Na czym polega praca górnika?
Praca górnika, polega na wydobywaniu surowców znajdujących się pod ziemią. Proces ten wymaga wielu czynności składowych. Wykonywanie prac górniczych to m.in. obowiązki budowlane, transportowe, obsługa specjalistycznych maszyn, dbanie o bezpieczeństwo, prace dodatkowe, związane z czyszczeniem i w końcu prace związane z bezpośrednim wydobywaniem węgla i innych surowców pozostających pod ziemią.
W kopalni węgla kamiennego pracuje wielu specjalistów, których obowiązki różnią się od siebie diametralnie. Oto niektóre z możliwych stanowisk górniczych:
-
strzałowy,
-
wiertacz,
-
mechanik,
-
operator,
-
monter,
-
pomiarowy,
-
płuczkowy wierceń.
Praca górnik dołowy
Pracę górnika kojarzymy z pracą wykonywaną pod ziemią, ale górnik może pracować też na powierzchni. Dzieje się tak m.in. w przypadku kopalń odkrywkowych lub, gdy pracownik ten zajmuje się innymi czynnościami, niż bezpośrednie wydobywanie danego surowca. Może np. wykonywać prace ślusarskie, równie ważne dla prawidłowego funkcjonowania kopalni.
Również, nie każdy górnik dołowy, który zjeżdża pod ziemię, wydobywa węgiel. Niektórzy pracują w branży budownictwa podziemnego, inni wykonują czyszczenie chodników pojemnościowych, czyli m.in. tuneli, którymi odprowadzany jest nadmiar wody, a jeszcze inni są np. cieślami. Zarówno kandydaci na górników, uczniowie szkół górniczych czy już pracujący robotnicy, mogą wyspecjalizować się w różnych kierunkach górniczych.
Górnik rabunkarz
Górnik rabunkarz, zajmuje się zabieraniem elementów drewnianych lub stalowych, które stanowią podparcie dla stropu tunelu górniczego. Taki demontaż obudowy chodnikowej, powoduje tzw. zawał, czyli zapadnięcie się ziemi i skał, które były sufitem tunelu. Umożliwia to dokonywanie rabunku, czyli jednego ze sposobów wydobywania węgla, który polega na wybieraniu tego surowca z materiału skalnego, który spadł wraz z osuwającym się stropem korytarza górniczego.
Demontaż podciągów stalowych i innych to szczególna praca pod ziemią. Wymagania do zostania górnikiem rabunkarzem to m.in. duże doświadczenie w pracy w kopalni, bowiem zajęcie to stwarza ogromne niebezpieczeństwo dla pracowników. Jeśli popełnią oni błąd przy usuwaniu podpórek stropu, istnieje ryzyko, że sami również zostaną przysypani spadającym materiałem skalnym.
Górnik strzałowy praca
Górnik strzałowy, to pracownik, który wykonuje swoje obowiązki m.in., gdy usunięcie podporów przez górnika rabunkarza, nie spowodowało zapadnięcia się stropu tunelu. Górnik ten umieszcza specjalny materiał wybuchowy w otworach skalnych, a później go detonuje. Ma to na celu skruszenie odpowiednich skał. Są to obowiązki związane z bezpośrednim drążeniem przodków, czyli końców korytarzy, w których wydobywa się węgiel. Podobnie, jak w przypadku działań górnika rabunkarza, praca ta bywa niezwykle ryzykowna.
Górnik kombajnista
Górnik kombajnista, to operator jednej z podstawowych maszyn górniczych. Kombajn używany do pracy pod ziemią, to urządzenie, które drąży chodniki wydobywcze specjalnymi głowicami. Urabiają one skałę znajdującą się przed nimi. Maszyna ta, zapewnia również odpowiednie zraszanie miejsca pracy wodą, tak by zapobiegać nadmiernemu zapyleniu oraz powstaniu pożaru.
Czas pracy górnika pod ziemią
W związku z nieustannym ruchem zakładów górniczych, czyli wydobywaniem surowców również w nocy i w weekendy, kandydat do pracy górniczej, powinien liczyć się z pracą w systemie trzyzmianowym, tj. "na rano", "na popołudnie" i "na noc".
W Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 roku w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników górnictwa możemy przeczytać, że:
Czas pracy pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych pod ziemią wynosi 7,5 godziny na dobę i 37,5 godziny na tydzień przy pięciodniowym tygodniu pracy.
Ze względu na szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia warunki pracy, czas pracy pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych pod ziemią, w zależności od warunków pracy, wynosi 7 lub 6 godzin na dobę.
Dlaczego praca górnika jest niebezpieczna?
Zawód górnika wiąże się z podejmowaniem ryzyka. Nieustanne tworzenie nowoczesnych metod pracy, procedur i urządzeń wciąż nie zapewnia w XXI wieku całkowitego wyeliminowania wypadków górniczych. Z informacji Wyższego Urzędu Górniczego wynika, że w roku 2021 doszło do 2078 wypadków, 9 z nich miało charakter ciężki, a 13 zakończyło się śmiercią co najmniej jednego pracownika.
