Wakacje kredytowe to mechanizm wsparcia dla osób spłacających kredyty hipoteczne, który umożliwia czasowe zawieszenie obowiązku regulowania rat. Takie rozwiązanie ma na celu odciążenie budżetu domowego w momentach, gdy dochody kredytobiorcy ulegają zmniejszeniu lub pojawiają się nieprzewidziane wydatki. W 2024 roku rząd zaproponował nowe zasady dla osób, które zaciągnęły kredyt mieszkaniowy na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Dowiedz się, komu przysługuje takie prawo, jak złożyć wniosek i co dokładnie oznacza zawieszenie spłaty kredytu.
Na czym polegają wakacje kredytowe i kto może z nich skorzystać?
Wakacje kredytowe 2025 to opcja pozwalająca na zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego na określony czas, bez konsekwencji w postaci odsetek karnych czy negatywnego wpływu na historię kredytową. Nowe regulacje pozwalają na skorzystanie z tej opcji przez osoby fizyczne, które posiadają kredyt hipoteczny zaciągnięty w złotówkach, i które wykorzystują kredytowaną nieruchomość na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Warto pamiętać, że:
- wakacje kredytowe nie obejmują kredytów konsumenckich czy firmowych;
- prawo odstąpienia od spłaty raty przysługuje tylko w odniesieniu do jednej umowy kredytowej;
- zawieszenie spłaty kredytu może nastąpić maksymalnie cztery razy w roku – raz na kwartał;
- wniosek o wakacje kredytowe można złożyć elektronicznie, osobiście lub listownie.
Bank ma obowiązek niezwłocznie potwierdzić przyjęcie wniosku – najczęściej następuje to automatycznie w systemie bankowości elektronicznej.
Jak wygląda proces zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego?
Złożenie wniosku o zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego uruchamia procedurę, w której bank musi w określonym czasie udzielić odpowiedzi. Rozpoczęcie okresu zawieszenia następuje nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku. W okresie wakacji kredytowych kredytobiorca nie płaci rat kapitałowych ani odsetkowych, natomiast nadal może być zobowiązany do uiszczania opłat związanych np. z tytułu umowy ubezpieczenia kredytu.
Ważne informacje:
- okres zawieszenia nie wydłuża terminu umowy – po jego zakończeniu spłata jest kontynuowana;
- bank potwierdza przyjęcie wniosku najpóźniej w ciągu kilku dni roboczych;
- wakacje kredytowe mogą być połączone z innymi formami wsparcia, np. z funduszem wsparcia kredytobiorców.
Przy podejmowaniu decyzji warto też przeanalizować, czy zawieszenie spłaty nie wpłynie na całkowity koszt kredytu, gdyż przesunięcie rat może oznaczać dłuższy okres spłaty i w konsekwencji wyższe koszty całkowite.
Alternatywa – Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Jeśli wakacje kredytowe nie są wystarczające, osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej mogą ubiegać się o pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. To rozwiązanie kierowane jest głównie do tych, którzy:
- utracili pracę lub główne źródło dochodu;
- ich miesięczne wydatki związane ze spłatą kredytu mieszkaniowego przekraczają 50% dochodu;
- korzystają ze wsparcia z systemu pomocy społecznej.
Z Funduszu można otrzymać wsparcie na okres do 36 miesięcy, z możliwością umorzenia części zobowiązania – do 72 rat. Po zakończeniu wypłat obowiązuje 2-letnia karencja w spłacie, a potem rozpoczyna się spłata bez oprocentowania. Co ważne, wypłaty ostatniej raty wsparcia następują pod warunkiem zachowania ciągłości umowy i przestrzegania ustalonych zasad.
To rozwiązanie może okazać się nieocenione, zwłaszcza dla rodzin, które mimo wakacji kredytowych nie są w stanie sprostać zobowiązaniom finansowym z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe krok po kroku?
Aby skorzystać z możliwości zawieszenia spłaty rat kredytu hipotecznego, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku. Na szczęście procedura ta została uproszczona – można ją przeprowadzić całkowicie online, bez wychodzenia z domu. Warto jednak pamiętać o kilku formalnościach i szczegółach, które należy uwzględnić, aby bank potwierdził przyjęcie wniosku i rozpoczął okres zawieszenia.
