poradnik dla pracownika

Zasiłek dla bezrobotnych – ile wynosi i komu przysługuje?

Piotr Sikora

Czasami sytuacja życiowa nie pozwala na natychmiastowe podjęcie pracy po utracie poprzedniej. Zasiłek dla bezrobotnych to mechanizm państwowy pozwalający przetrwać najgorszy okres po utracie zatrudnienia.

Sytuacja osób bezrobotnych jest trudna. Chodzi tu przede wszystkim o aspekt finansowy, ponieważ zostając bez pracy, taka osoba momentalnie traci źródło utrzymania. Jeśli obowiązuje okres wypowiedzenia, to sytuacja jest nieco lepsza, jednak tutaj również może dojść do sytuacji, gdy w wyznaczonym okresie nie uda się znaleźć nowego zatrudnienia. W szczególnie trudnej sytuacji są osoby, które borykają się z nagłą utratą pracy po masowych zwolnieniach spowodowanych np. upadkiem zakładu pracy. W takich sytuacjach bezrobotny może dostać zasiłek. Aby mieć prawo do świadczenia, należy spełnić szereg warunków. Należy do nich m.in. staż pracy oraz konieczność rejestracji w powiatowym urzędzie pracy.

Zasiłek dla bezrobotnych – warunki

Rozdział 15. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku określa, komu przysługuje zasiłek dla bezrobotnych. Według wspomnianego aktu prawnego świadczenie przysługuje każdemu, kto zarejestrował się w odpowiednim powiatowym urzędzie pracy, jeśli:

Jaka forma rozwiązania współpracy uprawnia do zasiłku dla bezrobotnych?

Warto zaznaczyć, że nie każda forma rozwiązania współpracy pozwala na otrzymanie zasiłku dla bezrobotnych. W tej sytuacji ważny jest bowiem kontekst rozwiązania umowy. Zasiłku nie otrzymają bowiem osoby, które same złożyły wypowiedzenie lub zgodziły się na wypowiedzenie umowy za porozumieniem stron (w określonych wypadkach tylko dopuszczalna jest taka forma zakończenia współpracy – piszemy o tym w poniższych akapitach). Zasiłek dla bezrobotnych również nie przysługuje osobom, które zostały zwolnione dyscyplinarnie. Taki sposób rozwiązania stosunku pracy z powodu winy pracownika nie tylko powoduje problemy dla pracownika, ponieważ zwolnienie dyscyplinarne zaznaczone będzie w świadectwie pracy, co utrudnia znalezienie nowej pracy, ale również zamyka mu drogę do otrzymania zasiłku dla bezrobotnych. Jest to więc sytuacja trudna, ponieważ zamyka drogi do utrzymania płynności finansowej.

Zasiłek dla bezrobotnych – ile trzeba przepracować, żeby dostać zasiłek?

Bezrobotny musi wykazać, że w ciągu ostatnich 18 miesięcy pracował przez przynajmniej 365 dni. Dodatkowo jego pensja nie mogła być niższa od najniższej krajowej – co dla okresu od lipca 2023 roku oznacza 3600 zł brutto miesięcznie.

Warto wiedzieć, że do przepisowych 365 dni zalicza się odbywanie służby wojskowej i pobyt na urlopie wychowawczym. Dodatkowo jeśli pracownik zostanie zwolniony dyscyplinarnie, to zanim uzyska prawo do zasiłku, musi odczekać 180 dni od dnia zarejestrowania się w urzędzie pracy, nim uzyska prawo do zasiłku.

