownie skorzystać z tego rozwiązania dopiero 60 miesięcy po zawieszeniu działalności. W przypadku preferencyjnego ZUS, okres 24 miesięcy jest liczony bez względu na zawieszenie działalności – ulga obowiązuje przez pełne 24 miesiące kalendarzowe.
Składanie deklaracji JPK_VAT
Przedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT mają obowiązek składania deklaracji JPK_VAT tylko w określonych przypadkach, np. w przypadku korekty podatku czy sprzedaży majątku firmowego.
Brak konieczności wykonywania czynności związanych z kasą fiskalną
W okresie zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie musi prowadzić ewidencji sprzedaży ani dokonywać przeglądów kasy fiskalnej.
Konieczność udziału w postępowaniach administracyjnych i postępowaniach sądowych
Zawieszenie działalności gospodarczej nie zwalnia przedsiębiorcy z udziału w postępowaniach podatkowych, administracyjnych czy sądowych. Przedsiębiorca w tym czasie może być stroną w postępowaniach dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_88978038_cropped-photo-of-young-readhead-bearded-man-working-with-papers.html