Oto jak wygląda ten proces:
- Sprawdź, czy spełniasz warunki – musisz mieć kredyt hipoteczny w złotówkach, zaciągnięty na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, zawarty przed 1 lipca 2022 roku. Nie możesz mieć więcej niż jednej takiej umowy.
- Zaloguj się do systemu bankowości internetowej – większość banków udostępnia gotowy formularz w zakładce dotyczącej kredytu hipotecznego.
- Wypełnij wniosek o wakacje kredytowe, podając dane identyfikacyjne, numer umowy kredytowej oraz okresy, które chcesz zawiesić.
- Zaznacz oświadczenie, że korzystasz z kredytu na potrzeby mieszkaniowe i jesteś właścicielem lub współwłaścicielem lokalu.
- Wyślij wniosek i poczekaj na potwierdzenie przyjęcia – zazwyczaj pojawia się ono w systemie bankowości elektronicznej w ciągu 1–2 dni roboczych.
Jeśli nie korzystasz z bankowości internetowej, możesz złożyć wniosek osobiście w placówce lub wysłać go listownie. Należy pamiętać, że rozpoczęcie okresu zawieszenia możliwe jest dopiero po skutecznym doręczeniu wniosku do banku. Warto również zachować potwierdzenie złożenia, zwłaszcza w przypadku wniosku przesłanego tradycyjnie.
Wakacje kredytowe a skutki podatkowe i finansowe
Wakacje kredytowe mogą stanowić realne wsparcie w budżecie domowym, ale nie są całkowicie neutralne z punktu widzenia finansów osobistych. W okresie zawieszenia spłaty nie są naliczane odsetki karne, jednak raty przesunięte w czasie wydłużają harmonogram spłat, co może skutkować zwiększeniem łącznego kosztu kredytu.
Dodatkowo warto wiedzieć, że:
- zawieszenie spłaty nie wpływa negatywnie na historię kredytową w BIK;
- banki nie naliczają dodatkowych opłat za złożenie wniosku o wakacje kredytowe;
- jeśli zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego wpływa na długość umowy, bank jest zobowiązany poinformować klienta o nowym harmonogramie spłat;
- w niektórych przypadkach możliwe jest odroczenie nie tylko raty kapitałowej, ale i części odsetkowej – zależy to od zapisów umowy kredytu.
Warto również zauważyć, że wakacje kredytowe nie wpływają na obowiązki podatkowe – nie są opodatkowane i nie stanowią przychodu w rozumieniu ustawy o PIT. Jednak osoby korzystające z dodatkowych usług banku (np. ubezpieczenia, opłat administracyjnych) powinny sprawdzić, czy nie zostaną one naliczone mimo zawieszenia rat.
Przed podjęciem decyzji warto rozważyć wszystkie za i przeciw. W przypadku niepewności – skonsultować się z doradcą finansowym. Zastosowanie wakacji kredytowych to przywilej, który może pomóc, ale wymaga odpowiedzialności i świadomości finansowej.
Kto nie może skorzystać z wakacji kredytowych i dlaczego?
Choć wakacje kredytowe są realnym wsparciem dla wielu osób, to nie każdy kredytobiorca może z nich skorzystać. Ustawowe warunki są jasno określone i ich niespełnienie powoduje odrzucenie wniosku. Przede wszystkim, zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego przysługuje wyłącznie osobom, które zaciągnęły kredyt w polskiej walucie (PLN), nie wcześniej niż przed 1 lipca 2022 roku, i to wyłącznie na własne potrzeby mieszkaniowe – czyli zakup, budowę lub przebudowę lokalu służącego jako miejsce zamieszkania kredytobiorcy.
Z programu nie mogą skorzystać osoby, które:
- posiadają więcej niż jedną umowę kredytu hipotecznego (np. w przypadku dwóch mieszkań),
- zaciągnęły kredyt na działalność gospodarczą lub inwestycje (np. wynajem mieszkań),
- nie są właścicielem lokalu – np. gdy kredyt został zaciągnięty dla członka rodziny lub jako współkredytobiorca bez prawa własności,
- korzystają z kredytów walutowych lub indeksowanych do waluty obcej.
