Mielnik, choć nie jest wielką aglomeracją, a jedynie skromną podlaską wsią nad Bugiem, solidnie zapisał się na kartach historii. Miejscowość ma także wartość przyrodniczą i spory potencjał kulturalny. Co warto tutaj zwiedzić, a w czym wziąć udział? Sprawdźmy!

Kilka faktów z historii miejscowości

Nazwa miejscowości pochodzi najprawdopodobniej od staroruskiego słowa „mieł” oznaczającego kredę. To właśnie na skałach kredowych położona jest wieś, co skrzętnie wykorzystano, otwierając tu działającą do dziś kopalnię kredy.

Szczególne wrażenie może zrobić na nas długość istnienia Mielnika. Pierwsze wzmianki o nim pojawiają się bowiem na kartach historii już w 1260 roku. O zamku natomiast możemy dowiedzieć się z relacji krzyżackiego kronikarza Wiganda z Marburga, którego zapiski datowane są na 1379 rok. Zamek pełnił wówczas funkcję administracyjną oraz kontrolował pobliskie trakty komunikacyjne.

Kolejną ważną datą dla miejscowości jest 1486 rok, w którym na zamku przebywał sam Kazimierz Jagiellończyk. W 1501 roku zamek stał się miejscem oczekiwania na koronę Aleksandra Jagiellończyka, w tym też czasie Mielnik otrzymał prawa miejskie magdeburskie. Podobną funkcję zamek pełnił dla Zygmunta I Starego, który postanowił o wybudowaniu nowego kościoła pw. Najświętszej Marii Panny.

Aż do połowy XVII wieku miejscowość rozwijała się jako punkt handlowy, później jednak utraciła tę funkcję. Zamek dotknął pożar, przez co podupadł także dwór starościński. Ożywienie gospodarcze sprowadziła dopiero możliwość eksploatacji kredy, jaka pojawiła się pod koniec XVIII wieku.

Niestety, na skutek starć w okresie I wojny światowej, miejscowość ucierpiała na tyle mocno, że w konsekwencji w 1934 roku Mielnik utracił prawa miejskie. Z uwagi na kolejne zawirowania historyczne, mieszkańcy wrócili w swoje rodzinne strony dopiero w 1941 roku.

Mielnik – miasto o bogatej historii

Pierwsze wzmianki o Mielniku pochodzą już z XII wieku. Dawniej był to jeden z kluczowych grodów obronnych w tej części Polski, związany z historią Wielkiego Księstwa Litewskiego. Na wzgórzu zamkowym, które dziś pełni funkcję punktu widokowego, wznosił się niegdyś drewniany zamek, stanowiący ważny element systemu obronnego regionu. Niestety, zamek nie przetrwał próby czasu, ale pozostałości jego fundamentów można podziwiać do dziś.

W Mielniku znajdują się także ślady dawnego górnictwa kredowego. To jedyne takie miejsce w Polsce, gdzie wydobycie kredy jest wciąż kontynuowane. Tutejsza kopalnia stanowi nie tylko atrakcję turystyczną, ale i symbol lokalnej gospodarki.

Atrakcje turystyczne Mielnika i okolic

Zabytki

Tak ciekawa historia Mielnika nie mogłaby się obejść bez echa w postaci zabytków, których fragmenty na szczęście zachowały się do naszych czasów. Możemy ich szukać na jednej z najbardziej znanych tutejszych atrakcji, jaką jest Góra Zamkowa. Stanowi ona nie tylko doskonały punkt widokowy na dolinę Bugu, ale możemy też odnaleźć tutaj fragmenty murów z kamienia polnego. Na samym szczycie zachowały się także pozostałości kapliczki Aleksandra Newskiego zbudowanej w 1865 roku, a rozebranej 1927. Na naszą uwagę zasługują również ruiny kościoła zamkowego pw. Świętej Trójcy.

Kolejnym zabytkiem jest Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy, o której wzmianki pochodzą z 1260 roku. Obecnie jest to ośrodek lokalnego kultu ikony Matki Bożej Oranty z przełomu XVIII i XIX wieku. Obiekt znajduje się w pobliżu Góry Zamkowej, na rogu ulic Brzeskiej i Cerkiewnej.

Będąc już przy budynkach sakralnych, w Mielniku warto zobaczyć także Kościół Przemienienia Pańskiego. Budowa świątyni rozpoczęła się w 1913 roku i przez wiele lat była nieukończona, a budynek zmieniał swoje przeznaczenie. Remont mający przywrócić świetność tego miejsca rozpoczął się dopiero w 1971, a ostatecznie zakończył w 2000 roku. Obiekt cechuje styl neobarokowy, a do najcenniejszych elementów jego wyposażenia należą krucyfiks barokowy z XVII wieku, monstracja z 1720-1730 roku oraz kielich z roku 1730.

Interesującym obiektem jest też Muzeum w Mielniku. Może ono pochwalić się posiadaniem przeszło 60 prac Henryka Musiałowicza, licznymi pamiątkami z historii miejscowości oraz kolekcją rekwizytów i kostiumów filmowych użytych podczas kręcenia tu filmu „Ogniem i mieczem”.

Mielnik — atrakcje przyrodnicze

Wiemy już sporo o architekturze i historii, a co z mielnicką przyrodą? Gmina zachęca szczególnie do odwiedzenia ścieżek edukacyjno-poznawczych, znajdujących się na terenie Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Głogi”. Duże wrażenie zrobią na nas z pewnością twory polodowcowe, tj. seria wzniesień poprzecinana siecią wąwozów. Na ciekawe ukształtowanie tego terenu miał wpływ nurt rzeki Bug. Znajduje się tu także sporo rzadkich i zagrożonych wyginięciem gatunków roślin. Aby uprzyjemnić spacer turystom, utworzono cztery ścieżki spacerowe o różnym stopniu trudności. Na szczycie wzniesienia usytuowana jest wieża widokowa, z której rozpościera się krajobraz na dolinę Bugu.