Niebezpieczeństwo w kopalni powodują m.in. nieustanne ruchy skorupy ziemskiej, których nie zawsze da się przewidzieć. Doprowadzają one do tąpnięć i zawalania się konstrukcji podziemnych. Węgiel, to również materiał niezwykle łatwopalny. Górnicy narażeni są na pożary, obecność trujących gazów oraz wybuchy metanu, który kumuluje się pod ziemią. W razie awarii aparatury lub wypadku — również na brak tlenu.
Praca pod ziemią, generuje też zachorowalność na choroby zawodowe grup górniczych. Powszechnie występujące są:
Praca górnika — jakie wymagania stawia pracodawca?
W pracy pod ziemią mile widziane są osoby posiadające wykształcenie techniczne, ale nawet kandydat, który ukończył tylko szkołę zawodową lub posiada wykształcenie niepełne podstawowe, może znaleźć pracę w kopalni.Najważniejsza jest udowodniona pracowitość, wysoka motywacja do pracy w warunkach niebezpiecznych, dobry stan zdrowia, samodyscyplina, brak przeciwwskazań zdrowotnych w dłuższej perspektywie czasu.
Aby zostać górnikiem, nie trzeba kończyć szkoły górniczej, choć to właśnie ona najlepiej przygotowuje do podjęcia tej pracy. Absolwenci tych placówek mają też zapewnione pewnie miejsca praktyk i umowy o pracę w konkretnych zakładach, na zasadzie współpracy kopalni i szkół.
Pod ziemią, pracodawcom najbardziej doskwiera brak kadry posiadającej dłuższy staż pracy oraz osób mających uprawnienia do obsługiwania konkretnych maszyn górniczych i ogólnorobotniczych.
Ile zarabia górnik? Wynagrodzenia za pracę w niebezpiecznych warunkach
Zarobki górników są często szeroko dyskutowaną kwestią. Czasem słychać o strajkach tej grupy robotniczej, niezadowolonej ze swoich wynagrodzeń, z drugiej strony media trąbią o wysokich kwotach, rzędu kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie, podawanych przez Główny Urząd Statystyczny. Górnicy otrzymują barbórki, czternaste pensje, wiemy też już, że czas ich pracy jest krótszy od standardowych ośmiu godzin. Należy jednak pamiętać, że każdy górnik, zjeżdżając szolą (windą górniczą) na dół, narażony jest na poważny wypadek, przewlekłą chorobę, a nawet śmierć.
Zarobki górników określiło też Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń portalu wynagrodzenia.pl i stron zaprzyjaźnionych. Mediana wynagrodzenia poszczególnych grup zawodowych jest szacowana, na podstawie anonimowych ankiet pracowników. Według tego źródła, statystyczne miesięczne zarobki polskiego górnika to 6,7 tys. zł brutto.
Gdzie szukać pracy pod ziemią?
Górnik, czy też pracownik branży górniczej może szukać zatrudnienia nie tylko w samych kopalniach, ale też w spółkach, które współpracują z kopalniami. Może to być na przykład przedsiębiorstwo budowy szybów.
Większość kopalni w Polsce ulokowana jest w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Poszukujący pracy górnik może zasilić tu szeregi zarówno spółek państwowych, jak i wstąpić m.in. do grupy kapitałowej JSW, czyli Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Oferty pracy dla górników aktywnie publikuje m.in. KWK Mysłowice Wesoła czy Kopalnia Węgla Kamiennego Silesia, której siedzibą są Czechowice-Dziedzice.
Ofert pracy dla górników nie trzeba szukać na stronach konkretnych kopalń. Serwis pracy GoWork.pl publikuje ogłoszenia od pracodawców z całej Polski. Umożliwia także sprecyzowanie interesującego nas regionu lub miasta. Najnowsze oferty pracy, są także filtrowane w zależności od tego, czy chcemy pracować na pełen etat, na podstawie umowy o pracę czy też interesują nas zupełnie inne warunki zatrudnienia.
Praca dla górników za granicą — tunele
Doświadczony górnik może szukać pracy również za granicą. Bardzo poszukiwani są specjaliści do drążenia i wzmacniania tuneli wydobywczych w różnych częściach Europy i świata. Przykładowo stabilne zatrudnienie i atrakcyjne wynagrodzenie czeka na terenie Słowacji osoby, które podejmą współpracę z wysoko wyspecjalizowaną firmą, działającą w branży górniczej. Zagraniczni pracodawcy często podają też następującą informację "mile widziane całe brygady". Zapotrzebowanie na górników z doświadczeniem jest naprawdę spore.
Praca dla górnika emeryta
Umowa o pracę w kopalni czeka również na emerytowanych górników. Nie są oni już tak sprawni fizycznie, ale posiadają bardzo cenione na rynku doświadczenie i wiedzę. Z tego względu wiele firm poszukuje do pracy osoby właśnie o statusie emeryta. Oferowane im obowiązki nie muszą dotyczyć wydobycia węgla na głębokich poziomach. Górnik emeryt może pracować na powierzchni, np. jako elektromonter, jeśli jego specjalizacja zawodowa była bliska kompetencjom potrzebnym na to stanowisko.