Wykluczenie dotyczy również kredytów konsolidacyjnych, kredytów refinansowanych i kredytów konsumenckich, nawet jeśli zabezpieczeniem była nieruchomość. Banki zobowiązane są do weryfikacji celu kredytu i prawo własności – dlatego w razie niepewności mogą poprosić o dodatkowe dokumenty.
Jeśli kredytobiorca błędnie złoży wniosek lub nie spełnia kryteriów, może zostać zobowiązany do natychmiastowej spłaty zawieszonych rat wraz z odsetkami. Warto zatem zachować ostrożność i upewnić się, czy spełniamy ustawowe warunki przed złożeniem wniosku.
Czy zawieszenie rat wpływa na zdolność kredytową i kolejne zobowiązania?
Wielu kredytobiorców zastanawia się, czy skorzystanie z wakacji kredytowych może mieć wpływ na ich zdolność kredytową i ewentualne przyszłe zobowiązania finansowe. W teorii zawieszenie spłaty nie wpływa bezpośrednio na ocenę punktową w Biurze Informacji Kredytowej (BIK), o ile jest ono zrealizowane zgodnie z obowiązującą ustawą i nie występuje opóźnienie płatności.
Jednak w praktyce banki – zwłaszcza prywatne instytucje finansowe – mogą uwzględniać zawieszenie rat jako sygnał o możliwych problemach finansowych klienta. Może to wpłynąć na ocenę ryzyka przy przyznawaniu nowego kredytu lub leasingu. Część banków traktuje zawieszone zobowiązania jako „aktywny” dług, co zwiększa miesięczne zobowiązania i tym samym obniża zdolność kredytową w analizach scoringowych.
Warto również wiedzieć, że fundusz wsparcia kredytobiorców, choć funkcjonuje oddzielnie od wakacji kredytowych, może w niektórych przypadkach wykluczać możliwość jednoczesnego korzystania z obu form pomocy. Bank może poprosić o zrzeczenie się jednej z nich.
Dlatego przed złożeniem wniosku warto rozważyć, czy planujemy w najbliższym czasie np. zakup samochodu na raty, kredyt gotówkowy lub pożyczkę hipoteczną. Skonsultowanie się z doradcą kredytowym lub bezpośrednio z bankiem pozwala uniknąć późniejszych rozczarowań i utraty zdolności kredytowej, mimo braku formalnych zaległości.
Wakacje kredytowe a ubezpieczenia i inne opłaty okołokredytowe
Zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego nie oznacza, że wszystkie opłaty związane z kredytem zostają wstrzymane. W praktyce wielu kredytobiorców zapomina, że poza ratą kapitałowo-odsetkową banki pobierają również dodatkowe opłaty, takie jak składki z tytułu umowy ubezpieczenia kredytu, opłaty administracyjne, czy składki ubezpieczenia nieruchomości.
W trakcie wakacji kredytowych banki często:
- nadal pobierają składki na ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (jeśli były zawarte w umowie),
- wymagają kontynuowania ubezpieczenia nieruchomości – nieopłacenie go może skutkować wypowiedzeniem umowy ubezpieczeniowej i zagrożeniem kredytu,
- naliczają opłaty związane z kontem bankowym, jeśli jest ono powiązane z kredytem hipotecznym.
Warto pamiętać, że zgodnie z ustawą, wakacje kredytowe obejmują wyłącznie raty kapitałowo-odsetkowe, a nie wszystkie koszty kredytu. Dlatego nawet w okresie zawieszenia, kredytobiorca może otrzymać informacje o konieczności dokonania wpłat z innych tytułów.
Aby uniknąć niespodzianek, warto dokładnie przeanalizować zapisy umowy kredytowej i skontaktować się z bankiem, pytając o pełen wykaz opłat obowiązujących w okresie wakacji kredytowych. Niektóre banki oferują możliwość „zamrożenia” części usług dodatkowych na czas zawieszenia kredytu, ale wymaga to złożenia odrębnego wniosku.
Tego rodzaju świadomość pozwala odpowiedzialnie korzystać z ulgi, bez ryzyka ukrytych kosztów i nieporozumień z bankiem.
Źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/finansowanie-housebuilding-budowa%C4%87-3536755/