Zasiłek dla bezrobotnych a staż pracy

Urząd pracy ustalając prawo do zasiłku, bierze pod uwagę okresy, w trakcie których odprowadzane były składki na Fundusz Pracy. Do stażu pracy wlicza się nie tylko czas zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę, ale także w związku z wykonywaniem innej pracy zarobkowej, jak i okres urlopu wychowawczego, czas pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy i okres odbywania zasadniczej służby wojskowej oraz zgodnie z art. 71 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy :

  1. zasadniczej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego, służby przygotowawczej, służby kandydackiej, kontraktowej zawodowej służby wojskowej, ćwiczeń wojskowych, okresowej służby wojskowej, terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie lub służby wojskowej pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny oraz zasadniczej służby w obronie cywilnej i służby zastępczej, a także służby w charakterze funkcjonariusza, o którym mowa w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin;
  2. urlopu wychowawczego udzielonego na podstawie odrębnych przepisów;
  3.  pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy lub służby, o której mowa w pkt 1, renty szkoleniowej oraz przypadające po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli podstawę wymiaru tych zasiłków i świadczenia, z uwzględnieniem kwoty składek na ubezpieczenia społeczne, stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę;
  4. niewymienione w ust. 1 pkt 2, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, jeżeli podstawę wymiaru składek stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę;
  5.  za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub stosunku służbowego, oraz okres, za który wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę;
  6.  świadczenia usług na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w art. 50 pojęcie niani i umowa uaktywniająca ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2023 r. poz. 204);
  7. pobierania renty rodzinnej, w przypadku gdy nastąpił zbieg prawa do tej renty z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy i wybrano pobieranie renty rodzinnej;

Jak długo wypłacany jest zasiłek dla bezrobotnych?

Zasiłek dla bezrobotnych jest wypłacany za każdy dzień od dnia zarejestrowania w urzędzie pracy. Długość okresu pobierania zasiłku wynosi od 6 do 12 miesięcy. Na długość czasu wypłaty wpływ ma np. stopa bezrobocia w powiecie. W przypadku, gdy stopa bezrobocia w obszarze na dzień 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% wyniku krajowego, to bezrobotny może pobierać zasiłek przez 6 miesięcy. Jeśli jednak stopa bezrobocia w obszarze przekraczała 150%, wówczas zasiłek może być wypłacany nawet przez 12 miesięcy. Dłużej zasiłek dla bezrobotnych mogą pobierać także osoby powyżej 50 roku życia, z co najmniej 20-letnim okresem uprawniającym do zasiłku, czy osoby mające na utrzymaniu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, gdy małżonek jest bezrobotny bez prawa do zasiłku.

Zasiłek dla bezrobotnych wypłacany jest już po 7 dniach od zarejestrowania w urzędzie pracy.

Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w 2023?

W 2023 roku zasiłek podstawowy wynosi 1 491,90 złotych przez pierwsze 3 miesiące, a potem spada do 1 171,60 złotych. Artykuł 72. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy określa rodzaje zasiłku w zależności od stażu pracy:

Zasiłek dla bezrobotnych podlega corocznej waloryzacji. Wysokość zasiłku jest uzależniona od cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok poprzedni.

Zasiłek dla bezrobotnych – utrata prawa do zasiłku dla bezrobotnych

Osoba bezrobotna może stracić zasiłek, jak i sam status osoby bezrobotnej. Ma to miejsce, jeśli odmówi:

Kiedy zasiłek nie przysługuje?

Zasiłek dla bezrobotnych nie przysługuje osobom, które według wyżej wymienionej ustawy:

Warto zaznaczyć, że zasiłek nie przysługuje także w przypadku przedsiębiorcy, który opłacał preferencyjną składkę ZUS. Dzieje się tak, ponieważ podstawa wymiaru tych składek jest niższa niż najniższa krajowa.

Rejestracja w urzędzie – dokumenty

Po utracie pracy należy udać się do urzędu pracy z dowodem osobistym. Trzeba się zarejestrować. Można tego dokonać także przez Internet na stronie praca.gov.pl. Idąc do urzędu, należy zabrać ze sobą:

Udokumentowanie zatrudnienia jest istotne, ponieważ od stażu pracy zależy wysokość zasiłku. Natomiast jeśli o zasiłek stara się były przedsiębiorca, to powinien przygotować zaświadczenie z ZUS o opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy, a także dokument, który potwierdzi zakończenie prowadzenia działalności.

Oceń artykuł
4/5 (4)