Kolejnym obowiązkowym punktem wycieczki może stać się Rezerwat przyrody „Góra Uszeście”. Ze względu na swoje specyficzne położenie miejsce stało się domem dla wielu gatunków ciepłolubnych roślin, muraw oraz zarośli kseromorficznych. Spotkać możemy tu takie okazy jak pluskwica europejska, goryczka krzyżowa, sasanka czy wążymord stepowy.

Prawdziwy krajobraz księżycowy tworzy odkrywkowa kopalnia kredy. Najwięcej zobaczymy oczywiście, korzystając z tarasu widokowego. Warto pamiętać, że kreda ma swoje zastosowanie w rolnictwie, przemyśle ceramicznym, farmaceutycznym, chemicznym i kosmetycznym, więc z jej właściwości nieustannie korzystamy.

Jeśli już jesteśmy przy niecodziennych widokach, nie możemy zapomnieć o widoku z Góry Rowskiej. Niedawno utworzono tu platformę widokową, na którą dostać się możemy z pomocą drewnianej kładki. Jaki czeka nas widok na szczycie? Możemy nacieszyć oczy przede wszystkim doliną rzeki Bug widzianej z wysokości około 146 m n.p.m.

Oferta sportowo-kulturalna Mielnika

Bardzo bogato przedstawia się także oferta kulturalna oraz sportowa miejscowości. Wśród najważniejszych wydarzeń wymienić należy:

  • Festiwal Korowaja Mielnickiego. To wydarzenie organizowane na początku maja ma na celu promocję lokalnego dziedzictwa kulinarnego i kulturalnego. Podczas imprezy zwyczajowo organizuje się konkurs na najlepszy korowaj, czyli drożdżowe ciasto weselne, przewidziane są także występy okolicznych zespołów ludowych;
  • W czerwcu w Mielniku odbywa się cykliczna wystawa malarska artystów mieszkających na terenie gminy;
  • Mielnicka dycha”, to kolejne wydarzenie organizowane na początku lata. Inauguracja biegu ma miejsce zwykle u podnóża góry Zamkowej, a dystans dostosowany jest do wieku i możliwości uczestników;
  • Następnie, w połowie lipca organizowana jest „Nadbużańska noc kabaretowa”;
  • Muzyczne Dialogi nad Bugiem to wydarzenie odbywające się na początku sierpnia, które przyciąga tłumy miłośników muzyki folkowej. Na scenie prezentują się najczęściej zespoły ukraińskie, słowiańskie, białoruskie, romskie i cygańskie, a także lokalne grupy;
  • Gminna Biblioteka Publiczna współorganizuje kolejną sierpniową imprezę – koncert Chopin nad Bugiem. Ostatnia edycja skupiała się na przestawieniu także innych polskich kompozytorów, takich jak Ignacy Jan Paderewski, Karol Szymanowski i Roman Palester;
  • Ostatnim wydarzeniem sportowym związanym z miastem jest Ultramaraton Nadbużański przypadający na połowę września. Amatorzy i sportowcy mogą spróbować swoich sił na dystansie 19, 38, 51 i 76 kilometrów.

Dlaczego warto odwiedzić Mielnik?

Mielnik to miejsce, które łączy historię, naturę i spokój. Idealne dla osób szukających wytchnienia od miejskiego zgiełku. Oprócz atrakcji historycznych i przyrodniczych, miasto oferuje również liczne ścieżki rowerowe i spacerowe, które zachęcają do aktywnego spędzania czasu.

Najważniejsze zalety Mielnika:

  • Bliskość natury – możliwość odpoczynku na łonie przyrody.
  • Bogata historia – liczne zabytki i pozostałości dawnych czasów.
  • Wyjątkowy krajobraz – piękna dolina Bugu i malownicze widoki.

Mielnik to prawdziwy skarb Podlasia, który warto odkryć. Niezależnie od tego, czy szukasz miejsca na weekendowy wypad, czy dłuższy pobyt, ta miejscowość spełni Twoje oczekiwania.

Mielnik – atrakcje dla dzieci

Osobne miejsce zarezerwowaliśmy dla różnych form aktywnego spędzenia czasu w gronie rodziny lub przyjaciół. Jakie mamy możliwości w Mielniku?

Jedną z nich jest wykorzystanie przebiegającej przez miejscowość trasy rowerowej Green Velo, biegnącej od Siemiatycz do Czeremchy (łącznie ok. 60 km). Trasa w Mielniku pozwala podziwiać dawne grodzisko z XI wieku oraz prawosławną świątynię znajdującą się w centrum miasta na niewielkim wzniesieniu.

Drugą opcją dla aktywnej części mieszkańców jest spływ kajakowy odbywający się na trasie Mielnik-Drohiczyn. Wydarzenie organizuje się co roku w czerwcu, a jego program obejmuje niektóre posiłki, wsparcie przewodników i wieczorne ognisko.

Idealnym miejscem na rodzinny piknik jest też sam brzeg Bugu, gdzie oprócz słodkiego lenistwa w otoczeniu przyrody możemy wybrać się na spływ kajakowy Podlaskim Przełomem Bugu.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_85534141_portret-m%C5%82odej-kobiety-turystki-z-kamer%C4%85-i-map%C4%85-miasta.html

Oceń artykuł
3/5 (4)